Μαθητές και μαθήτριες στην Ιαπωνία, ηλικίας από πέντε έως 18 ετών, αισθάνονται αμηχανία και συχνά τους δημιουργείται ψυχολογικό τραύμα επειδή υποχρεούνται να γδύνονται από τη μέση και πάνω για τις ετήσιες ιατρικές εξετάσεις. Γονείς και ακτιβιστές έχουν εκφράσει την οργή τους για το θέμα και ζητούν από τις ηγεσίες των υπουργείων Παιδείας και Υγείας να σταματήσει η πρακτική των γυμνόστηθων ιατρικών εξετάσεων στα σχολεία. «Το στήθος μου ήταν εντελώς εκτεθειμένο και αισθάνθηκα ντροπή», έγραψε μαθήτρια μέσης εκπαίδευσης σε σχολείο της Ιαπωνίας, μετά τις ετήσιες ιατρικές εξετάσεις. Μια άλλη μαθήτρια ανέφερε: «Πριν από την εξέταση ο καθηγητής μας είπε πως έπρεπε να σηκώσουμε τα μπλουζάκια και τα σουτιέν… Δεν ήθελα να το κάνω αλλά δεν μπορούσα να πω όχι». Οι παραπάνω μαρτυρίες προέρχονται από δύο 13χρονες μαθήτριες, που μίλησαν στην βρετανική εφημερίδα Guardian και αποκάλυψαν πόσο άβολα αισθάνονται όταν τις υποχρεώνουν να γδύνονται ενώπιον αγνώστων κατά την διάρκεια των ετήσιων ιατρικών εξετάσεων στα σχολεία τους. Το μέτρο, που προκαλεί δυσαρέσκεια και συχνά αφήνει ψυχολογικά τραύματα σε μαθητές και μαθήτριες, έχει προκαλέσει θυμό και οργή σε γονείς και ακτιβιστές.
Η Νορίκο Ταμπούκι, δημοτική σύμβουλος στην πόλη Ματσουγιάμα (νησί Σικόκου), αντιλήφθηκε για πρώτη φορά τον τρόπο με τον οποίο διενεργούνται οι ετήσιες ιατρικές εξετάσεις στα σχολεία, που απαιτούν από τις μαθήτριες να είναι γυμνόστηθες, βλέποντας ένα κορίτσι ιδιαίτερα προβληματισμένο. «Ήταν 13 ετών και δεν μπορούσε να το πει στους γονείς της, αλλά όταν την είδα ταραγμένη, τη ρώτησα τι έφταιγε», ανέφερε η Ταμπούκι, που έκτοτε έχει γνωρίσει και άλλα κορίτσια, όλα ηλικίας 12 και 13 ετών, τα οποία υποχρεώθηκαν να βγάλουν τα ρούχα τους από τη μέση και πάνω, μετά από αίτημα των γιατρών που είχαν επισκεφθεί τα σχολεία τους.
Σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα, το μέτρο δεν είναι ενιαίο σε όλα τα σχολεία στη χώρα των Χρυσανθέμων. Πρόκειται για μια πολιτική που αποφασίζεται από τις τοπικές εκπαιδευτικές Αρχές σε συνεργασία με τους επισκέπτες Υγείας. Έτσι, σε μερικά σχολεία οι ετήσιες ιατρικές εξετάσεις πραγματοποιούνται σε ντυμένους μαθητές ενώ σε άλλα μαθητές και μαθήτριες υποχρεούνται να γδύνονται από τη μέση και πάνω. Οι δε μαθήτριες πρέπει να βγάζουν και τον στηθόδεσμο. Λύκειο στη δυτική Ιαπωνία – στο οποίο οι μεγαλύτεροι μαθητές είναι ηλικίας 18 ετών – απαιτεί από τους μαθητές να είναι γυμνόστηθοι κατά την διάρκεια των ιατρικών εξετάσεων.
Έρευνες έχουν δείξει πως η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών επιθυμεί να αποσυρθεί αυτή η πρακτική στα σχολεία ενώ δημοσκόπηση που διενεργήθηκε σε μαθητές μέσης εκπαίδευσης ηλικίας από 12 μέχρι 16 ετών, κατέδειξε πως το 95,5% των ερωτηθέντων δήλωσαν δυσαρεστημένοι με το γεγονός πως θα πρέπει να βγάζουν τα ρούχα τους. «Οι ιατρικές εξετάσεις μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στα παιδιά», δήλωσε ο Ακίγιο Τανάκα, δημοτικός σύμβουλος στην πόλη Νισινομίγια στην περιοχή Κανσάι, στο νότιο – κεντρικό τμήμα της χώρας. Ο ίδιος, τόνισε πως μερικοί από τους μαθητές εξακολουθούν να βιώνουν τραύματα και στην ενήλικη ζωή τους από την αμφιλεγόμενη πρακτική.
