Οι δήμοι θα πρέπει να προετοιμαστούν για να αντιμετωπίζουν το έντονο πρόβλημα της λειψυδρίας. Σε όλη την Ελλάδα. Θα λέγαμε ότι το πρόβλημα είναι τόσο μεγάλο και θέμα επιβίωσης που η Πολιτική Προστασία θα πρέπει να εκδώσει άμεσα σχέδιο αντιμετώπισης όπως το ΙΟΛΑΟΣ το ΔΑΡΔΑΝΟΣ κλπ. Οι μετρήσεις από όλη την Ελλάδα είναι ανατριχιαστικές. Η έκταση της τεχνητής λίμνης του Πηνειού στην Ηλεία, λόγω της απουσίας βροχών, των υψηλών θερμοκρασιών και του πολύ ήπιου χειμώνα σύμφωνα με τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το climatebook, από τον δορυφόρο Sentinel-2, στις 22 Ιουλίου 2023 η συνολική έκταση της επιφάνειας της λίμνης ήταν ~16,6 km², ενώ στις 21 Ιουλίου 2024 υπολογίστηκε στα ~9,8 km². Σε σύγκριση με τη μέση τιμή από το 2010 η έκταση της λίμνης σήμερα είναι 35–40% μικρότερη.
Ηδη 14 δήμοι έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σε ό,τι αφορά την Αττική, τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες του Μόρνου, αν οι συνθήκες δεν αλλάξουν, αρκούν μόνο για τα επόμενα δύο ή τρία χρόνια, με τους ειδικούς να χτυπούν καμπανάκι κινδύνου. Ο καθηγητής Γεωλογίας και Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμης Λέκκας, ανέφερε ότι: «Υπάρχουν δυο παράγοντες που η Ελλάδα έφτασε να υποφέρει από λειψυδρία. Είναι οι υδρομετεωρολογικοί παράγοντες, δηλαδή η ανομβρία που υπήρχε τον προηγούμενο χειμώνα αλλά και τα προηγούμενα χρόνια η οποία δεν τροφοδοτεί ούτε τους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες, ούτε τους επίγειους ταμιευτήρες. Υπάρχει έτσι το πρωτογενές έλλειμα σε νερό.
Ο δεύτερος παράγοντας είναι η αύξηση της κατανάλωσης. Επίσης, σταδιακά προκύπτει η λεγόμενη ερημοποίηση».
«Ήδη έχουμε χάσει καλλιέργειες. Είναι τεράστιο το πρόβλημα σε περιοχές που έχουμε να κάνουμε με περιορισμένους πόρους. Όπως στα νησιά αλλά και σε μεγαλύτερες περιοχές, όπως στην Κρήτη, στην Πελοπόννησο και στη Θεσσαλία». Προβλήματα στο νερό έχει και το Λουτράκι, καθώς οι πολίτες έφτασαν να διαμαρτύρονται γιατί εν μέσω καύσωνα έμεναν πολλές ώρες χωρίς νερό. Η ΔΕΥΑ ξεκίνησε να αναρτά στον ιστότοπό της και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένα ημερήσιο δελτίο νερού.
Ακολούθησαν έκτακτα μέτρα όπως:
Αναστολή όλων των μη υδρευτικών χρήσεων των δημοτικών παροχών (άρδευση, αναψυχή κ.λπ.)
Αμεση παύση των αντλήσεων από όλες τις γεωτρήσεις της παραλιακής ζώνης
Περιορισμός της κατανάλωσης αποκλειστικά εντός των οικιών
Συνεχείς έλεγχοι κατανάλωσης από το σύνολο του προσωπικού της ΔΕΥΑΛ-ΑΓ. Θ. και σταδιακά μέτρα εξοικονόμησης (προειδοποίηση, πρόστιμο, διακοπή)
Ο Σταύρος Ντάφης, κλιματολόγος – μετεωρολόγος στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και ερευνητής στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης, σημειώνει πως η Κορινθία βρίσκεται σε πορτοκαλί συναγερμό για ξηρασία. «Στη συγκεκριμένη περιοχή εδώ και έναν χρόνο σημειώνονται κάθε χρόνο λιγότερες βροχοπτώσεις από τον μέσο όρο κάθε μήνα. Οι νομοί Ηλείας και Αργολίδας έχουν επίσης θέμα επίσης με σχεδόν έναν χρόνο βροχή κάτω από τον μέσο όρο κάθε μήνα. Ξηρασία εδάφους παρατηρούμε κυρίως στα ορεινά της Πελοποννήσου. Αρκετά ξηρά είναι τα εδάφη σε Αρκαδία, βόρεια Μεσσηνία, βόρεια Λακωνία αλλά και στα ορεινά της Ηλείας και της Αχαΐας» αναλύει ο κ. Ντάφης.
