Τους 720 ευρωβουλευτές της 10ης νομοθετικής περιόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καλούνται να εκλέξουν περίπου 370 εκατ. Ευρωπαίοι από τα 27-κράτη μέλη της ΕΕ. Η τετραήμερη διαδικασία οδεύει προς το τέλος της αύριο Κυριακή (9.6.2024). Μετά τους πολίτες της Ολλανδίας, της Τσεχίας και της Ιρλανδίας, σήμερα καλούνται στις κάλπες οι πολίτες της Σλοβακίας, της Μάλτας και της Λετονίας. Αύριο, ψηφίζουν οι πολίτες σε 21 χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Στα περισσότερα κράτη-μέλη, δικαίωμα ψήφου έχουν οι πολίτες άνω των 18 ετών. Εξαιρείται η Ελλάδα, όπου το δικαίωμα επεκτείνεται στους άνω των 17 ετών, αλλά και η Γερμανία, το Βέλγιο, η Αυστρία και η Μάλτα, όπου το δικαίωμα ξεκινά στα 16 έτη. Η ψήφος είναι υποχρεωτική μόνο σε πέντε κράτη μέλη: Ελλάδα, Κύπρος, Βέλγιο, Λουξεμβούργο και Βουλγαρία. Στο Βέλγιο, η ψηφοφορία δεν είναι υποχρεωτική για ψηφοφόρους ηλικίας 16 και 17 ετών.
Χαμηλή συμμετοχή
Το 60% των Ευρωπαίων, έναντι 56% των Ελλήνων δηλώνει ότι ενδιαφέρεται να ψηφίσει στις ευρωεκλογές του Ιουνίου, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που δόθηκε στη δημοσιότητα στα τέλη Απριλίου. Πάνω από επτά στους δέκα Ευρωπαίους πολίτες (73%) ισχυρίζονται ότι οι ενέργειες της ΕΕ έχουν αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή. Περίπου ίδιο ποσοστό (71%) πιστεύει ότι η χώρα τους συνολικά επωφελείται από την ένταξη στην ΕΕ. Για τους Ευρωπαίους πολίτες, οι προτεραιότητες που θα έπρεπε να έχει η ΕΕ για να ενισχυθεί η θέση της στην παγκόσμια σκηνή είναι η άμυνα και η ασφάλεια, τα ενεργειακά ζητήματα, η επισιτιστική ασφάλεια και η γεωργία.
Παρά το γεγονός ότι η ΕΕ ρυθμίζει τη ζωή περισσότερων από 448 εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη, οι ευρωεκλογές χαρακτηρίζονται από χαμηλή συμμετοχή. Η συμμετοχή στις τελευταίες ευρωεκλογές του 2019 κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό από το 1994, φτάνοντας κατά μέσο όρο στην ΕΕ το 50,66%. Το 2014 η η συμμετοχή στις ευρωεκλογές ήταν 42,6% και το 2009 ήταν 42,97%. Στην Ελλάδα το ποσοστό συμμετοχής στις ευρωεκλογές του 2019 ήταν 58,69%. Παραδοσιακά τα υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής καταγράφονται σε Βέλγιο (88,47% το 2019) και Λουξεμβούργο (84,24% το 2019). Αντιθέτως, τα χαμηλότερα ποσοστά το 2019 καταγράφηκαν στη Σλοβακία (24,74%), την Τσεχία (28,72%) και την Κροατία (29,85%).
Τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα
Οι εθνικές αρχές κάθε χώρας δεν θα είναι σε θέση να ανακοινώσουν επίσημα αποτελέσματα παρά μόνο όταν κλείσουν και οι τελευταίες κάλπες την Κυριακή το βράδυ στην Ιταλία (γύρω στα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδας). Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει προγραμματίσει να δημοσιεύσει τις πρώτες εκτιμήσεις του σχετικά με τη σύνθεση του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περίπου στις 21.15-21.30 (ώρα Ελλάδας), με βάση ένα μείγμα από exit polls και προεκλογικών δημοσκοπήσεων. Τα πρώτα προσωρινά αποτελέσματα και η επικαιροποιημένη πρόβλεψη επί της κατανομής των εδρών θα δημοσιευθούν μεταξύ 00.15-00.30 (ώρα Ελλάδας, 10 Ιουνίου). Θα ακολουθήσουν και άλλες επικαιροποιημένες προβλέψεις, καθώς οι υπηρεσίες του Κοινοβουλίου θα λαμβάνουν πληροφορίες από τις εθνικές αρχές. Η τελευταία επικαιροποίηση αναμένεται τη Δευτέρα 10 Ιουνίου, περίπου στις 02:00 (ώρα Ελλάδας).
720 έδρες στο νέο Ευρωκοινοβούλιο
Μετά τις ευρωεκλογές, οι έδρες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα αυξηθούν από 705 σε 720 έδρες. Αυτή η αύξηση κατά δεκαπέντε έδρες αντικατοπτρίζει «δημογραφικές αλλαγές στα κράτη μέλη». Ωφελήθηκαν δώδεκα χώρες που απέκτησαν επιπλέον έδρες.
Ο αριθμός των εδρών για την Ελλάδα παρέμεινε ο ίδιος και εκλέγει 21 ευρωβουλευτές.
Το απερχόμενο ευρωκοινοβούλιο
Το απερχόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα μέλη του οποίου θα ανανεωθούν μετά τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, σήμερα έχει 705 έδρες που κατανέμονται σε 7 πολιτικές οικογένειες:
1. Κοινοβουλευτική Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες), με 176 έδρες
2. Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, με 139 έδρες
3. Renew Europe (Φιλελεύθεροι), με 102 έδρες
4. Ομάδα των Πρασίνων/ Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία, με 72 έδρες
5. Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, με 69 έδρες
6. Ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία, με 49 έδρες
7. Ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – GUE/NGL, με 37 έδρες
Οι ευρωβουλευτές που δεν ανήκουν σε καμία πολιτική ομάδα της Ευρωβουλής, οι Μη Εγγεγραμμένοι (NI), έχουν σήμερα 61 έδρες.
Τις ημέρες αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών, τα νέα μέλη του νέου Κοινοβουλίου εργάζονται για να σχηματίσουν πολιτικές ομάδες. Η πολιτική σύνθεση του νέου Κοινοβουλίου θα καταστήσει ενδεχομένως αναγκαία τη δημιουργία νέων συμμαχιών και την ανάδειξη νέων ομάδων.