Η αντικατάσταση ενός θολού φακού (καταρράκτη) στο εσωτερικό του οφθαλμού με τεχνητό φακό είναι μια επέμβαση ρουτίνας, με χαμηλό κίνδυνο επιπλοκών. Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορείτε να επαναπαυθείτε σχετικά με την ανάρρωση. Θα πρέπει να ακολουθήσετε επακριβώς το μετεγχειρητικό σχέδιο που θα σας γράψει ο γιατρός σας. Δείτε μερικές επιπλέον συμβουλές: Η ημέρα της επέμβασης δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να εξοικειωθείτε με πολύπλοκες μετεγχειρητικές οδηγίες. Για παράδειγμα, θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε διάφορους τύπους συνταγογραφούμενων οφθαλμικών σταγόνων. «Υπάρχουν αντιβιοτικές οφθαλμικές σταγόνες που θα χρησιμοποιήσετε για μία εβδομάδα, για πρόληψη τυχόν λοιμώξεων. Επίσης, για τέσσερις εβδομάδες θα χρησιμοποιήσετε σταγόνες στεροειδούς για μείωση της φλεγμονής και σταγόνες με μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο (ΜΣΑΦ), για μείωση του πόνου και πρόληψη του οιδήματος. Κάποιες από τις σταγόνες θα χρειαστεί να μειωθούν σταδιακά, βάσει ενός λεπτομερούς σχεδίου», δηλώνει η δρ Nandini Venkateswaran, χειρουργός ειδικευμένη στον καταρράκτη στο νοσοκομείο Massachusetts Eye and Ear, που συνεργάζεται με το Χάρβαρντ.
Ρωτήστε για τις μετεγχειρητικές οδηγίες εκ των προτέρων. Εάν είναι δυνατό, αγοράστε τα φάρμακα πριν από την επέμβαση ή κανονίστε να τα αγοράσει κάποιος μετά και να σας βοηθήσει στη χρήση τους, αν χρειάζεται.
Ζητήστε μια πιο απλή φαρμακευτική αγωγή
Αν μια πολύπλοκη οφθαλμολογική φαρμακευτική αγωγή σάς φαίνεται δύσκολη, ρωτήστε τον γιατρό σας πριν από την επέμβαση αν μπορείτε να πάρετε συνδυασμένες οφθαλμικές σταγόνες. Αν έχετε διαφορές μεταξύ των δύο ματιών, δώστε τους χρόνο να συνεργαστούν και να προσαρμοστούν και απολαύστε τη νέα σας όραση. «Θα πρέπει να προετοιμαστούν από ειδικό φαρμακείο, το οποίο μπορεί να συνδυάσει και τα τρία οφθαλμολογικά φάρμακα σε ένα. Μπορεί να κοστίσουν περισσότερο και η ασφάλισή σας ενδέχεται να μην καλύπτει τα πάντα. Οπότε χρειάζεστε χρόνο για να προετοιμαστείτε», αναφέρει η δρ Venkateswaran.
Μάθετε πώς να χρησιμοποιείτε σωστά τις οφθαλμικές σταγόνες
Μερικοί άνθρωποι δυσκολεύονται να χρησιμοποιήσουν οφθαλμικές σταγόνες: όταν πιέζουν το μικρό πλαστικό φιαλίδιο, οι σταγόνες δεν μπαίνουν στο μάτι τους. «Μάθετε πριν από την επέμβαση πώς να χρησιμοποιείτε τις οφθαλμικές σταγόνες. Κάντε εξάσκηση με τεχνητά δάκρυα μπροστά σε έναν καθρέφτη», προτείνει η δρ Venkateswaran. «Τραβήξτε προς τα κάτω το κάτω βλέφαρο, κοιτάξτε προς τα πάνω και τοποθετήστε τη σταγόνα στη μικρή “τσέπη” που δημιουργείται όταν τραβάτε το βλέφαρο προς τα κάτω. Μην ακουμπάτε το άκρο του φιαλιδίου στον οφθαλμό ή στο βλέφαρο – το άκρο πρέπει να βρίσκεται ακριβώς πάνω από το μάτι. Αν δυσκολεύεστε να το κάνετε, δείξτε σε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο πώς να το κάνει. Επίσης, να φυλάσσετε τις σταγόνες σε καθαρό περιβάλλον, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος λοίμωξης».
