Και τα δυο μαζί δεν γίνεται.
Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Ποτέ δεν αρίστευσα στο πανεπιστήμιο, αλλά σήμερα οι αριστεύσαντες στα πανεπιστήμια είναι υπάλληλοί μου
Bill Gates
Σαν ιδέα, το πλάνο με τον δικηγόρο που μετά την παράσταση στο δικαστήριο κάνει και τον… ντελιβερά γιατί δεν του φτάνουν τα 900 ευρώ που του δίνουν στο δικηγορικό γραφείο όπου εργάζεται, ήταν πολύ καλή. Σαν αποτέλεσμα όμως, υστερούσε. Σε σκηνοθεσία, σενάριο, υποκριτική, στοιχεία που όλα μαζί θα μπορούσε να τα αναπληρώσει ένας και μόνο άνθρωπος, αν τον είχαμε κοντά μας. Ενας Κώστας Βουτσάς ας πούμε ή κάποιος από τους πολλούς κωμικούς της περασμένης γενιάς. Δυστυχώς το γέλιο έχει λείψει από την καθημερινότητά μας και στον χώρο του θεάματος εχει εκφυλιστεί το λιγότερο σε κρύα ανέκδοτα.
Κάθε φορά που η όποια κυβέρνηση αποφασίζει να… πατάξει την φοροδιαφυγή, φέρνει σαν τυχαίο παράδειγμα φοροφυγάδων… δικηγόρους, γιατρούς από τη μία και ηλεκτρολόγους και υδραυλικούς από την άλλη. Αυτές τις μέρες, με αφορμή τον νόμο για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, ο υφυπουργός εργασίας έβαλε στο ίδιο τσουβάλι με αυτούς, μια νέα κατηγορία εργαζομένων, που εξόργισε την “ελίτ” των επιστημόνων για την… παρότρυνσή του να ακολουθήσουν κι’ εκείνοι το ίδιο επάγγελμα, αφού δεν τους φτάνουν τα 900 ευρώ που τους δίνουν οι εργοδότες τους: Να γίνουν κι αυτοί… ντελιβεράδες! Βέβαια την… κατά πολλούς εξευτελιστική σύγκριση την …ξεστόμισαν πρώτοι οι ίδιοι, αλλά την χρεώθηκε ο υφυπουργός.
Συζήτηση…καφενείου
Δεν είχα πρόθεση να υπερασπιστώ τον υφυπουργό γι’ αυτήν την άστοχη απάντηση στους δικηγόρους, αλλά ειναι μια …προτροπή που θα την έκανε οποιοσδήποτε σε παρόμοια περίπτωση σε μια συζήτηση…καφενείου. Στον κάθε πτυχιούχο, μεταπτυχιούχο ή σε όποιον διαμαρτύρεται πως τα χρήματα που κερδίζει δεν είναι ανάλογα με την μόρφωση, τα χρόνια σπουδών, τους τίτλους και τις περγαμηνές που διαθέτει. Και πως ενας… ντελιβεράς δεν μπορεί να κερδίζει περισσότερα από αυτόν. Κανείς βέβαια δεν αμφισβητεί την προσπάθεια και το ψυχικό κόστος για να κατακτήσει κάποιος αυτά τα προσόντα τα οποία δεν εγγυώνται κατ’ ανάγκη και υψηλότερες αποδοχές από έναν ντελιβερά ή από έναν υπάλληλο συνεργείου αυτοκινήτων.
“Προσβάλλει τη Δικαιοσύνη, συλλειτουργοί της οποίας είμαστε, προσβάλλει το Κράτος Δικαίου…προσβάλλει ολους τους νέους επιστήμονες που έχουν αφιερώσει χρόνο κι έχουν καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια για να εκπληρώσουν τα επαγγελματικά τους όνειρα…”, είπαν ανάμεσα στ’ άλλα οι δικηγόροι θέλοντας να αναδείξουν την ευθύνη αλλά και…το μεγαλείο της αποστολής τους έναντι της Θέμιδος και συνεπώς έναντι των πολιτών που καλούνται να υπερασπιστούν και θα πρέπει να είναι ανάλογες και οι αμοιβές τους. Ευθύνη όμως απέναντι στον πολίτη έχει και ο ηλεκτρολόγος και ο τεχνίτης αυτοκινήτων, όπου μια αβλεψία τους μπορεί να θέσει σε κίνδυνο ακόμα και την ζωή ανθρώπων.
