Σε δύο παράλληλους δρόμους η διεθνοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα
Σαφώς κατά των διχαστικών σχολίων, με αφορμή την απώλεια του Κώστα Σημίτη, ήταν ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, κατά την τηλεοπτική του παρουσία το πρωί της Τετάρτης 8 Ιανουαρίου στο ΣΚΑΪ. Καταδίκασε τη λογική της «trash πολιτικής», την οποία η παρούσα κυβέρνηση θέτει στο περιθώριο προκρίνοντας το σεβασμό στις προσωπικότητες, που άφησαν ιστορικό αποτύπωμα στη χώρα μας ενώ μίλησε και για την προεδρική εκλογή, παροτρύνοντας την αντιπολίτευση «να μην εργαλειοποιήσει την προεδρική εκλογή στις μικροπολιτικές μυλόπετρες για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε».
Ο υπουργός μίλησε, ακόμη, για τα Ωνάσεια Δημόσια Σχολεία και ανέπτυξε τη στρατηγική των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων. Ακολούθως, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο χάρτη της διεθνοποίησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, διακρίνοντας ανάμεσα στις προτάσεις για συμπράξεις μεταπτυχιακών μεταξύ ξένων και ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων και στην ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων από το Σεπτέμβριο του 2025. Τέλος, έκανε αναφορά στην Ανώτατη Σχολή Παραστατικών Τεχνών.
Σχετικά με την απώλεια του Κώστα Σημίτη
Με αφορμή την πρόσφατη απώλεια του πρώην πρωθυπουργού, Κώστα Σημίτη, ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης αναφέρθηκε στο ιστορικό αποτύπωμα που άφησε στη χώρα μας, όπως και στις «αιχμές» αυτού του αποτυπώματος, αφενός της εισόδου της Κύπρου στην ΕΕ, αφετέρου, της εισόδου της Ελλάδας στην ΟΝΕ. «Η ιστορική αποτίμηση θα γίνει στον κατάλληλο χρόνο, που προφανώς δεν είναι στο ‘εδώ και στο τώρα’», σχολίασε ο ίδιος. Ενθυμούμενος, μάλιστα, τα φοιτητικά του χρόνια στην Αμερική, συνέκρινε την προσέγγιση των αμερικανών απέναντι στις πολιτικές προσωπικότητες, οι οποίοι ήταν σε θέση να «συνομιλούν για το παρελθόν τους με έναν συμπεριληπτικό τρόπο και να αναγνωρίζουν οι δημοκρατικοί ένα σπουδαίο έργο του ρεπουμπλικανού και το αντίστροφο, να βλέπουν καλά και τα άσχημα στην κληρονομιά», αναγνωρίζοντας τη συγκεκριμένη στάση ως μία σπουδαία συνθήκη προόδου για μία χώρα, όταν αυτό το κατακτά εντός κανόνων πολιτισμού και ιστορίας.
Στην Ελλάδα, ο κ. Πιερρακάκης θεωρεί πως κάτι αντίστοιχο έχουμε κατακτήσει εν μέρει, φέρνοντας για παράδειγμα τον Κωνσταντίνο Καραμανλή: «Δεν θα βρει κανείς πολλούς να μην πουν ένα καλό ιστορικό λόγο για τη σπουδαία του ιστορική παρακαταθήκη». Ωστόσο, αναφερόμενος σε όσους εκτοξεύουν απαξιωτικά σχόλια για τον εκλιπόντα, είπε: «Μου δημιουργούν πολύ μεγάλη αποστροφή αυτοί, που διχάζουν στη ζωή, να επιλέγουν να διχάζουν και στο θάνατο για 15’ δημοσιότητας. Υπάρχει ο όρος “trash TV”, υπάρχει και η “trash πολιτική”. Ήρθε στο προσκήνιο τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, τα τελευταία χρόνια με την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχουμε βγει από αυτό. Ο κόσμος ξέρει πάρα πολύ καλά ότι στην trash πολιτική στο προσκήνιο δεν πρέπει να επιστρέψουμε ποτέ. Ο διχασμός και η τοξικότητα έχουν πάει πίσω τη χώρα διαχρονικά. Πρέπει να μπορούμε με ηπιότητα και με κανόνες πολιτισμού, να μπορούμε να συζητάμε, να επιμελούμαστε το παρελθόν και να αντλούμε θετικά κι αρνητικά διδάγματα από την πολιτεία όσων προηγήθηκαν. Αυτά πρέπει να κάνουμε κι εμείς – μελετάμε, διδασκόμαστε, συμπεριλαμβάνουμε. Ο σεβασμός είναι επιβεβλημένος συνολικά και είναι επιβεβλημένο να μπορεί κανείς να αντλεί μαθήματα από την ιστορία».
