Οι Ρώσοι ερευνητές δήλωσαν ότι η σορός του Αλεξέι Ναβάλνι δεν θα παραδοθεί στην οικογένειά του μέχρι να ολοκληρωθεί η έρευνα, σύμφωνα με την εκπρόσωπο του ακτιβιστή Κίρα Γιάρμις. Η ίδια κατόπιν έγραψε σε ανάρτησή της στο «X» ότι οι δικηγόροι της οικογένειας ενημερώθηκαν ότι η έρευνα ολοκληρώθηκε και ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις για εγκληματική ενέργεια. «Λένε ψέματα κάθε φορά για να μας μπερδεύουν και να καλύπτουν τα ίχνη τους» σημειώνει η Γιάρμις. Σύμφωνα με το BBC, η οικογένεια του ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης δεν γνωρίζει πού φυλάσσεται η σορός του.
Only an hour ago, the lawyers were informed that the investigation had been concluded and that something criminal had not been established.
They literally lie every time, driving us around in circles and covering their tracks.
— Кира Ярмыш (@Kira_Yarmysh) February 17, 2024
Την ίδια ώρα, η μητέρα και ο δικηγόρος του πληροφορήθηκαν από τη σωφρονιστική αποικία όπου είχε φυλακιστεί ο ηγέτης της ρωσικής αντιπολίτευσης ότι πέθανε την Παρασκευή από «σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου», υποστήριξε σήμερα, με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο στενός σύμμαχός του, Ιβάν Ζντάνοφ.
Εν τω μεταξύ, η ομάδα υποστήριξης του Ναβάλνι, με ανάρτησή της στο Telegram, κατηγόρησε τους «δολοφόνους» του ότι προσπαθούν «να καλύψουν τα ίχνη τους» επειδή δεν παραδίδουν τη σορό στους οικείους του. «Είναι προφανές ότι οι δολοφόνοι θέλουν να καλύψουν τα ίχνη τους. Για αυτό δεν δίνουν τη σορό του Αλεξέι και την κρύβουν ακόμη και από τη μητέρα του» τονίζεται σε αυτήν την ανάρτηση.
Θρίλερ με τη σορό του Ναβάλνι
Η Γιάρμις είπε σε ένα βίντεο που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο ότι η μητέρα του Ναβάλνι, Λιουντμίλα, συνοδευόμενη από τον δικηγόρο του, πήγαν στη σωφρονιστική αποικία ΙΚ-3, στην περιοχή της Γιαμαλίας και τους δόθηκε ένα «επίσημο έγγραφο» που επιβεβαίωνε τον θάνατό του. «Ο Αλεξέι Ναβάλνι δολοφονήθηκε», πρόσθεσε η Γιάρμις η οποία, όπως και πολλοί άλλοι αντιφρονούντες, έχει αυτοεξοριστεί για να μην οδηγηθεί στη φυλακή. «Πέθανε στις 14.17 τοπική ώρα της 16ης Φεβρουαρίου, σύμφωνα με το επίσημο έγγραφο που δόθηκε στη μητέρα του», πρόσθεσε. Σύμφωνα με τη Γιάρμις, η Λιουντμίλα Ναβάλναγια και ο δικηγόρος έφτασαν στη φυλακή στις 11.00 σήμερα, τοπική ώρα, αλλά χρειάστηκε να περιμένουν επί δύο ώρες μέχρι να τους δεχτούν.
Lyudmila Navalnaya, was pictured outside the remote penal colony where the Russian Penitentiary Service announced Navalny died yesterday.
Latest: https://t.co/fK7hfzoPV0 pic.twitter.com/upox2893Jz
— Sky News (@SkyNews) February 17, 2024
Είναι άγνωστο το πότε θα δοθεί η σορός στους συγγενείς και το πού θα ενταφιαστεί ο Ναβάλνι. Είναι ασαφές επίσης το πού βρίσκεται το πτώμα, αφού το νεκροτομείο, όπου οι σωφρονιστικές αρχές λένε ότι το μετέφεραν, είναι κλειστό και ένας υπάλληλός του διαβεβαίωσε τον δικηγόρο ότι δεν το έχουν παραλάβει.
