Ένα κομμάτι γης στην Αρκτική στο μέγεθος Μανχάταν με γεωπολιτικές προεκτάσεις βγήκε στην αγορά έναντι 323 εκατομμυρίων ευρώ. Η Αρκτική γνώρισε το θερμότερο καλοκαίρι της το 2023 και η περιοχή του Σβάλμπαρντ είχε λιγότερο θαλάσσιο πάγο, περισσότερες βροχές και υψηλότερες θερμοκρασίες λόγω της κλιματικής αλλαγής. Η απώλεια του θαλάσσιου πάγου αποτελεί ευλογία για τη Ρωσία, η οποία αποκτά πρόσβαση σε πρόσθετες θαλάσσιες οδούς και ενεργειακά αποθέματα. «Αυτή είναι η μόνη δυνατότητα για έναν αγοραστή να αποκτήσει μια θέση στην Υψηλή Αρκτική και να δημιουργήσει ένα στρατηγικό έρεισμα», λέει ο Per Kyllingstad, δικηγόρος που εκπροσωπεί τους πωλητές, μιλώντας αποκλειστικά στο Bloomberg News από το Όσλο της Νορβηγίας. Λέει ότι πρόκειται για το τελευταίο ιδιόκτητο οικόπεδο στο νορβηγικό αρχιπέλαγος των εννέα νησιών.
Το Σβάλμπαρντ είναι ένας από τους βορειότερους οικισμούς στον κόσμο. Βρίσκεται ανατολικά της Γροιλανδίας, περίπου στα μισά του δρόμου μεταξύ της σκανδιναβικής ηπειρωτικής χώρας και του Βόρειου Πόλου. Περίπου το 60% του καλύπτεται από παγετώνες και είναι το σπίτι των πολικών αρκούδων και των αρκτικών αλεπούδων. Έχει γίνει προορισμός για ταξιδιώτες που αναζητούν την περιπέτεια και για επιστήμονες.
Το τελευταίο ιδιωτικό οικόπεδο
Το ιδιωτικό οικόπεδο πωλείται από την Knight Frank LLP σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι κρατικές εταιρείες της Νορβηγίας και της Ρωσίας κατέχουν την υπόλοιπη έκταση στο Σβάλμπαρντ. Το 2014 ξέσπασε αντιπαράθεση όταν ένα άλλο ιδιόκτητο ακίνητο στην περιοχή βγήκε προς πώληση. Όταν αναφέρθηκε ότι ένας Κινέζος αγοραστής ενδιαφερόταν για γη εξόρυξης άνθρακα, ο κόσμος ανησύχησε ότι το αγροτεμάχιο θα έπεφτε σε ξένα χέρια. Δύο χρόνια αργότερα το αγόρασε αντ’ αυτού το νορβηγικό κράτος. «Προσφέραμε το ακίνητο σε μη αμφιλεγόμενους αγοραστές. Δεν καταλήξαμε σε κάποιο συμπέρασμα», λέει ο Kyllingstad, ο οποίος λέει ότι βρίσκονταν σε συζητήσεις με τη νορβηγική κυβέρνηση σχετικά με την πώληση. «Τώρα προσφέρουμε το ίδιο σε όλους τους αγοραστές, αμφιλεγόμενους ή μη. Οι πωλητές θα πουλήσουν στον πλειοδότη», λέει. Εκπρόσωπος της νορβηγικής κυβέρνησης δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.
Το οικόπεδο έκτασης 14.830 στρεμμάτων βρίσκεται περίπου 64 χλμ μακριά από την κατοικημένη πόλη Longyearbyen (πληθυσμός: 2.400) στο νησί Spitsbergen. Περιλαμβάνει περισσότερα από 4 χλμ ακτογραμμής και είναι γεμάτο βουνά, φιόρδ και άγρια ζώα της Αρκτικής. Από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο, βρίσκεται υπό συνεχή ηλιοφάνεια- από τον Οκτώβριο έως τον Φεβρουάριο είναι νύχτα. Το απομακρυσμένο οικόπεδο ανήκει για περισσότερο από έναν αιώνα στη νορβηγική εταιρεία χαρτοφυλακίου Aktieselskabet Kulspids. Η εταιρεία ιδρύθηκε από πλούσιες οικογένειες από το Όσλο που ενδιαφέρονταν για την περιοχή λόγω των φυσικών της πόρων -θέλησαν να εξορύξουν αμίαντο- αλλά οι μετοχές έχουν αλλάξει χέρια τα τελευταία εκατό χρόνια. Τα ονόματα των μετόχων δεν αποκαλύπτονται, αν και είναι όλοι Νορβηγοί, λέει ο Kyllingstad.
Το ενδιαφέρον για την Αρκτική
«Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την Αρκτική και αυτό έχει να κάνει με την κλιματική αλλαγή, διότι ανοίγει δυνατότητες που δεν είχαμε δει στο παρελθόν», συνεχίζει. Η Αρκτική κατέχει περίπου το 13% των ανεξερεύνητων πετρελαϊκών πόρων του κόσμου, σύμφωνα με έρευνα της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ. Ο Kyllingstad λέει ότι η μόνη γεωγραφική έρευνα που έγινε ήταν αρχικά για αμίαντο (δεν βρέθηκε κανένας) και δεν έχουν γνώση για άλλους πόρους σε αυτή τη γη. Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε εξετάσει το ενδεχόμενο να αγοράσει μια διαφορετική περιοχή στο αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ για να αυξήσει τα αλιευτικά του ύδατα μετά το Brexit το 2017, με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Tobias Ellwood να λέει ότι το Σβάλμπαρντ προσέφερε ένα «σοβαρό κομμάτι ακίνητης περιουσίας».
Κλιματική αλλαγή
Η Αρκτική είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Τα νερά γύρω από την Αρκτική συμβάλλουν στη ρύθμιση των ωκεάνιων ρευμάτων, μετακινώντας ψυχρά και θερμότερα νερά σε όλο τον πλανήτη. Ουσιαστικά, η Αρκτική συμβάλλει στην ψύξη του πλανήτη. Η οικοδόμηση ενός ακόμη τουριστικού χωριού είναι επίσης μια πιθανότητα, επειδή ο πολικός τουρισμός έχει απογειωθεί τα τελευταία χρόνια, αν και όχι χωρίς τα προβλήματά του, επισημαίνει το Blooomberg.
Υπάρχει μόνο ένας σημαντικός περιορισμός στη χρήση της γης. Οι αγοραστές -είτε πρόκειται για ξένο κράτος, εταιρείες ή ιδιώτες- πρέπει να δεσμεύονται από τους όρους της Συνθήκης του Σβάλμπαρντ του 1920, η οποία αναγνωρίζει την κυριαρχία της Νορβηγίας και απαγορεύει τη στρατιωτική χρήση της. Η συνθήκη αυτή υπογράφηκε μετά τις διαπραγματεύσεις στις Βερσαλλίες που τερμάτισαν τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. 40 και πλέον χώρες, μεταξύ των οποίων η Κίνα, η Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ, την έχουν υπογράψει.
Ο Kyllingstad λέει ότι η πώληση είναι μια «αρκετά ευαίσθητη συναλλαγή λόγω γεωπολιτικών εκτιμήσεων», αλλά λόγω της συνθήκης, οι αγοραστές μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν με την αγορά εντός των κατευθυντήριων γραμμών. «Είναι πραγματικά η τελευταία ευκαιρία για την απόκτηση ιδιοκτησίας στην Υψηλή Αρκτική», λέει.
