Άρχισε σήμερα τα ξημερώματα στη Βραζιλία ο αποκλεισμός του μέσου κοινωνικής δικτύωσης Χ, που ανήκει στον Ίλον Μασκ, λίγες μόνο ώρες μετά τη διαταγή δικαστή του Ανώτατου Δικαστηρίου για την αναστολή λειτουργίας της πλατφόρμας λόγω νομικών παραβάσεων. Η πρόσβαση στο X δεν είναι πλέον δυνατή για ορισμένους χρήστες που βλέπουν ένα μήνυμα που τους ζητάει να ανανεώσουν το πρόγραμμα περιήγησής τους όταν εισέρχονται στην πύλη, χωρίς όμως να καταφέρνουν να συνδεθούν.
Σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης, η διακοπή του X άρχισε σε ορισμένους παρόχους πρόσβασης στο διαδίκτυο και αναμένεται να υλοποιηθεί πλήρως μέχρι το τέλος της ημέρας.
H «οργή» του Μασκ
Δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου διέταξε χθες, Παρασκευή, έπειτα από πολύμηνο «μπρα ντε φερ», την αναστολή του X εντός 24 ωρών, προκαλώντας την οργή του Ίλον Μασκ. «Η ελευθερία της έκφρασης είναι το θεμέλιο της δημοκρατίας και, στη Βραζιλία, ένας μη εκλεγμένος ψευδοδικαστής την καταστρέφει για πολιτικούς λόγους», τόνισε. Είναι το τελευταίο μέχρι στιγμής επεισόδιο σε μια αντιπαράθεση ανάμεσα στον Αλεξάντρ ντε Μοράες, δικαστή του ομοσπονδιακού Ανώτατου Δικαστηρίου και επικεφαλής μιας εκστρατείας κατά της παραπληροφόρησης στη Βραζιλία, και του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου.
Σημειώνεται λίγο περισσότερο από έναν μήνα πριν από τις δημοτικές εκλογές που αναμένεται να δείξουν την ισορροπία ισχύος ανάμεσα στο στρατόπεδο του αριστερού προέδρου Λουίς Λούλα ντα Σίλβα και τη δεξιά που υιοθέτησε μετά χαράς τις αιτιάσεις του Ίλον Μασκ. Ο δικαστής Μοράες είχε δώσει το βράδυ της Τετάρτης διορία 24 ωρών στην πλατφόρμα προκειμένου να ορίσει έναν νομικό εκπρόσωπο στη χώρα, απειλώντας σε διαφορετική περίπτωση με μπλοκάρισμά της. Το Χ έχει 22 εκατομμύρια χρήστες στη Βραζιλία, σύμφωνα με τον εξειδικευμένο ιστότοπο DataReportal.
Η αντίδραση του δικαστή
Μετά την απόρριψη του τελεσιγράφου από το μέσο κοινωνικής δικτύωσης, ο δικαστής αποφάσισε την «άμεση, πλήρη και ολοκληρωτική αναστολή της λειτουργίας του ‘X Brasil Internet LTDA’» και διέταξε την Εθνική Υπηρεσία Τηλεπικοινωνιών (Anatel) να λάβει «όλα τα απαραίτητα μέτρα» προκειμένου να τεθεί σε ισχύ εντός 24 ωρών στη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής. Λίγο μετά, η Anatel δήλωσε πως «θέτει σε εφαρμογή» την απόφαση αυτή. Ο δικαστής απαίτησε επίσης από τους τεχνολογικούς κολοσσούς Google και Amazon, καθώς και από παρόχους πρόσβασης στο διαδίκτυο, να «εισαγάγουν τεχνολογικά εμπόδια ικανά να εμποδίσουν τη χρήση του X».
