Αρκεί το ταλέντο;
Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Ποτέ δεν ταξιδεύω χωρίς το ημερολόγιό μου. Πάντα πρέπει να έχει κανείς κάτι συναρπαστικό να διαβάζει πάνω στο τρένο.
Όσκαρ Ουάιλντ
Δεν αρκεί να έχεις καλή φωνή για να γίνεις τραγουδιστής. Ή μάλλον, η φωνή είναι το τελευταίο που έχει, φυσικά, την σημασία της. Εν δυνάμει τραγουδιστές είμαστε όλοι μας. Η διαφορά μεταξύ μας, είναι οτι ‘τραγουδάμε’ σε διαφορετικό ‘τόνο’, σε διαφορετική μουσική κλίμακα ο καθένας μας, που με την βοήθεια ενός ειδικού μπορούμε να ανεβοκατεβαίνουμε αυτήν την κλίμακα χωρίς παραφωνίες. Κι αυτή είναι όλη κι όλη η συνεισφορά του επίδοξου τραγουδιστή. Γιατί από ‘κει και πέρα, για να ξεκινήσει ένας καλλιτέχνης του είδους την διαδρομή του και να καταξιωθεί, χρειάζεται να συναντήσει κάποιους ανθρώπους να τον εκτιμήσουν, να τον αγαπήσουν, να τον ερωτευτούν.
Κι όταν εδραιωθεί μια βαθιά σχέση εμπιστοσύνης και αλληλοεκτίμησης, τότε εκείνοι θα του εμπιστευτούν το πνευματικό τους έργο και που φυσικά πέρα απ’ όλα τα άλλα, προσδοκούν και στην δική τους ηθική και επαγγελματική δικαίωση και καταξίωση. Τίποτα δεν χαρίζεται. Οι άνθρωποι αυτοί που θα συνεργαστούν για να αναδειχτεί ένας τραγουδιστής, είναι κατά βάση ο συνθέτης και ο στιχουργός, οι οποίοι συνήθως δεν αποκομίζουν την δόξα και το χρήμα που αντιστοιχεί στην συνεισφορά τους κι όλο αυτό το κεφάλαιο πιστώνεται τελικά στον τραγουδιστή, ο οποίος απλά ερμηνεύει το δικό τους πνευματικό έργο – μια μεγάλη αδικία για τους δημιουργούς.
Τυχερός… εκ γενετής
Ο άνθρωπος της ιστορίας μας ήταν τυχερός… εκ γενετής. Με φωνή αηδονιού, μια ολόκληρη ομάδα καταξιωμένων δημιουργών τον εμπιστεύτηκε κι εκείνος ξεπέρασε από νωρίς τις προσδοκίες τους. Σε μια εποχή όπου κάποιοι μοναχικοί του άσματος διέγραφαν μια μικρή τροχιά στο μουσικό στερέωμα χωρίς μάνατζερ, με ανεπιτήδευτο στίχο και υποτυπώδη μουσική σύνθεση – άφησαν όμως σε εμάς την νοσταλγία για τα τραγούδια τους, εκείνος κατάφερε να έχει απήχηση όχι μόνο στην δική του, αλλά και στις νεότερες γενιές.
Ωστόσο, έρχεται κάποια στιγμή που όλοι αυτοί που βοήθησαν στην ανέλιξή μας και μας ανέβασαν ψηλά… έχουν φύγει. Είτε από την ίδια την ζωή, είτε απλά απο δίπλα μας. Μας εγκατέλειψαν διαισθανόμενοι μια αλαζονεία, μια έπαρση που σκιάζει την ευγνωμοσύνη που οφείλει κάποιος στους ευεργέτες του; Τους εγκαταλείπουμε εμείς, αφού πλέον πήραμε όσα μπορούσαν να μας δώσουν κι αναζητήσαμε την καλλιτεχνική μας καταξίωση και σε άλλους χώρους υπηρετώντας ιδεολογικές σκοπιμότητες; Έναν εκφυλισμό της Τέχνης μακριά απ’ την αποστολή της; Γιατί το τραγούδι και η Τέχνη γενικότερα έχει μια μόνο αποστολή: να αναδεικνύει το ωραίο ακόμη και μέσα από την ασχήμια που υπάρχει γύρω μας. Να προβάλλει την ομορφιά που υπάρχει στην ζωή μας και στις σχέσεις μας με τους συνανθρώπους μας και όχι την γκρίζα πλευρά της.
