Ήταν στημένη η απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ; Οι θεωρίες συνωμοσίας που κατέκλυσαν το διαδίκτυο

Δεν χρειάστηκαν παρά ελάχιστα δευτερόλεπτα για να κατακλυστούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από δεκάδες θεωρίες συνωμοσίας και παραλλαγές τους, σχετικά με την απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ. Όπως επισημαίνει το BBC σε εκτενές κείμενό του, άμεσα στα social media κυκλοφόρησαν σενάρια ποτισμένα με μίσος και για τις δύο πλευρές – το ίδιο γρήγορα κυκλοφόρησαν και memes με τις εικόνες του ματωμένου Τραμπ – που ούτως ή άλλως, απέδειξαν πως ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ γνωρίζει πάνω από όλα πώς να κάνει το καλύτερο σε κάθε περίσταση που βρίσκεται.

«Σκηνοθετημένο»

Φυσικά, το πρώτο από τα σενάρια που κυκλοφόρησαν δεν ήταν παρά το ότι όλο το γεγονός ήταν «staged», «σκηνοθετημένο». Μέσα σε λίγα λεπτά από την είδηση ​​για την απόπειρα δολοφονίας κατά του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, αυτή η λέξη «έβγαινε» στα δημοφιλή του X στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι μια λέξη που έχει γίνει συνώνυμη με τις θεωρίες συνωμοσίας στο περιθώριο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, συχνά για να δημιουργηθούν αμφιβολίες για μια επίθεση ή πυροβολισμό. Όμως τις τελευταίες 24 ώρες έχει πλημμυρίσει το timeline και αναρτήσεις γεμάτες με εικασίες χωρίς στοιχεία, μίσος και κακοποίηση έχουν συγκεντρώσει εκατομμύρια προβολές στο X.

Οι απόπειρες δολοφονίας κατά των προέδρων των ΗΠΑ ήταν στο παρελθόν μαγνήτες συνωμοσίας – η δολοφονία του Τζον Κένεντι τον Νοέμβριο του 1963, είναι η πιο γνωστή. Αυτό όμως που έχει ξεχωρίσει είναι πώς αυτή η φρενίτιδα κατέλαβε όλες τις πλευρές του πολιτικού φάσματος. Δεν περιορίζεται σε αφοσιωμένες ομάδες πολιτικών υποστηρικτών. Αντίθετα, προτάθηκε ενεργά στα feed «Για εσάς» των χρηστών καθώς προσπαθούσαν να κατανοήσουν τι είχε συμβεί. Και συχνά δημοσιεύτηκε από χρήστες που έχουν αγοράσει το μπλε τικ, προσφέροντας στις αναρτήσεις τους μεγαλύτερη προβολή.

Οι «σκηνοθετημένες» συνωμοσίες γίνονται viral

Όπως πάντα, οι θεωρίες συνωμοσίας ξεκίνησαν μερικές φορές με εύλογες ερωτήσεις και σύγχυση. Επικεντρώθηκαν σε υποτιθέμενες αστοχίες ασφάλειας, με πολλούς χρήστες να ρωτούν ευλόγως πώς θα μπορούσε να συμβεί αυτό. Σε αυτό το κενό όρμησε ένα κύμα δυσπιστίας, εικασιών και παραπληροφόρησης. «Φαίνεται πολύ σκηνοθετημένο», διάβασε μια ανάρτηση στο X που συγκέντρωσε ένα εκατομμύριο προβολές. «Κανείς στο πλήθος δεν τρέχει ή πανικοβάλλεται. Κανείς στο πλήθος δεν άκουσε ένα πραγματικό όπλο. Δεν το εμπιστεύομαι. Δεν τον εμπιστεύομαι».

Το προφίλ λέει ότι ο χρήστης βρίσκεται στη νοτιοδυτική ακτή της Ιρλανδίας. Έκτοτε φέρει ετικέτα με μια σημείωση στο X που επισημαίνει ότι ο πυροβολισμός ήταν πραγματικός. Για άλλη μια φορά κοινοποιήθηκαν πλάνα και μαρτυρίες τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό της συγκέντρωσης, ο πανικός και ο φόβος εκείνων που βρίσκονταν εκεί έγιναν -τελικά- πολύ ξεκάθαροι. Οι συνωμοσίες επιδεινώθηκαν από τις εξαιρετικές εικόνες που έχουν βγει από εκείνα τα αρχικά κλιπ. Συγκεκριμένα, μια φωτογραφία που κυκλοφόρησε ευρέως και τραβήχτηκε από τον επικεφαλής φωτογράφο του Associated Press στην Ουάσιγκτον, Έβαν Βούτσι, που δείχνει τον Τραμπ, με υψωμένη τη γροθιά, αίμα στο πρόσωπο και στο αυτί του, με τη σημαία των ΗΠΑ στο βάθος.