Προσαρμόστε τα γυαλιά όρασης
Αν φοράτε γυαλιά όρασης, η αφαίρεση του καταρράκτη θα αλλάξει τη συνταγή φακού για το μάτι στο οποίο έγινε η επέμβαση. Ενδέχεται το συγκεκριμένο μάτι να μη χρειάζεται καν συνταγογραφούμενο φακό πλέον (αυτό θα το γνωρίζετε όταν επουλωθεί ο οφθαλμός). Αν το άλλο μάτι εξακολουθεί να χρειάζεται διόρθωση, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έναν απλό φακό για την πλευρά από την οποία αφαιρέθηκε ο καταρράκτης. Ρωτήστε τον γιατρό σας αν και πότε θα πρέπει να γίνει κάτι τέτοιο.
Προστατέψτε τα μάτια σας
Μετά την επέμβαση, θα φοράτε ένα διαφανές πλαστικό κάλυμμα στο μάτι για 24 ώρες (και στη συνέχεια μόνο τη νύχτα, για μία εβδομάδα), για να το προστατεύσετε από πράγματα που θα μπορούσαν να μπουν μέσα σε αυτό (όπως το μαξιλάρι). Όταν το κάλυμμα βγει, αποφύγετε να εκθέσετε το μάτι σας σε στοιχεία που μπορούν να προκαλέσουν λοίμωξη, όπως η πισίνα ή η θάλασσα, ή σε εξωτερικό περιβάλλον με σκόνη και σωματίδια στον αέρα. Μην πάτε για πεζοπορία, ποδηλασία ή κολύμβηση για μία εβδομάδα.
Σταματήστε ορισμένες δραστηριότητες
Για να αποφύγετε να ξανανοίξει η τομή στον οφθαλμό, αποφύγετε την πίεση στο μάτι κατά τις ημέρες μετά την επέμβαση. Σύμφωνα με τη δρα Venkateswaran, αυτό σημαίνει να μη σκύβετε, να μη σηκώνετε αντικείμενα πάνω από 5 κιλά, να μην καθαρίζετε, να μη χρησιμοποιείτε την ηλεκτρική σκούπα και να μη βάζετε πλυντήριο. «Μπορείτε να περπατάτε αργά, αλλά μην κινείστε έντονα και μπει ιδρώτας στο μάτι, γιατί κάτι τέτοιο θα μπορούσε να προκαλέσει λοίμωξη. Περιμένετε τουλάχιστον μία εβδομάδα προτού ξαναρχίσετε τις συνηθισμένες σας δραστηριότητες».
Βάλτε τα μάτια σας να δουλέψουν
Η δρ Venkateswaran παρατηρεί ότι ορισμένοι άνθρωποι φοβούνται να κουράσουν τα μάτια τους μετά την επέμβαση. Ωστόσο, η χρήση των ματιών δεν αποτελεί πρόβλημα. Για παράδειγμα, μπορείτε να διαβάσετε ή να δουλέψετε στον υπολογιστή για όσο διάστημα θέλετε. Στην αρχή μπορεί να μην έχετε την αίσθηση του βάθους, γι’ αυτό μην οδηγήσετε, εκτός και αν είστε σίγουροι ότι η όρασή σας είναι τουλάχιστον τόσο καλή όσο και πριν από την επέμβαση.
Μην αγχώνεστε για τις διαφορές
Αν αφαιρέσετε τον καταρράκτη από τον κάθε οφθαλμό, με διαφορά μερικών εβδομάδων, μην ανησυχήσετε αν παρατηρήσετε διαφορές στην όραση. «Είχατε διαφορές μεταξύ των δύο ματιών ακόμη και πριν από την επέμβαση και μπορεί να έχετε κάποιες και μετά», παρατηρεί η δρ Venkateswaran. «Δώστε στα μάτια σας χρόνο να συνεργαστούν και να προσαρμοστούν και απολαύστε τη νέα σας όραση».
Τα βασικά της επέμβασης για καταρράκτη
Η επέμβαση καταρράκτη είναι μια διαδικασία που γίνεται χωρίς εισαγωγή στο νοσοκομείο, προκειμένου να αντικατασταθεί ένας θολός φακός (καταρράκτης) στο εσωτερικό του οφθαλμού με έναν διαυγή τεχνητό φακό. Στη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός κάνει μια μικροσκοπική τομή στον οφθαλμό και στη συνέχεια σπάει και αφαιρεί τον καταρράκτη. Στη συνέχεια τοποθετεί στη θέση του τον νέο τεχνητό φακό. Ορισμένοι χειρουργοί χρησιμοποιούν νυστέρι για την τομή. Όλο και περισσότερο, όμως, οι χειρουργοί χρησιμοποιούν λέιζερ εξαιρετικά σύντομου παλμού (femtosecond), σε συνδυασμό με τρισδιάστατη απεικόνιση. Κάποιοι γιατροί αναφέρουν ότι το εργαλείο αυτό προσφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια για ορισμένα βήματα της χειρουργικής επέμβασης και διασφαλίζει καλύτερη τοποθέτηση του φακού.
