Μια ομάδα νεαρών με το όνομα «De Torteltuin» από το Άμστερνταμ, καλούμενη να αντιμετωπίσει τη στεγαστική κρίση, για να καταφέρει να μείνει στην πόλη της, αποφάσισε να ξεκινήσει να φτιάχνει μόνη της σπίτια. «Όλα ξεκίνησαν το 2020, ήμασταν 22 ή 23 ετών», είπε η Ίρις Λούντεν. «Ήταν ένα όνειρο. Κάναμε φαντασιώσεις. Τι θα γινόταν αν χτίζαμε τον δικό μας χώρο; Φανταζόμασταν ένα ‘’παιδικό σταθμό’’, να καλλιεργούμε το δικό μας φαγητό… Μαζευόμασταν κάθε μήνα για να το συζητήσουμε. Σιγά σιγά όμως έγινε». Το Άμστερνταμ, η περιζήτητη πρωτεύουσα μιας χώρας που βρίσκεται σε οξεία στεγαστική κρίση, είναι ένα από τα πιο δύσκολα μέρη στην Ευρώπη για να μείνει κανείς. Τα υψηλά ενοίκια είναι μια πραγματικότητα καθώς η ενοικίαση ενός δωματίου σε ένα σπίτι με συγκατοίκους μπορεί να κοστίζει 900€ ενώ για τα προγράμματα κοινωνικής στέγασης η αναμονή μπορεί να φτάσει τα 20 χρόνια.
«Είναι τόσο άσχημο», είπε η Ίρις Λούντεν, μια μηχανικός τεχνητής νοημοσύνης. «Οι άνθρωποι μετακομίζουν συνεχώς, κατά μέσο όρο μία φορά το χρόνο. Δεν μπορείς να τακτοποιηθείς. Θέλαμε κάτι οικονομικό. Και μια κοινότητα».
Στεγαστική κρίση: Πώς κατάφερε η ομάδα από το Άμστερνταμ να υλοποιήσει το όραμα της
«Αρχίσαμε να παίρνουμε τα πράγματα πιο σοβαρά», είπε ο 28χρονος Λούκας Νερλ, ένα άλλο μέλος των De Torteltuin. «Δημιουργήσαμε υποομάδες, καταχωρηθήκαμε σαν σύλλογος, μετά συντάξαμε ένα procect plan και κάναμε αίτηση». Προς έκπληξή τους, η αίτηση τους έγινε δεκτή ίσως, σύμφωνα μα τον Νερλ λόγω της νεότητας τους και επειδή, ως πρόσφατοι απόφοιτοι, θεωρήθηκαν μάλλον ικανοί να καταφέρουν να διαχειριστούν το γραφειοκρατικό κομμάτι. Οι De Torteltuin επιστράτευσαν μια ομάδα αρχιτεκτόνων με εμπειρία σε μη κερδοσκοπικά συνεταιριστικά έργα, συγκέντρωσαν τα χρήματα για να τους πληρώσουν και παρουσίασαν ένα σχέδιο για ένα τετραώροφο, ξύλινο, βιώσιμο συγκρότημα 40 διαμερισμάτων, που μπορεί να περιλαμβάνει από στούντιο μέχρι τριάρια.
Παρόλο που ο ανταγωνισμός ήταν σκληρός, η ομάδα De Τorteltuin κατάφερε να πάρει ένα οικόπεδο σε απόσταση 20 λεπτών με το τραμ από το κέντρο του Άμστερνταμ, στο IJburg, μια νέα συνοικία που αναπτύσσεται σταδιακά και βρίσκεται σε τεχνητά νησιά μέσα στη λίμνη IJmeer. Η 26μελής ομάδα κατάφερε να συγκεντρώσει τα 9 από τα 13 εκατ. ευρώ που χρειάζεται, μέσω δανείων από τον δήμο και την τράπεζα αλλά και crowdfunding από φίλους και συγγενείς. Με λίγη τύχη, οι εργασίες θα έχουν ξεκινήσει μέχρι το τέλος του χρόνου. Ο συνεταιρισμός θα έχει την ιδιοκτησία του κτηρίου, με τον κάθε ενοικιαστή να πληρώνει ένα χαμηλό μηνιαίο μίσθωμα, είπε ο Ενρίκος Ιωσηφίδης, ένα άλλο μέλος της ομάδας. Το πιο ακριβό θα είναι ένα οικογενειακό διαμέρισμα που θα κοστίζει 1.200 ευρώ το μήνα.
«Η οικοδόμηση μιας πραγματικής κοινότητας»
Το εγχείρημα τους δεν στοχεύει μόνο στην προσιτή στέγαση. «Στόχος είναι επίσης η οικοδόμηση μιας πραγματικής κοινότητας», είπε η Λούντεν. «Μερικά διαμερίσματα δεσμεύονται για άτομα που αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερες προκλήσεις στο να βρουν σπίτι όπως μπορεί να είναι οι αιτούντες άσυλο».
Η De Torteltuin, σύμφωνα με τον Νερλ, «στην πραγματικότητα θέτει ένα όραμα για τη μελλοντική ζωή στην πόλη. Αυτή δεν είναι μια ζωή με ρύπανση, μπετόν, πολυκατοικίες, κερδοσκοπία, ολοένα αυξανόμενα ενοίκια και στεγαστικά δάνεια. Τα νέα σπίτια της πόλης θα είναι κοινωνικά, βιώσιμα και οικονομικά».