Γράφει η Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Σταμάτα πια να επιχειρηματολογείς για το πώς πρέπει να είναι ο καλός άνθρωπος, αλλά να είσαι τέτοιος.
Μάρκος Αυρήλιος
“Ουδείς εκών κακός”, μια από τις πιο γνωστές φράσεις του μεγάλου αρχαίου Σωκράτη. Κανείς δεν αποφασίζει από μόνος του να γίνει κακός, να συμπεριφέρεται αντικοινωνικά και το λιγότερο να ‘εκπέμπει’ γύρω του, στο κοντινό, το οικογενειακό και το επαγγελματικό του αλλά και το ευρύτερο κοινωνικό του περιβάλλον, κακία. Ή αυτό που διαφορετικά ορίζουμε ως αρνητική αύρα και μας κάνει αντιπαθητικούς με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις επαγγελματικές και προσωπικές μας σχέσεις. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες, κυρίως ψυχολογικοί, που καθορίζουν το προσωπικό μας ‘συμφέρον’ και μας αναγκάζουν να γινόμαστε ‘κακοί’, να ευχόμαστε την αποτυχία του άλλου και έτσι να μείνει αρκετός ελεύθερος χώρος για να αναδειχτεί ως επιτυχία πολλές φορές η δική μας μετριότητα ακόμη και η ανεπάρκειά μας, κάτι που συμβαίνει και στην πολιτική.
Μπορούμε λοιπόν να κατανικήσουμε, να απαλλάξουμε την ψυχή μας, τον χαρακτήρα μας, να εξαγνιστούμε απ’ αυτό το ελάττωμα της κακίας; Μάλλον λίγο δύσκολο! Γιατί πώς μπορεί ο ένας από τους δύο δρομείς, να μην εύχεται ένα… στραβοπάτημα του άλλου; Το ίδιο συμβαίνει και στην καθημερινή μας ζωή, όπου ο ανταγωνισμός σε όλα τα επίπεδα, ενεργοποιεί και μια ενδόμυχη επιθυμία μας για την αποτυχία του άλλου. Είναι λοιπόν προτιμότερο να παραιτηθούμε από την προσπάθεια να αποβάλλουμε από μέσα μας αρνητικά συναισθήματα και και να ασχοληθούμε περισσότερο με το πώς θα καλλιεργήσουμε τα θετικά συναισθήματα, το καλό αντί του κακού, να εκπέμπουμε γύρω μας θετική αύρα.
Και τότε ως “δια μαγείας”, όλα αυτά τα αρνητικά, τα κακά, που μας εξουσιάζουν και καθοδηγούν την συμπεριφορά μας, όχι μόνο θα υποχωρήσουν και θα μας λυτρώσουν αλλά θα μετουσιωθούν και σε θετική ενέργεια που θα εκπέμπουμε εμείς προς τους άλλους. Αλλά και οι άλλοι προς εμάς, όσο κι αν αυτό μοιάζει οξύμωρο. Μπορούμε δηλαδή αντί της κακίας για τους άλλους να καλλιεργούμε την καλοσύνη, ακόμα κι αν δεν την νιώθουμε. Γιατί είναι μια κίνηση καθαρά μηχανική, που όσο την επαναλαμβάνουμε, σιγά σιγά μας γίνεται συνήθεια, γίνεται αληθινή, ειλικρινής, με αποτέλεσμα να κερδίζουμε την αγάπη και την εκτίμηση των άλλων, ένα καθαρό ‘κέρδος’ δηλαδή ακόμη και σε πρακτικό επίπεδο, χωρίς να εμπεριέχεται το στοιχείο της υποκρισίας. Μια θετική εξέλιξη και στην επαγγελματική μας δραστηριότητα.
Η καλοσύνη ως μια αναγκαιότητα που θα πρέπει να καθορίζει την συμπεριφορά μας έχει ένα εύρος – από έναν ζεστό χαιρετισμό, ένα χαμόγελο, μια απλή ‘καλημέρα’ ακόμη και σε κάποιον που δεν συμπαθούμε και πολύ ως και μια δωρεά. Γι’ αυτό και η 12η Νοεμβρίου γιορτάζεται ως η Παγκόσμια Ημέρα Καλοσύνης, που ξεκίνησε το 1998 από το Παγκόσμιο Κίνημα Καλοσύνης (World Kindness Movement), έναν Διεθνή Οργανισμό που στόχο έχει να εμπνεύσει θετικές δράσεις και να ενισχύσει τις αξίες της καλοσύνης σε κοινωνικό επίπεδο.
Η καλοσύνη με όποιον τρόπο κι αν εκδηλώνεται, βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής, όχι μόνο για το άτομο που την αποδέχεται αλλά και για εκείνον που την προσφέρει. Μελέτες δείχνουν πως η καλοσύνη εξασφαλίζει υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας και ευημερίας, μας κάνει πιο ανθεκτικούς σε αρνητικά συναισθήματα και ενισχύει την ψυχική μας υγεία.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι και πολλές δράσεις μέσα από τις οποίες μπορεί κάποιος να εκφράσει την καλοσύνη του και δεν είναι πάντα απαραίτητη μια οικονομική βοήθεια σε κάποιους που ενδέχεται να εκμεταλλευτούν αυτήν την αρετή. Τις περισσότερες φορές ένας καλός λόγος έχει μεγαλύτερη ευεργετική επίδραση σε κάποιον από μια έμπρακτη βοήθεια. Ένας καλός λόγος, μια ποιότητα επικοινωνίας, που η έλλειψή της στις μέρες μας είναι απογοητευτική, είναι το πρώτο που χρειάζεται για την ποιοτική αναβάθμιση της κοινωνίας.
Ωστόσο δεν αρκεί, όπως συμβαίνει, να ορίζουμε ή να ανακηρύσσουμε ορισμένες μέρες του χρόνου και να τις αφιερώνουμε σε κάποια ανάμνηση ή σε κάποια δράση που πρέπει να γίνει. Χρειάζονται και κάποιες ενέργειες που να δίνουν έμφαση και να μας υπενθυμίζουν την ανάγκη να κάνουμε κάτι περισσότερο από μια απλή αναφορά. Μια έκθεση, μια εργασία στο σπίτι για τους μαθητές της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή μια διατριβή με προτάσεις πάνω στο συγκεκριμένο αντικείμενο από φοιτητές, με κάποια οικονομική επιβράβευση για τις καλύτερες εργασίες, θα ήταν μια σημαντική προσφορά στις προσπάθειες, εν προκειμένω του Παγκόσμιου Κινήματος Καλοσύνης, για μια καλύτερη κοινωνία, έναν καλύτερο κόσμο.
