«Όλοι έχουμε μέσα μας τα πρότυπα των γονιών μας»
«Η επιθυμία να παντρευτούν είναι ένα βασικό και αρχέγονο ένστικτο των γυναικών», είχε σημειώσει η αείμνηστη, Nora Ephron. «Ακολουθεί ένα άλλο βασικό και αρχέγονο ένστικτο: η επιθυμία να ξαναγίνουν ελεύθερες». Η φιλοσοφία περί σχέσεων είναι γεμάτη από τέτοιες «κατηγορηματικές» γενικεύσεις, αλλά, σύμφωνα με αυτή την αιώνια αξιόπιστη πηγή των μέσων ενημέρωσης «μια πρόσφατη μελέτη», δείχνει ότι οι γυναίκες ερωτεύονται και ξε-ερωτεύονται πολύ πιο έντονα από ό,τι οι άνδρες. Ένας οικονομολόγος που ασχολείται με τη συμπεριφορά, ο Saurabh Bhargava του Πανεπιστημίου Carnegie Mellon στο Πίτσμπουργκ, δημοσίευσε μια νέα μελέτη στο Psychological Science, το κορυφαίο περιοδικό στον τομέα αυτό, η οποία έχει μια σειρά από εντυπωσιακά πορίσματα. Η λαϊκή κουλτούρα τείνει να εστιάζει στην εικόνα του μεσήλικα άνδρα που αναζητά την ικανοποίηση του εγώ σε μια νεότερη γυναίκα ως βασική αιτία της οικογενειακής διάλυσης
Το πρώτο είναι ότι οι γυναίκες ανέφεραν ότι είχαν ερωτικά συναισθήματα σχεδόν δύο φορές συχνότερα από τους άνδρες. Το δεύτερο είναι ότι, κατά τη διάρκεια μιας μακροχρόνιας σχέσης, οι γυναίκες βιώνουν κατά μέσο όρο πολύ πιο απότομη πτώση αυτών των συναισθημάτων σε σύγκριση με τους άνδρες συντρόφους τους. Ενώ οι άνδρες παρουσίασαν μείωση κατά 9,2% στα ερωτικά τους συναισθήματα προς τις συζύγους τους, οι γυναίκες υπέστησαν μείωση κατά 55,2%. Παρόμοιο αποτέλεσμα παρατηρείται και στο πεδίο του πάθους, όπου ο γάμος οδηγεί σε μείωση κατά 55,3% της επιθυμίας των γυναικών για τους συντρόφους τους και σε πολύ μικρότερη μείωση του πάθους των ανδρών.
Αξιοσημείωτη έλλειψη παθητικότητας
Η Camilla Nicholls, σύμβουλος σε θέματα σχέσεων, λέει ότι τα αποτελέσματα δεν ανταποκρίνονται στην επαγγελματική της εμπειρία: «Το σημαντικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων που υποδεικνύει η έρευνα δεν καταγράφεται πραγματικά στην αίθουσα συμβουλευτικής». «Οι γυναίκες εκφράζουν συχνότερα την απογοήτευση τους για την επικοινωνία και τον καταμερισμό της εργασίας» Ωστόσο, παρόλο που υπάρχει μια μικρή αμηχανία με την εφαρμογή της στατιστικής ανάλυσης στη διαβόητα ασύλληπτη έννοια του έρωτα, τα στοιχεία αυτά μπορεί τουλάχιστον να δώσουν την ευκαιρία να επανεξετάσουμε ορισμένα από τα γνωστά τροπάρια και κλισέ σχετικά με το γάμο.
Η λαϊκή κουλτούρα τείνει να εστιάζει στην εικόνα του μεσήλικα άνδρα που αναζητά την ικανοποίηση του εγώ σε μια νεότερη γυναίκα ως βασική αιτία της οικογενειακής διάλυσης. Και ενώ δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το συγκεκριμένο φαινόμενο, ίσως το λιγότερο προβεβλημένο ζήτημα της σταδιακής απογοήτευσης των γυναικών από τους άνδρες να είναι μια πιο συχνή αιτία για το τέλος των γάμων. Η Joanna Harrison είναι πρώην δικηγόρος διαζυγίων, η οποία, αφού αποφάσισε ότι ήθελε να βοηθήσει τις σχέσεις πριν διαλυθούν, έγινε σύμβουλος σχέσεων. Είναι επίσης η συγγραφέας του βιβλίου «Five Arguments All Couples (Need to) Have».
