Προετοιμάζεται το νέο σχέδιο για το επίδομα ανεργίας. Περίπου 82.000 επιδοτούμενοι άνεργοι δεν πρόκειται να δουν αύξηση στο επίδομα τους. Αναμένεται να εισαχθούν νέοι όροι για τη χορήγηση και καταβολή του επιδόματος ανεργίας μέσα στο 2024 από την υπουργό Εργασίας Νίκη Κεραμέως, με τις τελικές αποφάσεις να λαμβάνονται το φθινόπωρο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο επίδομα ανεργίας θα καταβληθεί σε όσους χάσουν την εργασία τους μετά την ψήφιση του νέου νόμου, αφήνοντας έξω από την αύξηση τους ήδη επιδοτούμενους άνεργους, που αριθμούν περίπου 82.000.
Το επίδομα θα καταβάλλεται με στόχο να ενισχύσει όσους πραγματικά το έχουν ανάγκη και θα συνδεθεί με τις ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ). Η νέα φόρμουλα του επιδόματος θα παρέχει αυξημένα ποσά αναλογικά με τις εισφορές που έχει καταβάλει ο δικαιούχος πριν χάσει την εργασία του και θα έχει παρατεταμένη διάρκεια. Αρχικά, το επίδομα θα εφαρμοστεί πιλοτικά σε 10.000 άνεργους και, μετά από αξιολόγηση, θα θεσμοθετηθεί η καθολική του εφαρμογή, με πλήρη υλοποίηση προς το τέλος του 2024.
Το νέο επίδομα ανεργίας θα διαρθρώνεται σε δύο τμήματα
Οι επερχόμενες αλλαγές στο επίδομα ανεργίας υλοποιούνται μέσω των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με διαθέσιμους πόρους που ξεπερνούν τα 100 εκατομμύρια ευρώ, στοχεύοντας σε μία πιλοτική εφαρμογή για την αναπροσαρμογή του επιδόματος ανεργίας. Το ανανεωμένο επίδομα ανεργίας θα συνδέεται άμεσα με τον μισθό, καθώς και με τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του δικαιούχου, ενδέχεται δε να ανέλθει μέχρι το 70% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της τελευταίας τριετίας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τελικές προτάσεις της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης έχουν ήδη αποσταλεί στον ΟΟΣΑ για περαιτέρω αξιολόγηση.
Το νέο επίδομα ανεργίας θα διαρθρώνεται σε δύο τμήματα: ένα σταθερό και ένα μεταβλητό, το οποίο θα είναι ανταποδοτικό. Το ύψος του επιδόματος θα καθορίζεται κλιμακωτά, βάσει των ετών ασφάλισης και απασχόλησης, καθώς και του μισθού του ανέργου. Για παράδειγμα, άνεργοι με περισσότερα από τέσσερα χρόνια εργασίας στην αγορά εργασίας μπορεί να λάβουν έως και 1.200 ευρώ, ενώ όσοι έχουν λιγότερα χρόνια ασφάλισης θα λαμβάνουν το ελάχιστο ποσό των 509 ευρώ. Το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος, το οποίο προσδιορίζεται από τον κατώτατο μισθό, δεν θα υπόκειται σε αύξηση, αλλά θα καταβάλλεται με μια εμπροσθοβαρή μέθοδο, δηλαδή με μεγαλύτερο ποσό καταβαλλόμενο τους πρώτους μήνες και μικρότερο καθώς περνά ο χρόνος.
Οι αλλαγές
Βάσει των σεναρίων που εξετάζονται από τους αρμόδιους, προωθούνται οι ακόλουθες μεταβολές στο επίδομα ανεργίας: Πρώτον, ένα «σταθερό» μέρος του επιδόματος, το οποίο θα λαμβάνουν όλοι όσοι πληρούν την ελάχιστη προϋπόθεση ένταξης. Το ύψος του θα καθορίζεται από τον κατώτατο μισθό, με το ποσοστό του επιδόματος να είναι σήμερα στο 55% του κατώτατου μισθού, δηλαδή 509 ευρώ το μήνα. Αυτό το ποσό μπορεί να αυξηθεί στο 70% του κατώτατου μισθού για το πρώτο τρίμηνο και να μειώνεται σταδιακά μέχρι την ολοκλήρωση των 12 μηνών.
Δεύτερον, ένα «μεταβλητό» μέρος, το οποίο θα δίδεται για ένα χρονικό όριο 12 μηνών στους ανέργους με περισσότερες ασφαλιστικές προϋποθέσεις. Αυτό το μέρος θα υπολογίζεται βάσει της ασφαλιστικής ιστορίας και των προηγούμενων αποδοχών, προκειμένου να είναι πιο δίκαιο και ανταποδοτικό. Τέλος, η χρονική διάρκεια καταβολής του επιδόματος αναμένεται να επιμηκυνθεί έως και 24 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες απασχόλησης, ενώ σήμερα το επίδομα χορηγείται για 5 έως 12 μήνες. Η καταβολή του επιδόματος θα συνδυαστεί με την υποχρέωση των ανέργων να ενταχθούν σε πρόγραμμα κατάρτισης για την απόκτηση των απαραίτητων εξειδικεύσεων, με την κατάρτιση να χρηματοδοτείται αντί του επιδόματος ανεργίας.
Βασικά κριτήρια του ποσού που θα λαμβάνει ο κάθε άνεργος
Ενισχύσεις στο επίδομα ανεργίας προβλέπονται για συγκεκριμένες ομάδες ανέργων, όπως τα δώρα Χριστουγέννων/Πάσχα, προσαυξήσεις ανά προστατευόμενο μέλος και ειδικές προσαυξήσεις για μονογονεϊκές οικογένειες. Αλλαγές θα επέλθουν και στα κριτήρια των ελάχιστων ημερών απασχόλησης για την επαναλαμβανόμενη λήψη του επιδόματος, ειδικά για τους εποχικά εργαζόμενους. Το ποσό του επιδόματος που θα λαμβάνει ο κάθε άνεργος θα βασίζεται σε δύο βασικά κριτήρια: τη διάρκεια των ασφαλιστικών εισφορών ως εργαζόμενος και το ύψος του μισθού του. Η συνολική ετήσια αξία του επιδόματος αναμένεται να μην είναι χαμηλότερη από την τρέχουσα αξία στο ισχύον σύστημα, με την προσδοκία ότι για κάποιους θα είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Παράλληλα, προγραμματίζεται η συγχώνευση του επιδόματος των 200 ευρώ, που καταβάλλεται για τους μακροχρόνια ανέργους (πέραν των 12 μηνών), με το νέο αυξημένο επίδομα ανεργίας. Για τους ανέργους που εργάζονται με ευέλικτες μορφές απασχόλησης, το επίδομα θα είναι μειωμένο σε σχέση με τα 509 ευρώ που λαμβάνουν σήμερα, καθώς αυτό το ποσό είναι συχνά υψηλότερο από τις μηνιαίες αποδοχές τους όταν εργάζονται.