Σε νέες προκλήσεις προχώρησαν τα ανώτερα πολιτικά στελέχη της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς μετά τη νεοεκλεγείσα πρόεδρο της χώρας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, και ο πρόεδρος του VMRO και νέος πρωθυπουργός, Χριστιάν Μιτσκόσκι, αμφισβητεί ανοιχτά τη Συμφωνία των Πρεσπών. Πριν ακόμα σχηματίσει κυβέρνηση ο πρόεδρος του εθνικιστικού VMRO, δήλωσε στο κρατικό πρακτορείο της χώρας του πως “Έχω το δικαίωμα να αποκαλώ τη χώρα μου όπως θέλω”, εμμένοντας στη χρήση του όρου “Μακεδονία”, αναφέροντας σε προκλητικό τόνο πως “εάν η Ελλάδα θεωρεί ότι παραβιάσαμε τη Συμφωνία των Πρεσπών, ας προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο”. Λίγο αργότερα σε ανάρτησή του στον λογαριασμό του στο Χ (πρώην Twitter) ο Μιτσκόσκι συνέχισε να αποκαλεί την χώρα του Μακεδονία και τους πολίτες της Μακεδόνες: «Σήμερα ήμουν μέρος του Summit Macedonia 2025. Η διασπορά, οι Μακεδόνες εκτός Μακεδονίας αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της μακεδονικής ταυτότητας. Η μελλοντική Κυβέρνηση του VMRO-DPMNE θέλει να είναι καλός οικοδεσπότης και να είναι μέρος των επενδυτικών τους σχεδίων στην πατρίδα τους».
Денеска бев дел од Самитот Македонија 2025.
Дијаспората, Македонците надвор од Македонија се нераскинлив дел од македонскиот идентитет.
Идната Влада на ВМРО-ДПМНЕ сака да биде добар домаќин и да биде дел од нивните планови за инвестиции во нивната татковина. pic.twitter.com/HqF3HvQMgD
— Христијан Мицкоски (@MickoskiHM) May 16, 2024
Αναφερόμενος μάλιστα στις πρόσφατες δηλώσεις της νεοεκλεγείσας Προέδρου Δημοκρατίας Γκορντάνα Σιλιανόφσκα, τόνισε ότι ήταν αξιοπρεπής και ότι «περίμενε συγχαρητήρια από τον νότιο γείτονά μας». Μεταξύ άλλων κάλεσε την Ελλάδα να σταματήσει τις επιθέσεις. «Περιμένουμε να έχουμε καλές και άριστες σχέσεις γειτονίας. Εκτιμώ ότι το VMRO και η κυβέρνηση εκεί υπό την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας έχουν τη δική τους θέση σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Σε κανέναν από εμάς δεν αρέσει αυτή η συμφωνία», σχολίασε χαρακτηριστικά ο Μίτσκοσκι, χαρακτηρίζοντας «βασικό του ανθρώπινο δικαίωμα» να αποκαλεί τη χώρα του όπως εκείνος επιθυμεί στον δημόσιο λόγο και στα ΜΜΕ.
«Δεν έχουμε καμία παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών και χρησιμοποιώ αυτή την ευκαιρία για να πω στους φίλους μας από την Ελλάδα να σταματήσουν τις απειλές. Ας κοιτάξουμε το μέλλον, αυτά είναι έγγραφα που αποτελούν μέρος του νόμου. Αν νομίζουν ότι παραβιάσαμε τη συμφωνία, τότε υπάρχει Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης, οπότε εκεί μπορούμε να τα πούμε. Δεν θα ήθελα να συμβεί αυτό, καλώ να έχουμε φιλικές σχέσεις, να βοηθάμε ο ένας τον άλλον. Και αν κάποιος περιμένει από το VMRO να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος, να είστε σίγουροι ότι δεν θα το κάνουμε αυτό» πρόσθεσε στη συνέχεια ο Μίτσκοσκι. «Θέλουμε οικονομική συνεργασία και εκμεταλλεύομαι αυτήν την ευκαιρία για να καλέσω τις ελληνικές εταιρείες να επενδύσουν στη χώρα μου, θέλουμε να τις καλωσορίσουμε, καθώς και τις εταιρείες μας να επενδύσουν στην Ελλάδα, έτσι πρέπει να συνεργάζονται οι εταίροι. Θέλουμε σχέσεις καλής γειτονίας και αναμένω να συναντήσω τον Έλληνα πρωθυπουργό σύντομα και να συζητήσουμε τη συνεργασία στον τουρισμό, την οικονομία, την εκπαίδευση και ούτω καθεξής» κατέληξε ο Μίτσκοσκι.
