Ισπανία πλημμύρες: Τι πήγε λάθος και χάθηκαν τόσες ζωές

Σε 95 ανέρχονται οι νεκροί μέχρι στιγμής από τις πλημμύρες που έπληξαν την νοτιοανατολική Ισπανία. Εκφράζονται φόβοι ωστόσο, πως ο αριθμός των θυμάτων θα αυξηθεί. Σωστικά συνεργεία συνεχίζουν να αναζητούν θύματα. Σύμφωνα με την υπουργό Άμυνας Μαργαρίτα Ρόμπλες μια στρατιωτική μονάδα που ειδικεύεται στις επιχειρήσεις διάσωσης θα ξεκινήσει σήμερα Πέμπτη να «χτενίζει» τη λάσπη και τα συντρίμμια με σκύλους ανιχνευτές στις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο. Ερωτηθείσα στον ραδιοφωνικό σταθμό Cadena Ser εάν ο αριθμός των θυμάτων είναι πιθανό να αυξηθεί, είπε: «Δυστυχώς δεν είμαστε αισιόδοξοι». Όπως σημειώνει ο Guardian πάντως οι ομάδες έχουν φέρει μαζί τους 50 κινητά νεκροτομεία.

Στο μεταξύ εγείρονται ερωτήματα σχετικά με το πώς ένα από τα πιο ανεπτυγμένα κράτη του κόσμου απέτυχε να ανταποκριθεί επαρκώς σε μια ακραία καταιγίδα. Όπως υπενθυμίζει ο Guardian, η εθνική μετεωρολογική υπηρεσία της Ισπανίας AEMET εξέδωσε κόκκινο συναγερμό για την περιοχή της Βαλένθια το πρωί της Τρίτης και οι συνθήκες επιδεινώθηκαν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αλλά μόλις νωρίς το βράδυ συνεκλήθη το περιφερειακό όργανο που είναι υπεύθυνο για τον συντονισμό των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, ενώ η Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας έστειλε προειδοποίηση που προέτρεπε τους κατοίκους της Βαλένθια να μην φύγουν από το σπίτι μετά τις 8 το βράδυ. Για πολύ κόσμο ήταν ήδη αργά. Οδηγοί βρίσκονταν ήδη στους δρόμους και βρέθηκαν στο έλεος των ορμητικών χειμάρρων. «Σήμαναν συναγερμό όταν το νερό ήταν ήδη εδώ, δεν χρειάζεται να μου πουν ότι έρχεται η πλημμύρα», δήλωσε εξοργισμένος ο Julian Ormeno, 66χρονος συνταξιούχος από το προάστιο Sedavi της πόλης της Βαλένθια. «Κανείς δεν ήρθε να αναλάβει την ευθύνη», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Επικριτικά ως προς την ταχύτητα που έδρασαν οι αρμόδιες Αρχές είναι και τα σχόλια ειδικών. Με τους μετεωρολόγους να εκδίδουν προειδοποιήσεις εκ των προτέρων, τέτοιες τραγωδίες είναι «εντελώς αποφευχθείσες» εάν οι άνθρωποι μπορούν να κρατηθούν μακριά από τα νερά των πλημμύρων, δήλωσε η Χάνα Κλόουκ, καθηγήτρια Υδρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ. Το καταστροφικό αποτέλεσμα υποδηλώνει ότι το σύστημα προειδοποίησης της Βαλένθια απέτυχε, είπε. «Οι άνθρωποι απλώς δεν ξέρουν τι να κάνουν όταν έρχονται αντιμέτωποι με μια πλημμύρα ή όταν ακούν προειδοποιήσεις».

