Ένα σιωπηρό δίλημμα
Γράφει η Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Τα παιδιά ξεκινάνε αγαπώντας τους γονείς τους. Μετά από κάποιον καιρό τους κρίνουν, σπάνια αν όχι ποτέ, τους συγχωρούν
Όσκαρ Ουάιλντ
Έχουν οι γονείς την ηθική υποχρέωση να προσφέρουν μετά την συνταξιοδότησή τους στα παιδιά τους κάθε είδους βοήθεια, όταν εκείνα ενηλικιωθούν, έχουν αυτονομηθεί, έχουν οικονομικά ανεξαρτητοποιηθεί και σε κάποιες περιπτώσεις έχουν παντρευτεί και δημιουργήσει τη δική τους οικογένεια; Μια εξέλιξη μέσα από την οποία τα παιδιά τους, μάλιστα, προσφέρουν σε αυτούς το σπουδαιότερο…δώρο που επιθυμούν: ένα εγγονάκι!
Οι γονείς, που στην χώρα μας τουλάχιστον, είναι συναισθηματικά εξαρτημένοι απ’ τα παιδιά τους, προσφέρουν συνήθως την όποια βοήθεια και συμπαράστασή τους στα ενήλικα παιδιά τους, ακόμη κι όταν εκείνα έχουν πάρει πλέον τον δρόμο τους στην δική τους ζωή, πολλές φορές πριν καν εκείνα την ζητήσουν. Η κάθε είδους βοήθεια των γονιών προς τα παιδιά τους θεωρείται δεδομένη. Έτσι, οι περισσότεροι γονείς παγιδεύονται ανάμεσα σε συμπληγάδες: Το συναίσθημα που επιτάσσει σε αυτούς να προσφέρουν στα παιδιά τους χωρίς υστεροβουλία και από την άλλη, το δικαίωμά τους να απολαύσουν την ζωή τους μετά την συνταξιοδότησή τους όπως εκείνοι το επιθυμούν. Να προσθέσουμε βέβαια εδώ και την βιολογική αδυναμία των γονιών που τα παιδιά ενδεχομένως δεν κατανοούν και εκλαμβάνουν ως έλλειψη διάθεσης να τα βοηθήσουν.
Μπροστά σε ένα τέτοιο δίλημμα βρέθηκε μια Αμερικανίδα γιαγιά, η οποία όμως ξεκαθάρισε αμέσως την θέση της όταν η κόρη της της ανακοίνωσε την πρόθεσή της να φέρει στον κόσμο και τρίτο μωρό και ζήτησε την βοήθειά της την οποία και την θεωρούσε ως δεδομένη.
Η γιαγιά εξήγησε στην κόρη της… ορθά κοφτά πως ήδη της έχει μεγαλώσει τα άλλα δύο εγγόνια της και δεν ήταν πλέον διατεθειμένη να θυσιάσει τον υπόλοιπο βιολογικό της χρόνο και την προσωπική της ελευθερία για να της μεγαλώσει ένα ακόμη παιδί. Η κόρη της όμως και ο σύντροφός της ήθελαν διακαώς να μεγαλώσουν την οικογένειά τους. Και μπροστά στον κίνδυνο να παραιτηθεί από την δουλειά της και να την χάσει, η γιαγιά ενέδωσε στις πιέσεις και προσφέρθηκε να βοηθήσει, απαιτώντας όμως, ανάμεσα σε άλλα και ως αμοιβή 12 δολάρια την ώρα. Η κόρη μπορούσε, όπως της εξήγησε, να της δώσει μόνο 10. Η είδηση δεν αναφέρει αν τελικά συμφώνησαν στα…11.
Ωστόσο, επειδή αυτή η συναλλαγή ίσως να ήταν σοκαριστική ακόμη και για τα ήθη της Άγριας Δύσης, κάποιες ενοχές εξώθησαν την γιαγιά να απευθυνθεί σε ένα φόρουμ για να δει τις αντιδράσεις ως προς την ορθότητα ή μη της…συναλλαγής της με την κόρη της, το ίδιο της το παιδί.
Ήθελε να βεβαιωθεί πως οι απαιτήσεις της δεν ήταν ένας ακραίος κυνισμός απέναντι στο παιδί της, αλλά μια έντιμη συναλλαγή μαζί του! Μάλιστα, πολλοί στο φόρουμ πήραν το μέρος της, το μέρος της γιαγιάς. Ένας μάλιστα έγραψε, απευθυνόμενος έμμεσα στην κόρη με τον πιο κυνικό τρόπο: “Αυτά είναι τα εγγόνια σας κ όχι τα παιδιά σας. Έχετε κάνει ήδη αρκετά! Ζήστε την ζωή σας και απολαύστε την σύνταξή σας. Το αξίζετε να ξεκουραστείτε! Η κόρη σας είναι υπεύθυνη για τα παιδιά της και σας εκμεταλλεύεται εδώ και χρόνια! Μην την αφήσετε να το κάνει άλλο”.
Και εδώ να μην αφήσουμε ανυπεράσπιστη την γιαγιά που ζητούσε χρήματα απ’ το παιδί της για να του προσφέρει την βοήθειά της. Κάτι που ενώ έχει λογική και ρεαλισμό, εν τούτοις, για τα ελληνικά τουλάχιστον αστικά ήθη, θα ξεσήκωνε την κατακραυγή της πλειοψηφίας των νέων ζευγαριών αλλά και πολλών ακόμη γιαγιάδων και παππούδων.
Θέλω να πιστεύω, είμαι σχεδόν βέβαιη αν κρίνω απ’ τα αισθήματα και την συμπεριφορά όλων των γονέων στο κοντινό μου αλλά και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, πως, αν κάποιες Ελληνίδες γιαγιάδες μιμηθούν την Αμερικανίδα, τα χρήματα που θα παίρνουν απ’ τα παιδιά τους για να τους προσφέρουν βοήθεια θα τα καταθέτουν άμεσα σε προθεσμιακό λογαριασμό, ενδεχομένως συνεισφέροντας και οι ίδιοι χωρίς να τους το ανακοινώσουν. Επιφυλάσσοντάς τους έτσι μια ευχάριστη έκπληξη για το μέλλον, στο οποίο οι ίδιοι, γιαγιάδες και παππούδες, δεν θα “συμμετέχουν”. Και δεν θα μπορούν τότε τα παιδιά τους να τους ζητήσουν μια συγγνώμη για την σκληρή στάση τους και τον κυνισμό που τους καταλόγισαν και που τελικά αποδείχτηκε μια έξυπνη διαχείριση των χρημάτων τους.
Μπορεί η βοήθεια των γιαγιάδων και παππούδων να είναι η εναλλακτική λύση για το παιδί, αν υπάρχει αντικειμενική αδυναμία κυρίως απ’ την πλευρά της μαμάς να είναι συνεχώς κοντά τους, ωστόσο έχει και αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχολογία και των δύο πλευρών, γιαγιάδων και εγγονών. Οι δύο αυτές γενιές δεν μπορούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους στον βαθμό που η μαμά και ο μπαμπάς μπορούν να το κάνουν. Είναι απαραίτητο οι νέοι γονείς να βρίσκονται όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες μαζί με τα παιδιά τους και να κατανοήσουν ότι η οικογένεια είναι μια συνθήκη όπου η προσωπική τους ελευθερία περιορίζεται δραστικά. Κάτι που ωστόσο, δεν θα έπρεπε να ενοχλεί κανέναν γονιό…