Γεραπετρίτης: «Παραχωρήσεις δεν γίνονται ανεκτές»
Στο μεταξύ, νέο μήνυμα προς τη Βόρεια Μακεδονία έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, μετά το πέρας της συνάντησής του με τον υπουργό Εξωτερικών της Τσεχικής Δημοκρατίας, Jan Lipavský. Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο Γιώργος Γεραπετρίτης είπε ότι «δεν υπάρχει περιθώριο για οποιαδήποτε παραχώρηση. Η Ελλάδα θα παρακολουθεί αυστηρά την κατάσταση στη Βόρεια Μακεδονία. Ζητάμε πραγματικά από την κυβέρνηση και την πρόεδρο της Βόρειας Μακεδονίας να εφαρμόζουν πιστά τη Συμφωνία των Πρεσπών. Είμαστε πολύ πρόθυμοι να συζητήσουμε περαιτέρω. Αλλά, όπως ανέφερα, παραχωρήσεις στα θεμελιώδη δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές».
Και πρόσθεσε: «Όλα τα κράτη μέλη θα κριθούν τελικά στα θεμελιώδη. Πρέπει να τηρούν το σημείο αναφοράς που έχει τεθεί για τη χώρα τους και, ασφαλώς, το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Όσον αφορά τη Βόρεια Μακεδονία, γνωρίζουμε ότι μία από τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της προενταξιακής διαδικασίας είναι η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας να τηρήσει πλήρως τη Συμφωνία των Πρεσπών, η οποία υποδεικνύει ακριβώς τη συνταγματική ονομασία της χώρας. Σε κάθε περίπτωση, είναι βούληση της ελληνικής κυβέρνησης να συνεχίσει να εφαρμόζει τη Συμφωνία. Ωστόσο, πρέπει να έχουμε πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμία παραχώρηση όταν πρόκειται για την πραγματική εφαρμογή των διεθνών συμφωνιών, οι οποίες εξ ορισμού, εκ του Συντάγματος, υπερισχύουν των κοινών νόμων».
Επίσης, όσο αφορά τη διεύρυνση της ΕΕ προς τα Δυτικά Βαλκάνια, εξήγησε πως «συμμεριζόμαστε τις ίδιες απόψεις με την Τσεχική Δημοκρατία. Είμαστε κατ’ αρχήν υπέρ της διεύρυνσης. Θεωρούμε ότι η φυσική πορεία για τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων είναι η ευρωπαϊκή οικογένεια. Θεωρώ ότι αυτό θα είναι προς όφελος και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα αναζωογονήσει το ευρωπαϊκό εγχείρημα και είναι πάντα καλό να δίνουμε θετικά μηνύματα στους λαούς της Ευρώπης για το μέλλον τους». Σημειώνεται ότι διπλωματικές πηγές, μετά τις προκλητικές δηλώσεις του νέου πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας, παρέπεμπαν στις παραπάνω δηλώσεις του κ. Γεραπετρίτη, που απηχούν τις θέσεις της ελληνικής πλευράς για το ζήτημα.
Η Σιλιάνοφσκα ορκίστηκε πρόεδρος και αποκάλεσε τη χώρα της «Μακεδονία»
Υπενθυμίζεται πως το μεσημέρι της Κυριακής 12/5, η πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, ορκίστηκε σε ειδική συνεδρίαση της Βουλής. Η Σιλιάνοφσκα, κατά την ορκωμοσία αποκάλεσε τη χώρα ως «Μακεδονία», παρά το γεγονός ότι στο κείμενο του όρκου, το οποίο απήγγειλε ο πρόεδρος της απερχόμενης Βουλής, Γιόβαν Μίτρεσκι, καλώντας την Σιλιάνοφσκα να το επαναλάβει, η χώρα αναφερόταν ως «Βόρεια Μακεδονία». Η πρέσβης της Ελλάδας στη Βόρεια Μακεδονία, Σοφία Φιλιππίδου, η οποία είχε προσκληθεί στη συνεδρίαση της Βουλής για την ορκωμοσία της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, αποχώρησε ως ένδειξη διαμαρτυρίας για το γεγονός ότι η τελευταία αποκάλεσε κατά την ορκωμοσία της τη χώρα ως «Μακεδονία», παραβιάζοντας τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Η 71χρονη Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα εξελέγη πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη την Τετάρτη 8/5, ως υποψήφια του VMRO-DPMNE, επικρατώντας, με ποσοστό 65%, του μέχρι πρότινος προέδρου της χώρας, Στέβο Πεντάροφσκι. Παράλληλα με τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών διεξήχθησαν στη χώρα και οι βουλευτικές εκλογές, στις οποίες το δεξιό αντιπολιτευόμενο κόμμα VMRO-DPMNE κατήγαγε μεγάλη νίκη, καταλαμβάνοντας σχεδόν 60 εκ των 120 εδρών της Βουλής. Το κόμμα αυτό ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τον συνασπισμό των αντιπολιτευόμενων αλβανικών κομμάτων «Αξίζει» για τον σχηματισμό κυβέρνηση.