«Είναι απαίσιο να βγάζεις τα ρούχα σου μπροστά σε ξένους»
Καθώς το ζήτημα έχει προσελκύσει την προσοχή των μέσων ενημέρωσης και των πολιτικών, οι ακτιβιστές δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν την αντίσταση του Ιατρικού Συλλόγου της Ιαπωνίας και των αξιωματούχων της εκπαίδευσης, οι οποίοι διστάζουν να αναλάβουν την ευθύνη για τον τρόπο με τον οποίο θα διεξάγονται οι ετήσιες ιατρικές εξετάσεις στα σχολεία. «Σε μερικές περιπτώσεις οι γιατροί, που σχεδόν πάντα είναι άνδρες, έχουν απειλήσει πως θα σταματήσουν τις εξετάσεις, αν αναγκαστούν να αλλάξουν την διαδικασία», δήλωσε στον Guardian άτομο με γνώση του θέματος, που ζήτησε να κρατήσει την ανωνυμία του. «Αυτοί επιμένουν πως είναι αδύνατον να κάνουν μία σωστή εξέταση αν τα παιδιά είναι πλήρως καλυμμένα. Και τα παιδιά δεν είναι σε θέση να αρνηθούν. Τα σχολεία ανησυχούν πράγματι για αυτό το θέμα και θέλουν να γίνει κάτι», δήλωσε το ίδιο άτομο.
«Τα κορίτσια στην ηλικία της κόρης μου ντρέπονται να μιλήσουν για το σώμα τους στους ίδιους τους γονείς τους», δήλωσε στον Guardian η Τσιγιόκο Σούντα, μητέρα μιας 13χρονης μαθήτριας. Η κόρη της την παρακάλεσε να μην έρθει σε ρήξη με το σχολείο αφού υποβλήθηκε στο ετήσιο ιατρικό τεστ γυμνή από τη μέση και πάνω. «Μπορείτε να φανταστείτε πόσο απαίσιο είναι για αυτούς (τους μαθητές και τις μαθήτριες) να βγάζουν τα ρούχα τους μπροστά σε ξένους;», αναρωτήθηκε η μητέρα της 13χρονης μαθήτριας. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο μερικές περιοχές της Ιαπωνίας άσκησαν αυστηρή πολιτική στις ιατρικές εξετάσεις των μαθητών, ώστε τα σχολεία να έχουν ένα μεγαλύτερο ρόλο με την συμβολή τους στην υγεία και την διατροφή των μαθητών. Οι γιατροί υποστηρίζουν πως είναι αναγκαίο οι μαθητές και οι μαθήτριες να βγάζουν τα ρούχα τους για να μπορούν να διαπιστώσουν αν υπάρχουν σημάδια ατοπικής δερματίτιδας, καρδιακά προβλήματα ή άλλα προβλήματα υγείας.
«Θα ήταν καλύτερα αν το υπουργείο Παιδείας παρείχε πιο εξειδικευμένες οδηγίες»
«Πολλοί γιατροί, ειδικά οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, είναι συντηρητικοί και απλώς δεν τους αρέσει να αλλάζουν τις μεθόδους τους», δήλωσε ο Κεντάρο Ιβάτα, γιατρός, καθηγητής και ειδικός σε μολυσματικές ασθένειες στο Πανεπιστήμιο του Κόμπε. Ερωτώμενος αν έχει βάση από ιατρική άποψη η επιμονή να βγάζουν τα παιδιά τα ρούχα τους για μια «σωστή» εξέταση, ο Ιβάτα ανέφερε: «Όχι από όσο γνωρίζω. Αυτό μπορεί ελαφρώς να βελτιώσει την ποιότητα του ήχου των καρδιακών παλμών αλλά δεν νομίζω πως συμβάλει στην βελτίωση της υγείας των παιδιών».
Αν και μετά τις διαμαρτυρίες γονέων και ακτιβιστών το υπουργείο Παιδείας με ανακοίνωση ζήτησε από τις κατά τόπους εκπαιδευτικές Αρχές «να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον ιατρικών εξετάσεων που θα λαμβάνει υπόψη την ιδιωτικότητα και τα συναισθήματα των μαθητών, όπως να τους επιτραπεί να καλύπτουν το πάνω μέρος του σώματός τους με μία πετσέτα», πολλά σχολεία σε διάφορες περιοχές της Ιαπωνίας εξακολουθούν να φέρνουν τους μαθητές σε αμηχανία με την αμφιλεγόμενη πρακτική των γυμνόστηθων ιατρικών εξετάσεων.
Στην Γιοκοχάμα, την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στην Ιαπωνία μετά το Τόκιο, οι γονείς διαμαρτυρήθηκαν όταν, σύμφωνα με τις τοπικές Αρχές, σε τουλάχιστον 16 σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά την διάρκεια των ιατρικών εξετάσεων ζητήθηκε από τις μαθήτριες να βγάλουν τις μπλούζες και τα σουτιέν τους. Στην πόλη του Κιότο μετά από έντονες πιέσεις από τους γονείς, οι μαθητές μπορούν να φορούν τα εσώρουχά τους και τις φόρμες της γυμναστικής κατά την διάρκεια των ιατρικών εξετάσεων. Όμως, η απουσία ενιαίας πολιτικής από το υπουργείο Παιδείας για το θέμα δεν λύνει το πρόβλημα. «Θα ήταν καλύτερα αν το υπουργείο Παιδείας παρείχε πιο εξειδικευμένες οδηγίες, ώστε οι τοπικές κυβερνήσεις και τα σχολεία να μπορούν να συγχρονιστούν», δήλωσε στην εφημερίδα Mainichi Shimbun ο Σατόσι Κοντάμα, καθηγητής ιατρικής και ειδικός στον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας στο πανεπιστήμιο του Κιότο.
