Ζοφερή είναι η εικόνα για το μέγεθος της παραβατικότητας στην αγορά καυσίμων στην Αττική, καθώς έρευνα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) αποκαλύπτει ότι ένα στα τέσσερα πρατήρια καυσίμων κλέβει στην αντλία ποσότητες που φτάνουν έως και στο 24%. Στην Αττική πραγματοποιείται πάνω από το 50% των πωλήσεων καυσίμων στη χώρα και το 27% των πρατηρίων, σύμφωνα με την έρευνα του ΕΜΠ, κλέβουν τους καταναλωτές με «πειραγμένες» αντλίες παραδίδοντας μικρότερες ποσότητες από αυτές που πληρώνουν. Μάλιστα, το συνολικό κόστος της κλοπής ανέρχεται σε 120 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Tο ποσοστό των παραβατικών πρατηρίων από 4% το 2011 έφτασε το 15% το 2016, το 19% το 2019, το 20% το 2021 και εκτινάχθηκε στο 27% το 2023, καταγράφοντας αύξηση 35% στο διάστημα των δύο τελευταίων ετών, ενώ οι ελλειμματικές παραδόσεις καυσίμων αυξήθηκαν κατά 30% μέσα στα τρία τελευταία χρόνια.
Η έρευνα του ΕΜΠ διαπιστώνει επίσης άμεση σύνδεση της τιμής πώλησης του καυσίμου με τις ελλειμματικές παραδόσεις, συγκρίνοντας τις ενδεικτικές τιμές βενζίνης και πετρελαίου κίνησης ενός παραβατικού πρατηρίου με απόκλιση ελλειμματικής παράδοσης 10% και ενός νόμιμου πρατηρίου στην ίδια περιοχή. Συγκεκριμένα, διαπιστώνεται ότι ενώ η αναγραφόμενη τιμή του παραβατικού πρατηρίου προς τον καταναλωτή είναι 8 λεπτά/λίτρο χαμηλότερη του νομίμου, η πραγματική τιμή είναι κατά 10-12 λεπτά/λίτρο. Όπως σημειώνει η έρευνα, η αύξηση του κόστους λειτουργίας (εργασιακό, ενέργειας κ.λπ.) «ωθεί σε αύξηση της διαφοράς τιμής πώλησης των νόμιμων πρατηρίων σε σχέση με τα γειτονικά παραβατικά πρατήρια, με αποτέλεσμα τη μείωση του όγκου πωλήσεών τους». Συνεπώς, τα παραβατικά πρατήρια αυξάνουν την κερδοφορία τους, καθώς οι καταναλωτές επιλέγουν με βασικό κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή και αποσπούν μερίδια από την αγορά, οδηγώντας στην έξοδο τους νόμιμους πρατηριούχους.
Καθεστώς ατιμωρησίας για τα παραβατικά πρατήρια καυσίμων
Από τον Ιούνιο, η ΑΑΔΕ έχει ανακοινώσει 18 πρατήρια για νοθεία, κάποια εκ των οποίων σε ποσοστό 85% και 95%. Και τα 18 σήμερα λειτουργούν κανονικά, καθώς έκλεισαν για μόλις δύο ημέρες, διότι μετά από χορήγηση προσωρινής διαταγής από το Διοικητικό Πρωτοδικείο πέτυχαν την αναστολή του μέτρου σφράγισης.
Όπως εξηγεί το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Καθημερινή», η εκδίκαση των αιτήσεων αναστολής είναι κρίσιμης σημασίας, διότι τυχόν αποδοχή τους ουσιαστικά οδηγεί στην ατιμωρησία, αφού η εκδίκαση των προσφυγών ύστερα από ένα ή δύο χρόνια θα είναι πλέον άνευ αντικειμένου. Το παράδοξο της υπόθεσης είναι, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, η πιθανότητα να δούμε τις επόμενες ημέρες να κλείνουν πρατήρια επειδή δεν πρόλαβαν να επικαιροποιήσουν πιστοποιητικά λειτουργίας και την ίδια ημέρα να είναι ανοικτά πρατήρια που νοθεύουν επανειλημμένως.