Από την πλευρά της η Λιζ Στίβενς, καθηγήτρια για τους Κλιματικούς Κινδύνους και την Ανθεκτικότητα στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ δήλωσε: «Οι άνθρωποι δεν πρέπει να πεθαίνουν από αυτού του είδους τα προβλεπόμενα καιρικά φαινόμενα σε χώρες όπου έχουν τους πόρους για να τα πάνε καλύτερα». «Έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε για να προετοιμαστούμε για αυτό το είδος γεγονότων, και χειρότερων, στο μέλλον». Σύμφωνα με τον Guardian, oι πλημμύρες της Τρίτης ήταν οι χειρότερες στην Ισπανία από το 1996, όταν 87 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μετά από καταρρακτώδη βροχή που έπληξε ένα κάμπινγκ στα βουνά των Πυρηναίων.

Το μετεωρολογικό φαινόμενο που οδήγησε στις πλημμύρες και η κλιματική αλλαγή

Η έντονη βροχόπτωση που έπληξε την νοτιοανατολική Ισπανία έχει αποδοθεί σε ένα φαινόμενο γνωστό ως gota fría, ή «κρύα σταγόνα», που συμβαίνει όταν κρύος αέρας κινείται πάνω από τα ζεστά νερά της Μεσογείου. Αυτό δημιουργεί ατμοσφαιρική αστάθεια, προκαλώντας ταχεία άνοδο του θερμού, κορεσμένου αέρα, και οδηγεί σε ισχυρές βροχές και καταιγίδες. Οι ειδικοί λένε ότι η υπερθέρμανση της Μεσογείου, η οποία αυξάνει την εξάτμιση του νερού, παίζει βασικό ρόλο στο να γίνουν πιο έντονες οι καταρρακτώδεις βροχές. Τα γεγονότα «είναι ακόμη ένα σήμα αφύπνισης ότι το κλίμα μας αλλάζει γρήγορα», σύμφωνα με τον Χάλι Φόλερ, καθηγητή των Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής στο Πανεπιστήμιο Νιουκάσλ της Βρετανίας. «Η υποδομή μας δεν έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζει αυτά τα επίπεδα πλημμύρας», είπε.

Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται πιο έντονα, διαρκούν περισσότερο και συμβαίνουν πιο συχνά ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο. Ωστόσο, σύμφωνα με αναλυτές σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και τα καλύτερα προετοιμασμένα συστήματα προειδοποίησης μπορεί να «πιαστούν στον ύπνο». Τέτοιες ακραίες καιρικές συνθήκες «μπορεί να κατακλύσουν την ικανότητα των υπαρχόντων αμυντικών και έκτακτων σχεδίων να αντεπεξέλθουν, ακόμη και σε μια σχετικά πλούσια χώρα όπως η Ισπανία», δήλωσε ο Λέσλι Λέιμπον, λέκτορας Περιβαλλοντικών Συστημάτων στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Βρετανίας.

«Οι πλημμύρες στην Ισπανία είναι μια έγκαιρη υπενθύμιση ότι καμία χώρα δεν εξαιρείται από τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής». Όπως εξήγησε η Λίντα Σπέιτ, λέκτορας στη Σχολή Γεωγραφίας και Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, οι προειδοποιήσεις για έντονες καταιγίδες είναι «απίστευτα δύσκολο να εκδοθούν», καθώς η ακριβής τοποθεσία της πιο έντονης βροχόπτωσης είναι συνήθως άγνωστη εκ των προτέρων. «Χρειάζεται επειγόντως να προσαρμόσουμε τις πόλεις μας ώστε να είναι πιο ανθεκτικές στις πλημμύρες», πρόσθεσε και εξήγησε ότι πρότασή της είναι να δημιουργηθεί χώρος ώστε το νερό να ρέει μέσα από τα αστικά περιβάλλοντα χωρίς να προκαλείται ζημιά.

Τέλος, ο Τζες Νούμαν, αναπληρωτής καθηγητής Υδρολογίας, στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρχει και η ίδια ετοιμότητα για τον κίνδυνο πλημμύρας όπως υπάρχει για άλλα επικίνδυνα φαινόμενα όπως ο σεισμός και το τσουνάμι.