«Η ερευνητική επιτροπή έχει άπειρες επιλογές», είπε ένας εργαζόμενος στο πρακτορείο Reuters, αναφέροντας άλλες πόλεις της περιοχής, όπως τις Λαμπιτνάνγκι, Ναντίμ και Ουρενγκόι, όπου ενδέχεται να βρίσκεται η σορός. «Στη Σαλέχαρντ έχουμε μόνο ένα νεκροτομείο. Δεν έχω παραλάβει κανέναν, ούτε σορό, ούτε χαρτιά», πρόσθεσε. Όταν ρωτήθηκε αν το πτώμα μπορεί να μεταφέρθηκε προτού να αναλάβει ο ίδιος βάρδια, απάντησε: «Κανείς δεν μου έδωσε τίποτα. Νομίζω ότι αν είχε μεταφερθεί σε εμάς μια τέτοια σορός, θα μου το είχαν πει αμέσως». Η σωφρονιστική αποικία ΙΚ-3 του Χαρπ βρίσκεται στον Αρκτικό Κύκλο, περίπου μία ώρα με το αυτοκίνητο από τη Σαλέχαρντ, τη διοικητική πρωτεύουσα της Αυτόνομης Περιφέρειας Γιαμαλίας-Νενετσίας.
«Πολικός Λύκος»: Η σκληροπυρηνική φυλακή που κρατούνταν ο Ναβάλνι
Γνωστή ως “Πολικός Λύκος” (“Polar wolf”), η φυλακή του σκληρού καθεστώτος Πούτιν στην οποία εξέτιε την ποινή του ο Ρώσος αντικαθεστωτικός Αλεξέι Ναβάλνι, όπου βρέθηκε νεκρός, είναι ένα μέρος όπου το κανόνι νερού αποτελεί όργανο βασανισμού. «Το χειμώνα, οι κρατούμενοι συγκεντρώνονταν βιαστικά στην αυλή με ελάχιστα ρούχα», είχε δηλώσει κατά το παρελθόν η ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των κρατουμένων Όλγα Ρομάνοβα, αναφερόμενη στη μαρτυρία ενός πρώην κρατουμένου που αποφυλακίστηκε από τον Πολικό Λύκο, πιο επίσημα γνωστό ως ΙΚ-3.
«Τους είχαν παραταγμένους και δεν τους επέτρεπαν να τρίβουν τα χέρια τους για να ζεσταθούν. Έπρεπε να στέκονται για 30 ή 40 λεπτά χωρίς να κινούνται, όταν η θερμοκρασία άγγιζε τους -45 βαθμούς Κελσίου ή και περισσότερο. Αν ένα άτομο κουνούνταν, όλη η ομάδα περιλούζονταν με νερό», σύμφωνα με την ίδια. Αλλά και την άνοιξη, συνεχίζεται το ίδιο βασανιστήριο: «Τα κουνούπια και οι μύγες τσιμπάνε και αν κουνήσεις το χέρι σου, πάλι χρησιμοποιούν το κανόνι νερού».
Αφού πέρασε 19 ημέρες σε απομόνωση κατά τη διάρκεια της μεταφοράς του από μια φυλακή στην περιοχή του Βλαντίμιρ, ο Ναβάλνι μεταφέρθηκε στην ΙΚ-3 – στον οικισμό Kharp στην περιοχή Yamalo-Nenets πάνω από τον Αρκτικό Κύκλο στη βόρεια-κεντρική Σιβηρία – στις 26 Δεκεμβρίου.
Εξευτελισμοί, ξυλοδαρμοί, βιασμοί…
Σε ανάρτησή του στα social media στις 26 Δεκεμβρίου, ο Ναβάλνι έγραψε ότι έφτασε στην Polar Wolf, που φημίζεται ως μία από τις πιο απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες φυλακές της Ρωσίας, το βράδυ της 23ης Δεκεμβρίου. «Μόλις περάσεις το κατώφλι, σε αφήνουν να καταλάβεις ότι βρίσκεσαι σε καθαρτήριο όπου δεν έχεις δικαιώματα και δεν υπάρχει κανείς για να διαμαρτυρηθείς», είχε πει σε δηλώσεις του ο Ουκρανός σκηνοθέτης Oleh Sentsov, ο οποίος πέρασε πέντε χρόνια λόγω καταδίκης για τρομοκρατία στη φυλακή IK-8 (“Πολική Αρκούδα”), επίσης στην περιοχή Yamalo-Nenets.