Πέρα από τις οικιακές εργασίες, ωστόσο, το πραγματικό καμίνι της συζυγικής ανισότητας είναι η φροντίδα των παιδιών
«Οι γυναίκες είναι αυτές που υποβάλλουν συχνότερα αίτηση διαζυγίου», σημειώνει, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει τρόπος να εκτιμηθεί τι ακριβώς σημαίνει αυτό – εκτός από το ότι δείχνει μια αξιοσημείωτη έλλειψη παθητικότητας. Και, αν και υπάρχουν κάθε λογής παρεκκλίσεις, εντούτοις υπάρχουν κάποιες γενικές τάσεις που έχει διαπιστώσει. «Οι γυναίκες εκφράζουν συχνότερα την απογοήτευση τους για την επικοινωνία και τον καταμερισμό της εργασίας», λέει. «Και οι άνδρες ανησυχούν συχνότερα για τη σεξουαλική σχέση και θέλουν λιγότερο εκνευρισμό από τη σύντροφο τους».
«Όλοι έχουμε μέσα μας τα πρότυπα των γονιών μας»
Η Harrison επισημαίνει «μια λαμπρή» μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Archives of Sexual Behaviour, με τίτλο: «Gender Inequities in Household Labour Predict Lower Sexual Desire in Women Partnered with Men»(Οι ανισότητες μεταξύ των φύλων στην οικιακή εργασία προβλέπουν χαμηλότερη σεξουαλική επιθυμία στις γυναίκες που συμβιώνουν με άνδρες). Η μελέτη, από τις Harris, Gormezano και Anders, ισχυρίζεται ότι «δείχνει ότι οι ανισότητες μεταξύ των φύλων είναι σημαντικές, αν και ελάχιστα μελετημένες, που συμβάλλουν στη χαμηλή επιθυμία των γυναικών να συνευρίσκονται ερωτικά με άνδρες». Όπως θα περιμένατε, είναι διατυπωμένη σε απαγορευτικά ακαδημαϊκή γλώσσα, αλλά ένα συμπέρασμα, σε αδρές εκφράσεις, είναι ότι αν οι άνδρες θέλουν έναν υγιή σεξουαλικά γάμο, πρέπει να είναι πιο δραστήριοι στην κουζίνα.
Παρόλο που οι ρόλοι των φύλων δεν ανταποκρίνονται πλέον σε άκαμπτα στερεότυπα, είναι δίκαιο να πούμε ότι η πλειονότητα των ανδρών δεν είναι τόσο δραστήριοι στο σπίτι όσο θα ήθελαν να πιστεύουν. Τα στοιχεία της μελέτης Bhargava δείχνουν ότι οι άνδρες έχουν την τάση να επιδίδονται στη χαλάρωση μετά τη δουλειά και στον «υπνάκο». Υπάρχει επίσης συχνά μια έμφυτη απογοήτευση, με πολλές γυναίκες να έχουν πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι δεν θέλουν να πέσουν στην προεπιλεγμένη οικιακή θέση που είδαν τις μητέρες τους να καταλαμβάνουν. «Όλοι έχουμε μέσα μας τα πρότυπα των γονιών μας», λέει η Harrison.
Παιδιά και γάμος
Πέρα από τις οικιακές εργασίες, ωστόσο, το πραγματικό καμίνι της συζυγικής ανισότητας είναι η φροντίδα των παιδιών. Δεν είναι μόνο η πολλή δουλειά που συνεπάγεται η ανατροφή και η διαπαιδαγώγηση των παιδιών και πόσο συχνά παραβλέπεται ή υποτιμάται, αλλά και το πώς τα παιδιά αναδιαμορφώνουν τη σχέση των γονέων τους μεταξύ τους. Η Bhargava διαπίστωσε ότι οι άνδρες, σε αντίθεση με τις γυναίκες, είναι πολύ λιγότερες οι πιθανότητες να αισθάνονται αγάπη από τις τις συντρόφους τους όταν βρίσκονται με τα παιδιά τους. Η Harrison λέει ότι, σύμφωνα με την εμπειρία της, το παράπονο ότι ο σύζυγος έχει γίνει πιο απόμακρος και επικεντρωμένος στα παιδιά από τότε που έγινε γονιός εκφράζεται πολύ λιγότερο από τις γυναίκες απ’ ό,τι από τους άνδρες.
Ένας άλλος επιβαρυντικός παράγοντας είναι οι ηλικιωμένοι γονείς – μια ευθύνη που οι γυναίκες συχνά βρίσκουν να πέφτει στα πόδια τους. Αλλά η Harrison έχει κάποιες εποικοδομητικές συµβουλές. «Όταν τα ερωτικά συναισθήματα βρίσκονται σε κάμψη στον έναν ή και στους δύο ανθρώπους, είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να κατανοήσετε τι είναι αυτό που συμβαίνει με τον άλλον, αντί να αφήσετε να συσσωρευτούν δυσαρέσκειες, γιατί αυτό είναι που πραγματικά φθείρει τις μακροχρόνιες σχέσεις».
*Με πληροφορίες από Guardian