Η ανεπάρκεια νερού συχνά οδηγεί στην υπεράντληση υδάτων μέσω γεωτρήσεων (π.χ. σε Λέσβο, Λήμνο, Νότια Χίο, Σάμο, Νάξο κ.α.), οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν φτάσει ακόμη και κάτω από τη στάθμη της θάλασσας. Στην Κρήτη η παρατεταμένη ανομβρία έχει αδειάσει τα φράγματα, με τους δήμους και την περιφέρεια να αναζητούν εναγωνίως λύσεις. Το φράγμα του Αποσελέμη, που υδρεύει πάνω από τον μισό πληθυσμό του νησιού, αλλά και εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες, διαθέτει μόνο 5,9 εκατ. κ.μ. νερού (από 25,3 εκατομμύρια κ.μ. το 2019), καταγράφοντας δηλαδή μια πληρότητα μόλις 23%. Γενικότερα, τα αποθέματα στο μεγαλύτερο νησί της χώρας με δυσκολία μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες ύδρευσης και άρδευσης έως το τέλος του έτους.
Πέντε οικισμοί στην Αλόννησο έμειναν χωρίς σταγόνα νερό. Το ίδιο και στην Τήνο. Στη Σκόπελο η αρμόδια υπηρεσία κάνει λόγο για δραματική μείωση των αποθεμάτων και κάλεσε τους δημότες να περιορίσουν τη χρήση του νερού μόνο σε επίπεδο οικιακό, προειδοποιώντας με πρόστιμα τους παραβάτες. Τα πράγματα στον Βόλο χειροτερεύουν. Όπως αναφέρει ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΜΒ, Αργύρης Κοπάνας, «αυτή τη στιγμή έχουμε επικεντρώσει τις δυνάμεις μας στην έγκαιρη παρέμβαση για την αποκατάσταση βλαβών για να περιορίσουμε τις απώλειες. Εξαντλήσαμε όλα τα περιθώρια παραγωγής νερού. Σήμερα, η παραγωγή νερού είναι στις 49.000 κ.μ. την ημέρα και η κατανάλωση στις 46.000κ.μ. Ωστόσο αν δεν βρέξει μέσα στον Αύγουστο και με δεδομένες τις υψηλές θερμοκρασίες δεν αποκλείεται να δούμε το πρόβλημα να επιδεινώνεται από τον Σεπτέμβριο».
Κίτρινος συναγερμός και στην Αττική
Μιλώντας στον κανάλι της Ναυτεμπορικής, η υδρολόγος και διδάσκουσα στο πανεπιστήμιο της Δυτικής Αττικής, Ελισσάβετ Φελώνη, έκανε λόγο για «ιδιαίτερα δυσμενή υδρολογική συγκυρία» και στάθηκε στις υψηλές θερμοκρασίες των τελευταίων μηνών, συνδυαστικά με την ανομβρία του προηγούμενου διαστήματος. Σε ό,τι αφορά την Αττική, ανέφερε ότι τον Σεπτέμβριο φαίνεται πως θα κληθούμε να ανεβάσουμε το επίπεδο του συναγερμού, ενώ υπογράμμισε ότι το μεγάλο πρόβλημα είναι τα νησιά. «Το Λεκανοπέδιο αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε κίτρινο συναγερμό» τόνισε και συμπλήρωσε ότι τα δεδομένα δείχνουν πως τα αποθέματα τείνουν να μειώνονται.
Οι Επιτροπές της Κομισιόν απευθύνουν έκκληση για ένα Blue Deal. Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) ανανέωσε την έκκληση της για μία «γαλάζια συμφωνία», εκδίδοντας γνωμοδότηση για τη ανθεκτικότητα των υδάτων. Το βιομηχανικό μέλλον της Ευρώπης εξαρτάται από το νερό, και μία πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρο αποκαλύπτει ότι οι Ευρωπαίοι υποστηρίζουν σε συντριπτικό βαθμό την ενίσχυση της δράσης για τα ζητήματα του νερού. Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει την ανάγκη για μια «κουλτούρα του νερού» και ένα εργατικό δυναμικό εξοπλισμένο για την αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων. Η Γαλάζια Συμφωνία της ΕΕ ζητεί έναν «χάρτη πορείας για την ανθρώπινη διάσταση» για την ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων για αυτό το μέλλον με συνείδηση του νερού.