Με σχεδόν όλα τα είδη βασικής διατροφής, από ελαιόλαδο έως τα οπωροκηπευτικά να έχουν εκτιναχθεί στα ύψη, σειρά παίρνουν και τα γαλακτοκομικά, αλλά και το βρεφικό γάλα, κάτι που επιβεβαίωσε και ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, λέγοντας πως η τιμή του είναι ακριβότερη από 30 % ως 213%. Πρόσθεσε ότι στόχος είναι η προσέγγιση στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ ήδη σε κάποιες μάρκες η μείωση είναι ορατή, όπως είπε. Όπως προκύπτει από έρευνα που πραγματοποίησε η Επιτροπή Ανταγωνισμού (ΕΑ) στη διαμόρφωση της τιμής, η «μερίδα του λέοντος» αφορά την τιμή του παραγωγού, ενώ ακολουθούν ποσοστά που σχετίζονται με μεταποίηση, λιανική, ΦΠΑ, συλλογή και διανομή.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του «Ελεύθερου Τύπου», το πρώτο εξάμηνο του 2023 η τιμή του αγελαδινού γάλακτος διαμορφώθηκε στο 1,57 ευρώ/λίτρο από 1,39 ευρώ/λίτρο το αντίστοιχο περυσινό διάστημα και 1,34 ευρώ/λίτρο το 2020. Από τον Φεβρουάριο του 2022 έως τον Ιανουάριου του 2023 η μέση σταθμισμένη τιμή έχει αυξηθεί κατά 20% από 1,04 ευρώ/λίτρο σε 1,25 ευρώ/λίτρο. Στο πλαίσιο της έρευνας που πραγματοποίησε η ΕΑ, την περίοδο 2020-2022 καθώς και το α’ εξάμηνο του 2022 και το α΄ εξάμηνο του 2023, παρατηρήθηκαν μεταβολές τόσο στην διάρθρωση της μέσης τιμής του φρέσκου αγελαδινού γάλακτος όσο και στα ποσοστά κάθε σταδίου επί της τιμής στην αλυσίδα αξίας του.
Σχετική μείωση
Συμπερασματικά και συγκρίνοντας το 2020 με το α΄ εξάμηνο του 2023, ως προς τη διαμόρφωση της τελικής τιμής φρέσκου αγελαδινού γάλακτος, αυτό που παρατηρείται στην αλυσίδα αξίας είναι μία σχετική μείωση του ποσοστού που αντιστοιχεί στο περιθώριο μεταποίησης (-2%) και λιανικής (-3,7%) κατά περίπου 5,7% συνολικά και αύξηση του ποσοστού του παραγωγού κατά 5,1% και του μεταφορικού κόστους (συλλογή και διανομή) κατά 2%.
Η αυξημένη συμμετοχή ποσοστού του παραγωγού στη διαμόρφωση της τελικής τιμής του αγελαδινού γάλακτος μεταξύ 2020 και το α΄ εξαμήνου 2023 εξηγείται -τουλάχιστον εν μέρει- από τη σημαντική αύξηση του κόστους παραγωγής, πρωτίστως του κόστους ζωοτροφών και δευτερεύοντος από την αύξηση της ενέργειας και του εργατικού κόστους. Σημειώνεται ότι τα στοιχεία για την έρευνα που πραγματοποίησε η Επιτροπή Ανταγωνισμού ελήφθησαν από τέσσερις μεταποιητές εταιρείες και πέντε σούπερ μάρκετ για την τελική τιμή πώλησης φρέσκου αγελαδινού γάλακτος από τη βάση δεδομένων που διατηρεί η ΕΑ από το 2020 από την πλατφόρμα του e-katanalotis και για την τιμή παραγωγού αγελαδινού γάλακτος από το ΕΛΓΟ Δήμητρα.
Η Ελλάδα έχει το ακριβότερο βρεφικό γάλα στην Ευρώπη
Την ίδια στιγμή σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής», το ακριβότερο βρεφικό γάλα στην Ευρώπη πωλείται στη χώρα μας. Οι Έλληνες γονείς καλούνται να πληρώσουν έως και τρεις φορές περισσότερα συγκριτικά με άλλες ευρωπαΐκές χώρες όπως η Βουλγαρία, η Φινλανδία και η Σουηδία. Το παραπάνω προκύπτει από την έρευνα που πραγματοποίησε τον περασμένο Νοέμβριο η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι οι τιμές στην Ελλάδα είναι αρκετά υψηλότερες από τις τιμές στην Ευρώπη και στα 10 διαφορετικά προΐόντα γάλακτος πρώτης (0-6 μηνών) και δεύτερης (6-12) βρεφικής ηλικίας. Τα στοιχεία είναι εξόχως ανησυχητικά διότι δείχνουν πως η ανατροφή ενός παιδιού στην Ελλάδα από την πρώτη ημέρα της γέννησής του μοιάζει με πολυτέλεια. Το τι συμβαίνει στην εν λόγω αγορά είναι κάτι παραπάνω από σημαντικό αν αναλογιστεί κανείς ότι μέχρι την ηλικία των 6 μηνών το γάλα αποτελεί τη βασική τροφή για τα βρέφη.
Σύμφωνα, πάντα με το δημοσίευμα, η απόκλιση από τη χαμηλότερη τιμή στην Ευρώπη είναι στην καλύτερη περίπτωση 32%. Μεταξύ των 15 χωρών για τις οποίες υπάρχουν τιμές για τον εν λόγω προϊόν, οι χαμηλότερες εντοπίζονται στις κάθε άλλο παρά φτωχές Σουηδία και Φινλανδία. Η τιμή ανά 100γρ προϊόντος στην Ελλάδα ήταν 3,29 έως 3,48 ευρώ, έναντι τιμών 1,23 έως 1,78 στην Φινλανδία και 1,11 έως 1,12 ευρώ στη Σουηδία. Αυτό σημαίνει ότι η συσκευασία των 800γρ. στην Ελλάδα πωλείται προς 26,34 ενώ στη Φινλανδία μόλις 9,48 ευρώ. Σε άλλες χώρες με υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα όπως η Γαλλία το εν λόγω γάλα πωλείται από 1,13 έως 2,18 ευρώ ανά 100γρ προϊόντος. Στην Ισπανία και την Πορτογαλία το εν λόγω γάλα πωλείται επίσης αρκετά ακριβά όμως η απόκλιση από τη φθηνότερη χώρα είναι μέχρι 144% και αυτή αφορά τιμή διάθεσης σε φαρμακείο.