Το έθιμο των κατσαρίδων που σχετίζεται με τα Χριστούγεννα στην Ουκρανία είναι πραγματικά παράξενο και μοναδικό. Αναφέρεται σε μια παράδοση που προέρχεται κυρίως από τη δυτική Ουκρανία, και είναι γνωστή ως “Κατσαρίδα των Χριστουγέννων” ή “Η Κατσαρίδα της Παπαρούνας”. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη και συχνά παραμελημένη παράδοση που συνδέεται με την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων και την επιθυμία για καλή τύχη και ευημερία. Σύμφωνα με την παράδοση, την παραμονή των Χριστουγέννων ή τις ημέρες γύρω από αυτές, οι Ουκρανοί έβαζαν μικρές κατσαρίδες (ή πλαστικές απεικονίσεις αυτών) στο σπίτι ή κοντά στο χριστουγεννιάτικο δέντρο, με την πεποίθηση ότι η παρουσία τους θα προσφέρει καλή τύχη και ευημερία για την οικογένεια που γιόρταζε. Οι κατσαρίδες σε αυτή την περίπτωση είχαν έναν προστατευτικό ρόλο και συνδέονταν με τη φυσική ζωή και την αναγέννηση της φύσης, καθώς οι κατσαρίδες είναι γνωστές για την ανθεκτικότητα και την ικανότητά τους να επιβιώνουν σε δύσκολες συνθήκες.
Η ιδέα ήταν ότι η κατσαρίδα, ως σύμβολο αντοχής, θα προστάτευε την οικογένεια από δυσκολίες και θα βοηθούσε στην εξασφάλιση της ευημερίας τους. Μάλιστα, θεωρείται ότι με την τοποθέτηση αυτών των κατσαρίδων, οι άνθρωποι έδιναν έμφαση στην έννοια της ευημερίας και της αντοχής στα προβλήματα που μπορεί να έρθουν με το νέο έτος. Αυτό το έθιμο είναι επίσης ιδιαίτερο επειδή οι κατσαρίδες, που είναι συνήθως ανεπιθύμητα έντομα, σε αυτή την παράδοση παίρνουν ένα θετικό και προστατευτικό ρόλο. Αντί να απομακρύνουν τα έντομα ή να προσπαθούν να τα εξοντώσουν, οι άνθρωποι στην Ουκρανία τους αποδέχονται ως μέρος της γιορτής για να φέρουν τύχη και να εξασφαλίσουν καλή τύχη για το νέο έτος.
Πλέον, το έθιμο αυτό συναντάται κυρίως στις αγροτικές περιοχές της Ουκρανίας και σε κάποιες πιο παραδοσιακές οικογένειες. Η χρήση πραγματικών κατσαρίδων έχει περιοριστεί, και συχνά αντικαθίστανται από διακοσμητικά αντικείμενα ή μικρές φιγούρες κατσαρίδων που χρησιμοποιούνται ως στολίδια στο χριστουγεννιάτικο δέντρο ή γύρω από το σπίτι. Το έθιμο των κατσαρίδων τα Χριστούγεννα στην Ουκρανία είναι ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο συνδυάζονται οι θρησκευτικές και πολιτιστικές παραδόσεις με τη λαϊκή σοφία. Παρά την αντίφαση, το έθιμο αντικατοπτρίζει τη σχέση των ανθρώπων με τη φύση και τη σημασία των στοιχείων που συμβολίζουν την αντοχή και την ευημερία σε δύσκολους καιρούς.
