Ομιλία του Δημάρχου Αθηναίων, στη Μητρόπολη Αθηνών, στο πλαίσιο του Αρχιερατικού Μνημόσυνου για τους πεσόντες κατά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974.
Στις 11.00 το πρωί του Σαββάτου 20 Ιουλίου ετελέσθη στον Καθεδρικό Ναό Αθηνών Αρχιερατικό Μνημόσυνο για τους πεσόντες κατά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, στο οποίο παρέστη και ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Χάρης Δούκας. Ο κ. Δούκας κατά την ομιλία του ανέφερε τα κάτωθι:
«Εξοχότατη κυρία Πρόεδρε της Δημοκρατίας,
Αξιότιμη κυρία Υφυπουργέ παρά τω Προέδρω της Κυπριακής Δημοκρατίας,
Κάθε χρόνο τέτοια μέρα, ο Ελληνισμός με οδύνη ανακαλεί στη μνήμη του, την αποτρόπαιη τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Ανακαλεί στη μνήμη του όσους χάθηκαν υπερασπιζόμενοι με γενναιότητα την πατρίδα τους, τους τραγικούς γονείς που έχασαν παιδιά, μικρά παιδιά που απώλεσαν πατέρες, συγγενείς που σκορπίστηκαν έχοντας χάσει τους δικούς τους στις μάχες ή στις στυγερές δολοφονίες. Θυμώνει με το παρόν της κατεχόμενης Κύπρου, της παραβίασης κάθε κανόνα του διεθνούς δικαίου, της κατάλυσης της δημοκρατίας και της ελευθερίας.
Μισός αιώνας κατοχής είναι πολύς,
Δεν είναι όμως αρκετός για να ξεχάσουμε. Πενήντα χρόνια ο Κυπριακός Ελληνισμός δε συμβιβάστηκε, δεν παραιτήθηκε, δεν ξέχασε, δεν υπέκυψε, δε συνήθισε. Το πραξικόπημα της Χούντας στις 15 Ιουλίου που ανέτρεψε τον νόμιμο Πρόεδρο Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα από την Τουρκία για να εισβάλει στην Κύπρο, διαπράττοντας ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στη σύγχρονη μεταπολεμική ιστορία της Ευρώπης.
Οι ευθύνες όσων διέπραξαν την εισβολή και συντηρούν την κατοχή αλλά και όλων αυτών που επιτρέπουν τη συνέχιση της διαίρεσης της Κύπρου, είναι ασήκωτες. Συνιστούν κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου, του Χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, της κυριαρχίας, ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και αδιαμφισβήτητη παραβίαση των θεμελιωδών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η 50η επέτειος από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, προσφέρεται – με τον χρονικό συμβολισμό της – για συλλογικό προβληματισμό, για διδάγματα, αλλά και επαναβεβαίωση αρχών, αξιών και θέσεων σε σχέση με τη διαχείριση του Κυπριακού. Σε αυτό που μπορούμε όλοι να συμφωνήσουμε είναι ότι η μη λύση δεν είναι λύση. Η μη λύση δεν είναι λύση, όχι μόνο γιατί παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, το Κοινοτικό κεκτημένο και τα δικαιώματα Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, αλλά γιατί η κατοχή και η διχοτόμηση, μπορεί να δημιουργήσει και νέα κεκτημένα εις βάρος της Κύπρου και του Ελληνισμού.
Ζητούμενο είναι μια λύση πραγματικής ειρήνης, προόδου και ευημερίας, που θα επανενώνει τη χώρα και τον λαό της, σε συνθήκες δημοκρατίας, ασφάλειας, ίσων δικαιωμάτων και ευκαιριών για όλους τους νόμιμους κατοίκους της. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο με την υιοθέτηση της λύσης της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, τις αρχές και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μια τέτοια λύση θα είναι το βασικό συστατικό για ένα υγιές και ελπιδοφόρο μέλλον της Κύπρου, χωρίς συρματοπλέγματα, στρατεύματα κατοχής και αναχρονιστικές εγγυήσεις. Οτιδήποτε άλλο, πλην της επανένωσης, δε διασφαλίζει τα συμφέροντα και το ειρηνικό μέλλον του Κυπριακού Ελληνισμού.
Και αυτό το χρωστάμε στην ιστορία. Γιατί η Κύπρος δεν είναι μόνον ο τόπος μιας μεγάλης εθνικής τραγωδίας. Είναι και ο τόπος που συμπυκνώνει τη θεμελιώδη αναφορά της ιστορικής μας μνήμης και συνείδησης. Σήμερα υποκλινόμαστε στη μνήμη των χιλιάδων πεσόντων και εκφράζουμε τον σεβασμό και την ευγνωμοσύνη μας προς όλους τους γενναίους και άδολους πατριώτες, που αντιμετώπισαν τις υπέρτερες δυνάμεις του εισβολέα, θυσιάζοντας και τη ζωή τους, στην άνιση αναμέτρηση του 1974».