Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Στην πραγματικότητα, η πίστη δεν πηγάζει από το θαύμα, αλλά το θαύμα από την πίστη.
Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι
“Πιστεύω σε ό,τι πιστεύει ο κάθε άνθρωπος, γιατί πιστεύω στους ανθρώπους. Πιστεύω στην Πίστη. Ναι!. Στην καθε Πίστη, σε όλες! Αν κάποιος έχει οποιαδήποτε πίστη, ταυτίζομαι μαζί του…” Αυτά ειχε πει πριν πολλά χρόνια σε συνέντευξή του στο Παρίσι, στην Έλενα Ματθαιοπούλου ο μεγάλος μαέστρος Λέοναρντ Μπερντστάιν η αλλιώς ‘Λένι’ οπως ο ίδιος ήθελε να τον αποκαλούν αυτοί που συμπαθούσε, όπως διαβάσαμε στην Καθημερινή της Κυριακής στο ένθετο ‘Τέχνες και Γράμματα’ (17-12-2023)
Βέβαια, οι μεγάλοι της εποχής εκείνης και ακόμη του απώτερου παρελθόντος, καθιερώνονταν από το έργο τους και όχι, όπως σήμερα, από τα…κλικ στο διαδίκτυο που δίνουν την δυνατότητα στον οποιονδήποτε να κερδίσει αυτά τα περίφημα ‘δεκαπέντε λεπτά δημοσιότητας’ του Άντι Γουόρχολ. Ο Μπερντστάιν, δεν αναφέρεται αποκλειστικά στην θρησκευτική και ιδιαίτερα την χριστιανική πίστη, αλλά στην πίστη γενικότερα σαν μια ενσυναίσθηση, κυρίως όμως σαν μια εσωτερική δύναμη, ανεξάρτητα απ’ τον πυρήνα προέλευσής της, που μπορεί να είναι μια φανταστική εικόνα μιας υπερδύναμης, ενός θρησκευτικού ηγέτη που αποπνέει δέος ή ακόμα και ενός φετίχ, μιας εικόνας που παριστάνει το πρόσωπο της Παναγίας, του Χριστού.
Από όπου όμως κι αν πηγάζει αυτή η πίστη, η δύναμή της είναι η ίδια για όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως θρησκείας, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης. Την δύναμή της για να ανατρέψουμε δυσάρεστες καταστάσεις, στην καθημερινή μας ζωή, να πετύχουμε στόχους, να κερδίσουμε αξιώματα, ακόμα και πλούτο, την διατύπωσε ο ίδιος ο Ιησούς που ξαναγεννιέται αυτές τις μέρες: ‘…αν έχητε πίστη ως κόκον σινάπεως ερείτε τω όρει τούτω μετάβα ενθεν εκεί… και μεταβήσετε και ουδέν αδυνατήσει υμίν. (Ματθ.ιζ-20).
“Η πίστη σου σέσωκέσε”
Ο ίδιος ο Ιησούς διευκρίνισε πως η πίστη ειναι αποκλειστικά δική μας, δύναμη που ενεργοποιεί το σώμα για να θεραπεύσει ασθένειες αλλά ενεργοποιεί και πνευματικές ικανότητες που διαθέτουμε σε λανθάνουσα κατάσταση, για την εκπλήρωση των προσδοκιών μας. ‘”Η πίστη σου σέσωκέσε”, είπε στον τυφλό που συνάντησε στην Ιεριχώ και γιατρεύτηκε, αφήνοντας να εννοηθεί πως η ίαση δεν προήλθε απο κάποια δύναμη που κατείχε ο ίδιος ο Ιησούς και την μετέφερε σ’ αυτόν. Η θετική έκβαση των επιθυμιών μας, η εκπλήρωση των προσδοκιών μας, η κάλυψη των αναγκών μας, είναι αποτέλεσμα μιας δικής μας εσωτερικής δύναμης που όλοι διαθέτουμε και ενεργοποιείται με την πίστη. Δεν είναι προνόμιο ενός χαρισματικού ανθρώπου, ενός θρησκευτικού ηγέτη, ενός γκουρού ή πνευματικού, στον οποίο πολλοί πιστοί νιώθουν την ανάγκη να καταφύγουν για βοήθεια.
