Πειραματικό mRNA εμβόλιο για δερματικό μελάνωμα έγινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα
Γυναίκα ηλικίας 60 ετών είναι η πρώτη ασθενής στην Ελλάδα που έλαβε το πειραματικό mRNA προσωποποιημένο εμβόλιο κατά του δερματικού μελανώματος. Η χορήγηση του εμβολίου έγινε στο πλαίσιο παγκόσμιας μελέτης που διεξάγεται σε περίπου 1.000 ασθενείς με εξαιρεθέν μελάνωμα υψηλού κινδύνου για υποτροπή. Το πειραματικό mRNA, κατά του δερματικού μελανώματος, εμβόλιο χορηγήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε 60χρονη χωρίς κάποια αλλεργική αντίδραση. Στην παγκόσμια μελέτη με εξαιρεθέν μελάνωμα υψηλού κινδύνου για υποτροπή, από την Ελλάδα συμμετέχουν τέσσερα Κέντρα Αναφοράς Μελανώματος, δύο στην Αθήνα (Metropolitan Hospital και Λαϊκό Νοσοκομείο) και δύο στη Θεσσαλονίκη (Διαβαλκανικό και Βιοκλινική Θεσσαλονίκης).
Ο κύριος ερευνητής από το κέντρο του Metropolitan Hospital, ογκολόγος παθολόγος ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελανώματος και διευθυντής στην Α’ Ογκολογική Κλινική, του Metropolitan Δημήτρης Μπαφαλούκος μια ώρα μετά την έγχυση, μίλησε στο Πρακτορείο Fm.
”Είναι μία ευτυχής στιγμή”
«Είναι μία ευτυχής στιγμή. Το εμβόλιο έγινε πριν από περίπου 1 ώρα (συγκεκριμένα στις 13:50) χωρίς κάποια αλλεργική ή άλλη αντίδραση για την ασθενή, που έχει μελάνωμα σταδίου 3 C. Είμαστε πολύ χαρούμενοι όλοι στην ομάδα που μελετάμε την επίδραση του εμβολίου με την ανοσοθεραπεία σε ασθενείς με μελάνωμα υψηλού κινδύνου και περιμένουμε να καταγράψουμε τα δικά μας αποτελέσματα. Στη διεθνή αυτή μελέτη έχουν εγγραφεί από εμάς περίπου δέκα άρρωστοι».
Πώς όμως κατασκευάζεται το εμβόλιο;
«Εμείς λαμβάνουμε αίμα από τον ασθενή που είναι υποψήφιος να μπει στη μελέτη και παίρνουμε και τον κακοήθη ιστό του μελανώματος που έχει εξαιρεθεί. Αυτό το στέλνουμε στο κεντρικό εργαστήριο στο Βέλγιο, όπου καταλήγουν όλα τα δείγματα της Ευρώπης.
Εκεί επεξεργάζονται το υλικό και μας λένε αν από αυτό μπορεί να παρασκευαστεί το εμβόλιο. Είναι το πρώτο βήμα και διαρκεί περίπου δέκα μέρες, για να μας δώσουν την απάντηση. Αν μας δώσουν το οκ (έχουμε ακυρώσει τη μία από τις δέκα περιπτώσεις, για τις υπόλοιπες 9 πήραμε θετική απάντηση) φεύγει το δείγμα πάει στην Αμερική στο εργαστήριο της Moderna και εκεί παρασκευάζεται το εμβόλιο σε χρονικό διάστημα περίπου δύο εβδομάδων. Στη συνέχεια το στέλνουν πίσω σε μας έτοιμο να χορηγηθεί».
Όπως εξηγεί ο κ. Μπαφαλούκος το εμβόλιο γίνεται ενδομυϊκά σε 9 δόσεις κάθε 3 εβδομάδες σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία, η οποία γίνεται με ενδοφλέβια έγχυση επίσης σε 9 δόσεις, αλλά κάθε έξι εβδομάδες. Και το αμέσως επόμενο ερώτημα που τίθεται στον καθηγητή είναι τι έχουν να περιμένουν οι επιστήμονες μετά την παρέλευση αυτού του χρονικού διαστήματος;
”Το αν έχει ιαθεί, θα φανεί σε βάθος χρόνου”
«Εάν ο ασθενής δεν έχει υποτροπή, γιατί αυτό μετράμε ουσιαστικά, τότε σταματάει η χορήγηση του εμβολίου και συνεχίζει την ανοσοθεραπεία, που κρατάει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το εμβόλιο. Εάν εξακολουθεί να μην έχει υποτροπή, όταν ολοκληρωθεί και η ανοσοθεραπεία, μπαίνει σε παρακολούθηση. Το αν έχει ιαθεί, θα φανεί σε βάθος χρόνου». Αυτός ο συνδυασμός του εμβολίου με την ανοσοθεραπεία, σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα που δημοσιεύτηκαν στις ΗΠΑ το Μάιο του 2023, έδειξε ότι η μείωση της υποτροπής και του θανάτου ήταν 44%, αναφέρει ο κ. Μπαφαλούκος και εκτιμά ότι η μελέτη θα έχει ολοκληρωθεί έως το 2025.
«Η μελέτη αυτή δεν ανοίγει απλά δρόμους, αλλά λεωφόρους, και για εμβόλια για άλλες μορφές καρκίνου. Έχει προκριθεί ο πνεύμονας και είναι έτοιμο το εμβόλιο κατά του καρκίνου του πνεύμονα, αλλά ακόμη δεν έχει μπει σε κλινική μελέτη, θα μπει άμεσα μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024. Ακολουθεί το εμβόλιο για τον καρκίνο του παγκρέατος, που έχει δοκιμαστεί σε μικρό αριθμό αρρώστων με θετικό αποτέλεσμα, και ετοιμάζονται παράλληλα εμβόλια για καρκίνο ουροδόχου κύστεως. Πιστεύω σε πέντε χρόνια οι περισσότεροι συμπαγείς όγκοι θα μπορούν να υποβληθούν στο συνδυασμό ανοσοθεραπείας και εμβολίου, το οποίο να επισημάνουμε είναι συμπληρωματικό της ανοσοθεραπείας. Επίσης να ενημερώσουμε τον κόσμο ότι η εγγραφή και η συμμετοχή στην κλινική μελέτη είναι δωρεάν, είτε στον ιδιωτικό, είτε στον δημόσιο τομέα».