«Ξυλοδαρμοί, εξευτελισμός, ηλεκτροσόκ, κράτηση σε κρύο κελί χωρίς ρούχα ή με βρεγμένα ρούχα – αλλά αυτό δεν είναι το χειρότερο…. Μπορεί να σε κλείσουν σε εμβρυακή στάση σε ένα σιδερένιο κουτί όπου με δυσκολία αναπνέεις και κάνεις την ανάγκη σου πάνω σου…. Συνήθως σε απειλούν ότι θα σε βιάσουν όταν σου κάνουν bullying».
1.050 από τους πιο σκληροτράχηλους κρατούμενους
Περίπου 2.000 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Μόσχας, το ΙΚ-3 φυλάσσει περίπου 1.050 από τους πιο σκληροτράχηλους κρατούμενους της Ρωσίας. Οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι στη φυλακή κρατούνται κατά συρροή δολοφόνοι, βιαστές, παιδόφιλοι, κατ’ εξακολούθηση παραβατικοί και άλλοι που έχουν καταδικαστεί για τα πιο σοβαρά εγκλήματα και εκτίουν ποινές 20 ετών και άνω. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως αυτή του Ναβάλνι, η κυβέρνηση στέλνει εκεί και καταδικασθέντες που θεωρούνται ευρέως πολιτικοί κρατούμενοι.
Ο Platon Lebedev, πρώην συνεργάτης του Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, ο οποίος καταδικάστηκε για φοροδιαφυγή και άλλες κατηγορίες κατά τη διάρκεια της διάλυσης του πετρελαϊκού κολοσσού Yukos, πέρασε περίπου δύο χρόνια στο ΙΚ-3 στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Η φυλακή ιδρύθηκε το 1961 σε ένα πρώην στρατόπεδο Gulag του Ιωσήφ Στάλιν. Ο οικισμός Χαρπ, με περίπου 5.000 κατοίκους, παρέχει κυρίως στέγαση και υπηρεσίες για τους εργαζόμενους και τους διοικητικούς υπαλλήλους των φυλακών. «Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να κοιτάξετε έναν χάρτη και να δείτε ότι αυτή είναι η βορειότερη, πιο σκληρή φυλακή», δήλωσε ο Zhdanov στο RFE/RL (Radio Free Europe). «Η ίδια η τοποθεσία σημαίνει ότι οι συνθήκες που επικρατούν εκεί είναι οι πιο σκληρές».
Ναβάλνι: Οργή της Δύσης κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν
Η Δύση ζητά να λογοδοτήσει η Ρωσία για τον μυστηριώδη θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι σε φυλακή της Αρκτικής όπου κρατούνταν ο επικριτής του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την οργή του και τόνισε ότι ο Ρώσος πρόεδρος «ευθύνεται για τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι, τον οποίο χαρακτήρισε «μια ισχυρή φωνή υπέρ της αλήθειας. Εξήρε τη γενναιότητα του 47χρονου, τονίζοντας ότι θα μπορούσε να είχε ζήσει στο εξωτερικό εξόριστος αφού τον δηλητηρίασαν το 2020 αλλά δεν το έκανε. «Ήταν τόσα πολλά πράγματα που δεν ήταν ο Πούτιν: ήταν γενναίος, αφοσιωμένος και πίστευε ότι μια Ρωσία για όλους ήταν μια Ρωσία για την οποία άξιζε να παλέψεις.
«Μην απατάσθε, o Πούτιν είναι υπεύθυνος για τον θάνατο του Ναβάλνι. Ο Θεός να ευλογεί τον Αλεξέι Ναβάλνι, το κουράγιο του δεν θα ξεχαστεί» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τζο Μπάιντεν. «Ας είμαστε ξεκάθαροι, η Ρωσία είναι υπεύθυνη», τόνισε η Αμερικανίδα αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, κάνοντας λόγο για «άλλο ένα δείγμα της βαναυσότητας του Πούτιν». Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατηγόρησε το «ρωσικό καθεστώς».
