Ο Σαμ Άταρ επέστρεψε από τη Λωρίδα της Γάζας στο Σικάγο πριν από τρεις εβδομάδες. Αλλά άφησε, όπως λέει, την ψυχή του στον παλαιστινιακό θύλακα. Εκεί που είδε τη φρίκη, τον ανείπωτο πόνο, την καταστροφή και τον θάνατο. Τα πρόσωπα εκείνου του άλλου κόσμου, είναι ακόμη μαζί του, δεν μπορούν να σβήσουν από τη μνήμη του, λέει στο BBC. Θυμάται τη μητέρα του ενός 10χρονου αγοριού, που σκοτώθηκε. «Η μητέρα μου ανακοίνωσε με ένα κενό, μουδιασμένο βλέμμα στο πρόσωπό της ότι το παιδί είχε πεθάνει μόλις πέντε λεπτά πριν. Το προσωπικό προσπαθούσε να καλύψει το σώμα του με κουβέρτες, αλλά η ίδια δεν τους άφησε. Ήθελε να περάσει περισσότερο χρόνο μαζί του. Θρηνούσε και έμεινε έτσι για περίπου 20 λεπτά, απλά δεν ήθελε να φύγει από το πλευρό του», θυμάται.
Θυμάται και έναν άνδρα, 50 ετών, που έμεινε μόνος, ξεχασμένος σε ένα δωμάτιο, με τα δύο του πόδια ακρωτηριασμένα και τα σκουλήκια να τρώνε τις πληγές του. Είχε χάσει τα πάντα. «Είχε χάσει τα παιδιά του, τα εγγόνια του, το σπίτι του», θυμάται ο Σαμ, «και ήταν μόνος στη γωνία αυτού του σκοτεινού νοσοκομείου, με σκουλήκια να βγαίνουν από τις πληγές του και ούρλιαζε: “Τα σκουλήκια με τρώνε ζωντανό, παρακαλώ βοηθήστε με”. Ήταν μόνο ένας από τους… Δεν ξέρω, απλά σταμάτησα να μετράω, αλλά αυτοί είναι οι άνθρωποι που ακόμα σκέφτομαι γιατί είναι ακόμα εκεί», αφηγείται στο BBC.
Έπεσαν επάνω μας για λίγο φαγητό
Ο Σαμ είναι γιατρός, 40 ετών, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Σικάγο και εργάζεται ως χειρουργός στο νοσοκομείο Northwestern της πόλης. Ενώ βρισκόταν στη Γάζα κρατούσε ημερολόγιο σε βίντεο. Μαγνητοσκοπούσε όλες τις εμπειρίες του. Για δύο εβδομάδες τον Μάρτιο και τον Απρίλιο – για λογαριασμό της ΜΚΟ Palestinian American Bridge – εργάστηκε σε νοσοκομεία της Γάζας με απελπιστικές συνθήκες. Δεν είχαν τίποτα, εκτός από τους βαριά τραυματισμένους ασθενείς. Το πρώτο που διαπίστωσε ήταν η κρίση πείνας. «Απλώς μας πλημμύρισαν άνθρωποι που χτυπούσαν τα αυτοκίνητα, μερικοί άνθρωποι προσπαθούσαν να πηδήξουν στα αυτοκίνητα. Οι οδηγοί… μόλις το κατάλαβαν, δεν σταματούσαν. Δεν προσπαθούσαν να μας βλάψουν. Απλά ζητιάνευαν λίγο φαγητό».
13.000 νεκρά παιδιά
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ η πλειονότητα των νεκρών στον πόλεμο είναι γυναίκες και παιδιά: 13.000 παιδιά, 9.000 γυναίκες. Ο πόλεμος είναι τώρα στον έβδομο μήνα του. Οι διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση ομήρων έχουν σταματήσει. Κάθε μέρα και νύχτα οι τραυματίες και οι υποσιτισμένοι φτάνουν στα ελάχιστα λειτουργικά νοσοκομεία που έχουν απομείνει. Ο ΠΟΥ λέει ότι μόνο 10 από τα 36 νοσοκομεία της Γάζας εξακολουθούν να λειτουργούν Το ταξίδι στη Γάζα μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο για τους εργαζόμενους στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας. Την 1η Απριλίου 7 εργαζόμενοι οργάνωσης που μοίραζε φαγητό σκοτώθηκαν από πλήγμα του ισραηλινού στρατού με drones. Ο Σαμ περιγράφει επίσης την πολύωρη αναμονή στα ισραηλινά σημεία ελέγχου. «Συχνά περιμένουμε μία έως τέσσερις ώρες ανάλογα με το πόσο καιρό χρειάζεται για να εγκρίνουν οι Ισραηλινοί το πέρασμα επειδή διεξάγουν στρατιωτικές επιχειρήσεις».
Τα νοσοκομεία εκρήγνυνται
«Οι ανάγκες είναι υπερβολικές. Και απομακρύνεσαι από ανθρώπους που είναι ακόμα εκεί και υποφέρουν ακόμα», σημειώνει. «Ο Βορράς χρειάζεται περισσότερη πρόσβαση, χρειάζεται περισσότερη τροφή, περισσότερα καύσιμα, περισσότερο νερό, οι δρόμοι πρέπει να ανοίξουν… Και υπάρχουν τόσοι πολλοί ασθενείς που πρέπει να μεταφερθούν από το βορρά στο νότο και το πρόβλημα είναι ότι ο νότος είναι επίσης απασχολημένος, τα νοσοκομεία εδώ εκρήγνυνται», εξηγεί. Θα επιστρέψει στη Γάζα. Σύντομα ελπίζει. Υπάρχουν δεσμοί φιλίας που τον καλούν. Ο Ναμπίλ που έβλεπε καθημερινά ο Σαμ να φέρνει τραυματίες για θεραπεία, μέχρι που ο ίδιος έγινε θύμα που έπρεπε να ανασύρουν από τα ερείπια οι συνάδελφοί του. Είναι ζωντανός αλλά δεν θα μπορέσει να φύγει από τη Γάζα. Ο γιατρός του οποίου η κόρη σκοτώθηκε, αλλά βρήκε τη γενναιοδωρία να παρηγορήσει μια μητέρα της οποίας ο μικρός γιος υπέφερε από εγκεφαλικό τραύμα που προκλήθηκε από σκάγια βόμβας.
Και υπάρχουν οι ασθενείς και οι οικογένειές τους που βλέπουν στους γιατρούς, τους νοσηλευτές και τους παραϊατρικούς όχι μόνο τη δυνατότητα πρακτικής βοήθειας αλλά το σταθερό φως της ανθρώπινης ευπρέπειας σε έναν τόπο τρόμου και εξαθλίωσης. Αυτοί είναι οι άνθρωποι του Σαμ Άταρ. Όλοι τους.