Ζούμε στην εποχή της τεχνολογίας και της πληροφορίας ή μήπως τελικά ζούμε στην εποχή της μοναξιάς; Ο θεσμός του γάμου κλονίζεται ή παραμένει ο βασικός άξονας σταθερότητας της ελληνικής κοινωνίας; Όλο και περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι η μοναξιά έχει αποκτήσει επιδημικό χαρακτήρα ειδικά στους νέους ενηλίκους. Η κοινωνική απομόνωση είναι εξίσου ισχυρή αιτία πρόωρου θανάτου όσο και το να καπνίζει κανείς μισό πακέτο τσιγάρα την ημέρα και είναι δύο φορές πιο επιβλαβής από την παχυσαρκία, σύμφωνα με έρευνες. Με απλά λόγια δεν μπορούμε να τα βγάλουμε εύκολα πέρα μόνοι μας.
Ο γάμος σκοτώνει τον έρωτα ή οι «τεμπέληδες» άνδρες;
Στην Ελλάδα, ο θεσμός της οικογένειας παραμένει ισχυρός και δεν αμφισβητείται ενώ αναδεικνύεται και ως η βασική πηγή ανθεκτικότητας απέναντι στην κρίση. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) το 2023 η οικογένεια παραμένει ψηλά στην αξιακή διαβάθμιση των πολιτών και εμφανίζεται αναβαθμισμένη και ως πηγή συναισθηματικής κάλυψης. Ωστόσο, η δημιουργία της από τους νέους όλο και δυσχεραίνεται λόγω των οικονομικών δυσκολιών και της εργασιακής ανασφάλειας.
Μειώνονται οι θρησκευτικοί γάμοι
Από τις απαντήσεις προκύπτει ότι ο χρόνος σύστασης της οικογένειας έχει μετατεθεί μετά την ηλικία των 30 ετών τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες, ενώ ο γάμος και ειδικά ο θρησκευτικός, εμφανίζει «σημάδια κόπωσης» καθώς – σε απόλυτους αριθμούς – μειώνονται κατ’ έτος. Αντίθετα οι πολιτικοί γάμοι και τα σύμφωνα συμβίωσης παίρνουν κεφάλι.
Το παραπάνω προκύπτει και από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) αναφορικά με την εξέλιξη των δημογραφικών μεγεθών (γεννήσεις, θάνατοι, γάμοι και σύμφωνα συμβίωσης) στην Ελλάδα κατά το 2022. Πιο συγκεκριμένα, οι γάμοι το 2022 ανήλθαν σε 43.355 (21.381 θρησκευτικοί και 21.974 πολιτικοί) παρουσιάζοντας αύξηση κατά 6,4% σε σχέση με το 2021, κατά το οποίο είχαν πραγματοποιηθεί 40.759 (18.487 θρησκευτικοί και 22.272 πολιτικοί), ενώ τα σύμφωνα συμβίωσης ανήλθαν το 2022 σε 13.157, παρουσιάζοντας αύξηση 13,9% σε σύγκριση με το 2021 που ήταν 11.550.
Παραδοσιακή αξία
Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις έρευνες καταλήγουν στο ότι στην Ελλάδα, ο γάμος εξακολουθεί να κατέχει δεσπόζουσα θέση ως παραδοσιακή αξία παρά τις πολλαπλές μορφές συμβίωσης που υπάρχουν πλέον. Οι όποιες μετατοπίσεις εντοπίζονται δεν υποδεικνύουν μια γενικευμένη αμφισβήτηση του θεσμού του γάμου.
Η διευθύντρια Ερευνών του ΕΚΚΕ Ιωάννα Τσίγκανου, δήλωσε ότι η διαπιστούμενη φιλελευθεροποίηση των ηθών έχει αφήσει ανέπαφο τον θεσμό της οικογένειας στη συλλογική συνείδηση και πρόσθεσε ότι οι ερωτηθέντες του ερευνητικού δείγματος νοηματοδοτούν τον θεσμό της οικογένειας κυρίως ως αγάπη και δευτερευόντως ως τεκνοποίηση, συντροφικότητα και ευτυχία.
Αλλά και ο διευθυντής Περιεχομένου της διαΝΕΟσις, Θοδωρής Γεωργακόπουλος, τονίζει ότι «Ο θεσμός της οικογένειας και του γάμου, οποιασδήποτε μορφής, εξακολουθούν να απολαμβάνουν καθολική αποδοχή» επισημαίνοντας μάλιστα ότι η οικογένεια φαίνεται ότι ήταν η πηγή της ανθεκτικότητας της ελληνικής κοινωνίας μέσα στις κρίσεις των τελευταίων ετών.