Η ικανοποίηση των αναγκών μας, ακόμη και των πιο φιλόδοξων στόχων μας, ειναι αποτέλεσμα της δικής μας αυτής εσωτερικής δύναμης και όχι μιας άλλης εξωτερικής που την διαθέτει κάποιο υπερφυσικό ον και μας την προσφέρει ανάλογα με την υποταγή και την αφοσίωση στην βούλησή του, θεωρώντας πως ακόμη και η κάθε αποτυχία μας ειναι ‘Θέλημα Θεού’ σύμφωνα με το χριστιανικό δόγμα. Όχι! Είναι άλλωστε κάποιες τέτοιες δοξασίες έχουν κλονίσει την πίστη των χριστιανών και για να απολαμβάνει κάποιος την εύνοια μιας δύναμης, μιας εξουσίας πρέπει να εκλιπαρεί, να συμπεριφέρεται ως ‘δούλος του Θεού’ κι αυτό έρχεται σε σύγκρουση με την ανθρώπινη αξιοπρέπειά του.
Αποτελέσματα
Η πίστη, η τυφλή πίστη στον Θεό πως θα εισακούσει τις προσευχές μας και θα μας λύσει όλα μας τα προβλήματα, αρκεί οι Χριστιανοί να τον λατρεύουν, να του αποδίδουν δόξα, είναι η υποβάθμιση της διδασκαλίας του Ιησού που διευκρίνισε πως η αποτελεσματικότητα της πίστης μας απορρέει από μια δύναμη που προέρχεται αποκλειστικά από μέσα μας, από εμάς τους ίδιους…
Όμως, για να έχουμε χειροπιαστά τα αποτελέσματα της πίστης, θα πρέπει να αποβάλουμε από μέσα μας ολα τα αρνητικά συναισθήματα, φόβο, αμφιβολία, αβεβαιότητα για την έκβαση μιας προσπάθειας, εσωτερικές δυνάμεις που εγείρονται σαν αντίδραση, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην κοινωνία και κυρίως, στην πολιτική ζωή. Η πίστη που πηγάζει απ’ τον εαυτό μας δεν αφήνει χώρο σε τέτοιες δυνάμεις να αναπτυχθούν κι αυτό είναι το στοιχείο που χαρακτηρίζει του θετικούς ανθρώπους.
Θέληση
Η πίστη πως θα πετύχουμε τους στόχους μας μετατρέπεται σε έμπνευση, σε ισχυρή θέληση και η ισχυρή θέληση σε δράση. Η πίστη και η θέληση, αυτές οι εσωτερικές μας δυνάμεις κάνουν την δράση αποδοτική. Ενας απόφοιτος Λυκείου που διεκδικεί μια σημαντική θέση στο Πανεπιστήμιο και καθοδηγείται απο ισχυρή θέληση αφομοιώνει καλύτερα την μελέτη του και πετυχαίνει πιο εύκολα τον στόχο του σε αντίθεση με άλλον που διαβάζει τις ίδιες ή και περισσότερες ώρες, αλλά ο φόβος και η αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα δεν τον αφήνουν να αφομοιώσει αυτά που διαβάζει. Γι’ αυτό ακούμε συχνά για νέους που μπήκαν με άριστα στο Πανεπιστήμιο χωρίς να διαταράξουν την κοινωνική τους ζωή.
Στο θέμα της υγείας μας, που είναι και το σημαντικότερο, η πίστη πως μπορούμε να την προστατέψουμε ακόμα και από σοβαρές απειλές και να την διατηρήσουμε σε πολύ καλή κατάσταση για πολλά χρόνια, μας καθοδηγεί κάθε στιγμή στις σωστές επιλογές όπως άσκηση, θετική σκέψη, υγιεινή διατροφή ενώ ταυτόχρονα μας αποτρέπει απο βλαβερές συνήθειες. Γνωστά όλα αυτά σε όλους, αλλά για να εθιστεί κάποιος σε εναν υγιεινό τρόπο ζωής, χρειάζεται μια ισχυρή πίστη, μια βεβαιότητα πως μπορούμε να είμαστε υγιείς, σωματικά και ψυχικά, για πάρα πάρα πολλά χρόνια… Όχι πως κάποτε δεν θα φύγουμε από αυτόν τον κόσμο αλλά ας φύγουμε όρθιοι και… χαμογελαστοί.