Ένας λογαριασμός YouTube με έδρα τις ΗΠΑ είπε ότι η εικόνα ήταν απλώς «πολύ τέλεια» και περιέγραψε πώς «η σημαία τοποθετήθηκε τέλεια όπως και όλα τα υπόλοιπα». Η ανάρτηση στο X έφτασε σχεδόν το ένα εκατομμύριο προβολές – αλλά αργότερα διαγράφηκε από το άτομο που τη μοιράστηκε. Είναι σημαντικό να διορθώσετε τον εαυτό σας εάν κάνετε λάθος, είπε σε ξεχωριστή ανάρτηση. Άλλοι τόνισαν ότι, καθώς ακούστηκαν οι πυροβολισμοί, ο Τραμπ σηκώνει το χέρι του στη σκηνή. Χρησιμοποίησαν αυτό για να υποδείξουν ότι το συμβάν οργανώθηκε όταν δεν υπάρχουν στοιχεία που να το υποδηλώνουν. «Το σκηνοθετήσατε για να κερδίσετε τη συμπάθεια; Δεν μπορείς να εμπιστευτείς αυτούς τους ανθρώπους με τίποτα και όχι, δεν πρόκειται να προσευχηθώ για αυτόν», έγραψε ένας διαφορετικός σχολιαστής με έδρα τις ΗΠΑ.

«Σατανικές Θεωρίες»

Αυτό που εκτυλίχθηκε στο X ήταν κατευθείαν από τις σελίδες των βιβλίων θεωρίας συνωμοσίας, που γιγαντώθηκαν στα social media από αφοσιωμένους ακτιβιστές που αρνούνται την πραγματικότητα σχεδόν των πάντων, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας Covid, των πολέμων, των μαζικών πυροβολισμών και των τρομοκρατικών επιθέσεων. Μια ανάρτηση από έναν λογαριασμό που εδρεύει στις ΗΠΑ με ιστορικό κοινοποίησης αβάσιμων ισχυρισμών όπως αυτοί, έγραφε: «Αυτό είναι το τίμημα που πληρώνεις όταν εξοντώνεις τους ελίτ σατανικούς παιδόφιλους». Υπαινίσσονταν τη θεωρία συνωμοσίας QAnon, η οποία υποδηλώνει ότι ο Τραμπ διεξάγει μυστικό πόλεμο ενάντια σε ένα βαθύ κράτος – έναν σκιερό συνασπισμό υπηρεσιών ασφαλείας και πληροφοριών, κρυμμένο από την κοινή θέα, που θέλει να εμποδίσει κάθε του κίνηση.

Χωρίς κανένα στοιχείο που να υποστηρίζει την ιδέα, συνέχισαν να ισχυρίζονται ότι η «εντολή» για τη δολοφονία «πιθανότατα προήλθε από τη CIA» και κατηγόρησαν τον Μπαράκ Ομπάμα, τη Χίλαρι Κλίντον και τον Μάικ Πενς για εμπλοκή. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τίποτα από αυτά – αλλά η ανάρτηση έχει προβληθεί 4,7 εκατομμύρια φορές. Είναι ένα οικείο μοτίβο, αλλά η πραγματική αλλαγή εδώ είναι πώς αυτό το είδος γλώσσας χρησιμοποιείται ευρέως από τους μέσους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Δεν είναι μόνο οι άνθρωποι που δεν τους αρέσει ο Τραμπ που λένε ότι αυτό ήταν στημένο, αλλά και εκείνοι που τον υποστηρίζουν, ανεβάζουν το γεγονός ως μέρος μιας εκτεταμένης θεωρίας συνωμοσίας. Στα σενάρια δε έχουν εμπλακεί και εκλεγμένοι πολιτικοί. Ο βουλευτής Μάικ Κόλινς, Ρεπουμπλικανός στη Τζόρτζια, δημοσίευσε ότι «ο Τζο Μπάιντεν έδωσε τις εντολές». Η ανάρτηση του Κόλινς έχει περισσότερες από 6 εκατομμύρια προβολές στο X – αλλά έκτοτε έχει επισημανθεί με ένα σημείωμα της κοινότητας, το οποίο λέει ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Μπάιντεν εμπλέκεται με οποιονδήποτε τρόπο.

Ψεύτικες κατηγορίες για την ταυτότητα του σκοπευτή

Οι λανθασμένες προσπάθειες αναγνώρισης του σκοπευτή τροφοδοτήθηκαν στις διάφορες αφηγήσεις χωρίς στοιχεία. Προτού το FBI κατονομάσει τον ένοπλο ως τον 20χρονο Τόμας Μάθιου Κρουκς, ο οποίος πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε από τη Μυστική Υπηρεσία, η φήμη άλλων ανθρώπων καταστράφηκε. Όπως ο ποδοσφαιρικός σχολιαστής Marco Violi, ο οποίος ανέβασε στο Instagram τα μεσάνυχτα από την Ιταλία λέγοντας ότι είχε δει τους εντελώς ψευδείς ισχυρισμούς ότι ήταν μέλος της Antifa και πίσω από την επίθεση. Αυτοί οι αναληθείς ισχυρισμοί είχαν εκατομμύρια προβολές στο X. Αυτό ήταν ένα τεστ για το νέο Twitter του Έλον Μασκ – και είναι δύσκολο να πούμε ότι ο ιστότοπος το πέρασε με μεγάλη επιτυχία. Οι άλλοι ιστότοποι μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν έχουν κατακλυστεί με τον ίδιο τρόπο, ίσως λόγω του κοινού τους και της φήμης του X ως τόπου πολιτικού λόγου. Το Χ δεν απάντησε στο αίτημα του BBC για σχόλιο.

Με πληροφορίες από BBC