Απείλησε με πρόστιμα 50.000 ρεάλ (περίπου 8.000 ευρώ) την ημέρα τα πρόσωπα που θα προσέφευγαν σε «τεχνολογικά τεχνάσματα» προκειμένου να παρακάμψουν τον αποκλεισμό, όπως η χρήση εικονικών ιδιωτικών δικτύων (VPN). Αποτέλεσμα, το μέσο κοινωνικής δικτύωσης Bluesky κατέγραψε «συρροή» νέων χρηστών στη Βραζιλία. Ο δικαστής Μοράες κατήγγειλε την «απόπειρα» του X να παρακάμψει «τη νομική τάξη και τη δικαστική εξουσία στη Βραζιλία, προκειμένου να εγκαθιδρύσει κατάσταση πλήρους ατιμωρησίας και ‘αναρχίας’ στα βραζιλιάνικα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιδίως στη διάρκεια των δημοτικών εκλογών του 2024».
Μέχρι την πλήρη συμμόρφωση
Η αναστολή λειτουργίας του X αναμένεται να παραμείνει σε ισχύ μέχρι τη συμμόρφωση της πλατφόρμας, την πληρωμή προστίμων που της έχουν επιβληθεί και τον διορισμό νομικού εκπροσώπου. Ο δικαστής Μοράες έχει μπλοκάρει επίσης πρόσφατα τους λογαριασμούς του Starlink, παρόχου πρόσβασης στο διαδίκτυο μέσω δορυφόρου που ανήκει στον Ίλον Μασκ, προκειμένου να ανακτήσει το ποσό των προστίμων που δεν έχουν καταβληθεί από το X.
Επίθεση του Λούλα στον Μασκ
Ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας πολλαπλασίασε τις φραστικές επιθέσεις στον δικαστή Μοράες αυτήν την εβδομάδα, χαρακτηρίζοντάς τον «δικτάτορα» και κατηγορώντας τον ότι καταπνίγει την ελευθερία της έκφρασης. «Ποιος νομίζει ότι είναι;» αντέδρασε χθες ο πρόεδρος Λούλα, αναφερόμενος στον Ίλον Μασκ. «Κάθε πολίτης, από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, εάν έχει επενδύσεις στη Βραζιλία υπόκειται στο Σύνταγμα και τους νόμους της Βραζιλίας», είπε. Στις 17 Αυγούστου ο Ίλον Μασκ ανακοίνωσε ότι κλείνει τα γραφεία του Χ στη Βραζιλία, αλλά ότι η υπηρεσία θα παραμείνει διαθέσιμη στους χρήστες, επικαλούμενος τις αποφάσεις του Μοράες.
Ο δικαστής είχε ξεκινήσει έρευνα σε βάρος του Μασκ τον περασμένο Απρίλιο, κατηγορώντας τον ότι επανενεργοποίησε λογαριασμούς χρηστών που είχαν μπλοκαριστεί με αποφάσεις βραζιλιάνικων δικαστηρίων. Η πλατφόρμα Χ παραδέχτηκε ότι οι χρήστες κατάφεραν να παρακάμψουν τις απαγορεύσεις. Ο δικαστής είχε διατάξει να κλείνουν λογαριασμοί προσώπων με επιρροή που ανήκουν σε υπερσυντηρητικά κινήματα, υποστηρίζοντας ότι διακινούσαν ψευδείς πληροφορίες.
Και αυτό ιδιαίτερα μετά τις απόπειρες υποστηρικτών του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου (2019-2022) να δυσφημίσει το ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας στις εκλογές που κέρδισε ο Λούλα το 2022. Ο Ίλον Μασκ τελεί επίσης υπό έρευνα στη Βραζιλία για την υπόθεση των λεγόμενων «ψηφιακών πολιτοφυλακών» που φέρεται να χρησιμοποίησαν δημόσιο χρήμα για να ενορχηστρώνουν εκστρατείες παραπληροφόρησης υπέρ του Μπολσονάρου. Όπως και σε άλλες χώρες, το X χρησιμοποιείται πολύ στη Βραζιλία από πολιτικούς και δημοσιογράφους και αποτελεί προνομιακό πεδίο σφοδρής αντιπαράθεσης ανάμεσα στη δεξιά και την αριστερά.