«Πρέπει να λογοδοτήσει ο Πούτιν για αυτό»
Ο θάνατος του Αλεξέι Ναβάλνι δείχνει «την αδυναμία του Κρεμλίνου και τον φόβο του για όλους τους αντιπάλους» τόνισε ο Εμανουέλ Μακρόν σε κοινές δηλώσεις που έκανε με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στο Παρίσι. Είναι «προφανές» ότι ο Ναβάλνι «δολοφονήθηκε όπως χιλιάδες άλλοι», εξαιτίας «ενός και μόνο ανθρώπου, του Πούτιν», επεσήμανε από την πλευρά του ο Ουκρανός πρόεδρος.
«Πρέπει να λογοδοτήσει ο Πούτιν για αυτό», δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Κάμερον. Χθες το βράδυ, η βρετανική κυβέρνηση κάλεσε διπλωμάτες της πρεσβείας της Ρωσίας, προκειμένου να τους καταστήσει σαφές ότι οι ρωσικές αρχές θεωρούνται «πλήρως υπεύθυνες» για τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι. Το Λονδίνο ζήτησε να διεξαχθεί «ολοκληρωμένη και διαφανής έρευνα». Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, κάλεσε να γίνει «αξιόπιστη έρευνα» για τον θάνατο του 47χρονου.
«Πλήρωσε το θάρρος του με τη ζωή του», δήλωσε ο Όλαφ Σολτς για τον Αλεξέι Ναβάλνι, υπογραμμίζοντας ότι ο θάνατος του 47χρονου δείχνει «τι καθεστώς έχει την εξουσία στη Μόσχα». «Θεωρούμε τον Βλαντιμίρ Πούτιν και το ρωσικό καθεστώς υπεύθυνους», τόνισε και ο Αυστραλός πρωθυπουργός, Άντονι Αλμπανέζι.
«Πούτιν δολοφόνε»- Διαδηλώσεις στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ για τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι
Στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ έγιναν διαδηλώσεις μετά τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι. «Πούτιν δολοφόνε» και «Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ, δεν θα συγχωρήσουμε ποτέ», φώναζαν οι συγκεντρωμένοι στη Βαρσοβία. Εκατοντάδες άνθρωποι έκαναν συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Βερολίνο, μπροστά από τη ρωσική πρεσβεία. «Πούτιν δολοφόνε» και «Πούτιν στη Χάγη» ήταν μερικά από τα συνθήματα που φώναζαν. Στη Ρωσία, σε πολλές πόλεις άνθρωποι έκαναν ουρές για να αφήσουν ένα λουλούδι σε μνημεία για τους αντιφρονούντες, παρά την προειδοποίηση των αρχών να μην γίνουν διαδηλώσεις. Έγιναν συλλήψεις ενώ οι Αρχές μάζεψαν όσα άφησαν οι πολίτες.
Θάνατος Αλεξέι Ναβάλνι: Η λακωνική ανακοίνωση των ρωσικών αρχών
Ο Αλεξέι Ναβάλνι εξέτιε ποινή κάθειρξης 19 ετών για «εξτρεμιστική δράση» σε φυλακή στην Αρκτική, υπό ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες. Στις εμφανίσεις του στο δικαστήριο τους τελευταίους μήνες- μέσω τηλεδιάσκεψης- φαινόταν αδυνατισμένος και καταβεβλημένος. Αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας, έπειτα από απεργία πείνας αλλά και την απόπειρα δολοφονίας του με δηλητηρίαση το 2000.
Οι ρωσικές αρχές έχουν δώσει ελάχιστες λεπτομέρειες για τις συνθήκες θανάτου του 47χρονου. «Την 16η Φεβρουαρίου 2024, στο σωφρονιστικό κέντρο N°3, ο κρατούμενος Ναβάλνι Α. Α. αισθάνθηκε αδιαθεσία έπειτα από περίπατο», ανέφερε η ανακοίνωση που εξέδωσαν οι σωφρονιστικές υπηρεσίες. «Έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες ανάνηψης, αλλά χωρίς θετικό αποτέλεσμα. Οι γιατροί διαπίστωσαν τον θάνατο του ασθενή. Τα αίτια του θανάτου του τελούν υπό εξακρίβωση», συμπλήρωνε η ανακοίνωση.