Απόσταση
Όταν η κάθε μας επιτυχία, ιδίως όταν την οφείλουμε σε αυτούς που μας αγάπησαν και μας εμπιστεύτηκαν δεν συμβαδίζει με τη γενικότερη εικόνα, τότε μοιραία δημιουργείται μια απόσταση μεταξύ μας και εμείς δεν είμαστε παρά ενα μπαλόνι που φουσκώνει ανεξέλεγκτα από έπαρση και κάποια στιγμή εκρήγνυται. Και οι αποδέκτες των αποβλήτων αυτής της έκρηξης είναι οι πιο κοντινοί άνθρωποι. Αυτοί που βοήθησαν κάποιον να φτάσει στην κορυφή.
Αποδέκτες όμως είναι και αυτά τα νέα παιδιά που έρχονται τώρα ‘με το μαρκούτσι στο χέρι’ να σε προφυλάξουν απ’ την λεκτική κατρακύλα και την ηθική απαξίωση και να σε ανεβάσουν ξανά στην θέση που με πολύ κόπο κατέκτησες. Αλήθεια, ποιος επινόησε αυτην την απαξιωτική περιγραφή γι’ αυτά τα νέα παιδιά, που σίγουρα θα μπορούσαν να κάνουν την δουλειά τους καλύτερα χωρίς να προσβάλλουν κάποιον με άστοχες ερωτήσεις; Έχει σημασία ποιοι τελικά στιγματίζουν αυτά τα παιδιά με ανοίκειους χαρακτηρισμούς που αναζητούν μια θέση στον χώρο της δημοσιογραφίας και του ρεπορτάζ, ίσως όχι και με τον πιο έξυπνο τρόπο, ώσπου να μάθουν να αποφεύγουν σκληρές ερωτήσεις.
Το… μαρκούτσι
Πρέπει να κατανοήσουν αυτοί που ευτελίζουν το επάγγελμα του ρεπόρτερ ως ‘τα παιδιά με το μαρκούτσι στο χέρι’ πως το επάγγελμα αυτό ειναι το πιο μοναχικό, και το πιο εκτεθειμένο σε λεκτικές επιθέσεις. Τον ρεπόρτερ κανείς δεν μπορεί να τον βοηθήσει να αναδειχτεί, ειναι ολομόναχος με τα όποια λάθη και τις αστοχίες του. Κανείς δεν μπορεί να του προσφέρει το πνευματικό προϊόν του για να πατήσει πάνω σε αυτό και να ανέλθει.
Απο καλλιτέχνες του τραγουδιού που άφησαν ιστορία, δεν χρειάζονται αυτά τα αποκαρδιωτικά φαινόμενα συμπεριφοράς που παρακολουθούμε κατά καιρούς. Κάποιος που ξεκίνησε ίσως κάτω από παρόμοιες συνθήκες και έφτασε στην κορυφή, μπορεί να αντιμετωπίζει και τις πιο άστοχες ερωτήσεις με λίγο χιούμορ… Είχε πει σε ανύποπτο χρόνο ο άνθρωπος της ιστορίας μας, πως νιώθει ένα ανυπόφορο κενό μέσα του από την έλλειψη μόρφωσης. Κάποιες φορές ωστόσο, η επίγνωση μιας τέτοιας έλλειψης, από ανθρώπους που την χρωστούσαν στο εαυτό τους, είναι πιο βασανιστική απ’ την ίδια την έλλειψη.