Πριν από λίγους μήνες ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επικαλεστεί από το βήμα τη φράση του Γουίλιαμ Γκλαντστόουν, πρωθυπουργού της Βρετανίας τον 19ο αιώνα, ότι «η Δικαιοσύνη που αργοπορεί δεν είναι Δικαιοσύνη», προκειμένου να αναδείξει την έμφαση που δίνει η κυβέρνηση του στην ταχύτητα, αλλά και στην αναβάθμιση της ποιότητας της Δικαιοσύνης. Στο πλαίσιο του εβδομαδιαίου απολογισμού του κυβερνητικούς έργου, ο πρωθυπουργός είχε χαιρετίσει την αύξηση του ρυθμού εκδίκασης ποινικών υποθέσεων μόλις δύο μήνες από την εφαρμογή του Δικαστικού Χάρτη, ενώ διαβεβαίωσε ότι θα αξιοποιηθούν περαιτέρω τα υφιστάμενα αλλά και τα υπο δημιουργία ψηφιακά εργαλεία. Μάλιστα, προανήγγειλε ότι «θα καταχωρίζονται όλα τα έγγραφα μιας υπόθεσης, από την κατάθεση της αγωγής μέχρι και την αμετάκλητη απόφαση σε έναν ηλεκτρονικό φάκελο», ενώ έκανε λόγο για ένα τιτάνιο έργο, που φιλοδοξεί να θεραπεύσει παθογένειες δεκαετιών στον νευραλγικό τομέα της Δικαιοσύνης.
Προϋπολογισμός και στόχος
Η εφημερίδα Realnews φέρνει στο φως το κυβερνητικό σχέδιο για να περάσει η Δικαιοσύνης στην ψηφιακή εποχή και να επιταχυνθεί η λειτουργία των δικαστήριων. Το πρόγραμμα ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης θα έχει συνολικό προϋπολογισμό 220 εκατομμύρια ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ. Στόχος της κυβέρνησης είναι έως το 2027 να συγκλίνουν οι χρόνοι απονομής της δικαιοσύνης με τους ευρωπαϊκούς. Όπως λένε «γαλάζια» στελέχη, η υλοποίηση των ψηφιακών έργων αποσκοπεί στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, στην απλούστερη και στη δραστική μείωση των γραφειοκρατικών εμποδίων, στην παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες υπηρεσίες και στη διαλειτουργικότητα με άλλους φορείς του Δημοσίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ταυτόχρονα, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την επιτάχυνση των διαδικασιών στον χώρο της Δικαιοσύνης προς όφελος όλων των εμπλεκομένων και για την ενίσχυση της αναπτυξιακής δύναμης της χώρας μας.
Στο επίκεντρο της μεταρρύθμισης βρίσκεται ο ψηφιακός φάκελος. Με το εργαλείο αυτό, που θα κάνει χρήση και της τεχνητής νοημοσύνης, θα καταστεί εφικτή η παρακολούθηση μιας υπόθεσης από την πρώτη μέρα της εισαγωγής της στη Δικαιοσύνη μέχρι την έκδοση της απόφασης, διευκολύνοντας κατά πολύ το δικαιοδοτικό έργο του δικαστικού λειτουργού και συμβάλλοντας κομβικά στην επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης. Αρμόδια κυβερνητικά στελέχη κάνουν λόγο για μια πολύ σημαντική μεταρρύθμιση, η οποία αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και να τεθεί σε εφαρμογή εντός του πρώτου εξαμήνου του 2026. Στο Μέγαρο Μαξίμου δεν παραγνωρίζουν τους κινδύνους που εγκυμονεί η AI και σπεύδουν να ξεκαθαρίσουν ότι είναι αναγκαία η θέσπιση κατευθυντήριων γραμμών, προτύπων, μηχανισμών εποπτείας και ρυθμιστικών κανόνων για την εφαρμογή αυτών των συστημάτων.
Πώς θα αξιοποιηθεί η τεχνητή νοημοσύνη στην καταγραφή των πρακτικών και στην έκδοση αποφάσεων
Στο πρόγραμμα ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης εντάσσονται οι δίκες μέσω τηλεματικής. Σύμφωνα με το σχέδιο, οι μεταβατικές έδρες των διοικητικών πρωτοδικείων σε Ορεστιάδα, Κατερίνη, Άρτα, Πρέβεζα, Ηγουμενίτσα, Καστοριά, Φλώρινα, Ξάνθη, Λευκάδα, Ζάκυνθο, Χίο, Αργοστόλι, Κάλυμνο, Κω, Σάμο και Σπάρτη θα μετατραπούν από 1/1/2027 σε δικαστικά γραφεία τηλεματικής.
Έχει ήδη καθοριστεί το θεσμικό πλαίσιο για τη διεξαγωγή τηλεματικών συνεδριάσεων και έχει ήδη ξεκινήσει πιλοτικά η εφαρμογή του έργου.
Στο πρόγραμμα εντάσσονται επίσης:
Η παροχή υπηρεσιών ενημέρωσης της πορείας των πινακίων και των εκθεμάτων των δικαστηρίων (ψηφιακό πινάκιο).
Η ψηφιοποίηση εντύπων αρχείων και δεδομένων δικαστηρίων.
Η ψηφιακή επίδοση εγγράφων ποινικής διαδικασίας.
Το ολοκληρωμένο σύστημα συλλογής και επεξεργασίας στατιστικών δεδομένων της Δικαιοσύνης.
Η ψηφιακή πλατφόρμα για την κοινωφελή εργασία.
Η ψηφιακή καταγραφή, η αποθήκευση και η διάθεση πρακτικών συνεδριάσεων δικαστηρίων, ήτοι η ηχογράφηση και η αποηχογράφηση των πρακτικών των δικαστηρίων.
Το ολοκληρωμένο πληροφοριακό πληροφοριακό σύστημα για τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