Το κίνητρο
Υπάρχουν ωστόσο και άλλα επαγγέλματα ‘κατώτερα’ εκείνου του ντελιβερά, που μπορεί προσφέρουν σε κάποιον πολύ περισσότερα από εκείνα που κερδίζει ο δικηγόρος ή ο γιατρός. Όμως, στην περίπτωσή μας το κίνητρο για να επιλέξει κάποιος ένα από αυτά τα επαγγέλματα, δεν είναι και δεν μπορεί να είναι το οικονομικό. Το κίνητρο είναι αμιγώς κοινωνικό, η αίγλη που αποπνέουν αυτά τα επαγγέλματα που εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις δεν συνάδουν και με το χρήμα. Αυτά όσον αφορά στην αντιδικία υφυπουργού και δικηγόρων.
Όσον αφορά όμως στο κυνήγι της φοροδιαφυγής, που ήταν η αφορμή για αυτήν την κόντρα, θα αναφερθώ σε μια άλλη προτροπή του Εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή προς τους υπουργούς του. Ο τότε Πρωθυπουργός – άκρως ρεαλιστής -δεν είχε ψευδαισθήσεις σχετικά με την … εντιμότητα και την προθυμία των εντεταλμένων να πατάξουν την φοροδιαφυγή, που ηταν πρακτικά ανέφικτη, λόγω της μεγάλης τότε γραφειοκρατίας και το κόστος, δυσανάλογο του προσδοκώμενου οφέλους .”Αφήστε τους να φοροδιαφεύγουν”, έλεγε εμπιστευτικά στους υπουργούς του.
“Τα χρήματα που δεν δηλώνονται θα κυκλοφορήσουν στην αγορά και θα εισπράξουμε από εκεί έμμεσους φόρους”. Ακόμα και σήμερα, πολλοί πιστεύουν πως το μαυρο χρήμα και η παραοικονομία κινεί την πραγματική οικονομία. Τους είχε επιστήσει όμως αυστηρά την προσοχή μην φύγει το χρήμα σε Τράπεζες του εξωτερικού. Δεν ήμασταν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης τότε.
Αντίλογος
Κι εδώ, θα πρέπει να διατυπωθεί κι ο αντίλογος στο έωλο και παντελώς αστήρικτο επιχείρημα πάνω στο οποίο παίρνονται οριζόντια μέτρα. Δεν είναι δυνατόν, λένε, ένας εργοδότης να δηλώνει λιγότερα από όσα ο υπάλληλός του. Ενα επιχείρημα που προέβαλαν και παλαιότερες κυβερνήσεις, που φυσικά ταυτίζεται με την απλή λογική. Όμως, όπως μου έλεγε συνταξιούχος βιοτέχνης, υπάρχουν κάποιες περίοδοι δραστηριότητας αρκετών ετών που ο εργοδότης πράγματι βγάζει λιγότερα από τον υπάλληλό του.
Είναι στο ξεκίνημα, όταν η έλλειψη εμπειρίας μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά λαθών, που μέχρι να τα εντοπίσει, χρειάζεται ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα για να οδηγηθεί σε τροχιά κερδοφορίας η επιχείρηση. Κυρίως όμως, περίπτωση να μην κερδίζει σχεδόν καθόλου ο εργοδότης, συμβαίνει στο τέλος μιας δραστηριότητα, όταν κάποιος θέλει να συμπληρώσει κάποια χρόνια για την σύνταξή του και διατηρεί την επιχείρησή του μόνο γι’ αυτόν τον σκοπό, για να πληρώνει τις εισφορές του στα ασφαλιστικά ταμεία. Και φυσικά, μιλάμε για μικρές ατομικές επιχειρήσεις που απασχολούν ένα, το πολύ δυο άτομα τα οποία στην πραγματικότητα εργάζονται για τον εαυτό τους και για τις υποχρεώσεις του εργοδότη τους μια και ο ίδιος για πολλούς αλλά και βιολογικούς λόγους δεν μπορεί. Ας το ξανασκεφτούν επομένως όσοι διεκδικούν επαγγέλματα που τους καταξιώνουν μεν κοινωνικά δεν έχουν ομως τις απολαβές τουλάχιστον του…ντελιβερά. Και τα δυο μαζί δεν γίνεται.