Σχετικά με την προεδρική εκλογή
Στη λογική του συνταγματικού νομοθέτη κατά τη μεταπολίτευση, το 1975, παρέπεμψε ο υπουργός Παιδείας, η οποία βρίσκεται στην κατεύθυνση του να παράγει συναίνεση. Στην πορεία, ωστόσο, αυτή «εργαλειοποιήθηκε, από την αντιπολίτευση κυρίως», πρόσθεσε και υπογράμμισε: «Γι’αυτό το λόγο προβήκαμε στην πρόσφατη συνταγματική αλλαγή να μην χρειάζεται η αυξημένη πλειοψηφία για να προκύψει το όνομα του προέδρου». Στη συνέχεια, απέφυγε να μπει σε ονοματοδοσία καθώς αναμένονται οι ανακοινώσεις του πρωθυπουργού σχετικά. Κλείνοντας το θέμα, ο κ. Πιερρακάκης σημείωσε: «Είναι επιβεβλημένο, η αντιπολίτευση να μην εργαλειοποιήσει την προεδρική εκλογή στις μικροπολιτικές μυλόπετρες για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε».
Σχετικά με τη δημιουργία Δικτύου Ωνάσειων Δημόσιων Σχολείων
Τη σπουδαιότητα της δωρεάς του Ιδρύματος Ωνάση, ανέδειξε, στη συνέχεια, ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, υπενθυμίζοντας πως έχει προηγηθεί επιτυχημένη συνεργασία μεταξύ τους στην καμπάνια κατά του σχολικού εκφοβισμού. Σε ό,τι αφορά τη δημιουργία των Ωνασείων Σχολείων, ο υπουργός εξήγησε ότι θα αναπτυχθούν σε περιοχές που αντιμετωπίζουν κοινωνικές και οικονομικές και θα αξιοποιηθούν υφιστάμενες σχολικές υποδομές, οι οποίες θα εκσυγχρονιστούν αντλώντας πόρους από τη δωρεά του Ιδρύματος. Είναι σημαντικό το ότι το Ίδρυμα, στο πλαίσιο της προσφοράς του, θα επενδύσει και στις υποδομές, διαθέτοντας έως και 1 εκατομμύρια ευρώ σε κάθε σχολική μονάδα – όσο τρέχει παράλληλα, το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου», μέσω του οποίου θα διατεθούν 250 εκατομμύρια ευρώ σε σχολεία της χώρας.
Η προοπτική είναι να εξαπλωθούν τα Ωνάσεια σε όλη την Ελλάδα. Πιο αναλυτικά, ξεκινώντας από το Σεπτέμβριο της τρέχουσας χρονιάς, προβλέπεται η ίδρυση 22 Ωνασείων Σχολείων – 11 γυμνασίων και 11 λυκείων. Στο ποιες θα είναι οι 11 αυτές περιοχές, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, σύμφωνα με τον κ.Πιερρακάκη, που περιορίστηκε στο να αναφέρει πως θα υπάρχει πανελλαδική γεωγραφική διασπορά και δεσμεύθηκε πως σύντομα θα ανακοινωθούν οι συγκεκριμένες περιοχές, στις οποίες θα λειτουργήσουν τα σχολεία αυτά.
Τα Ωνάσεια Σχολεία θα μοιάζουν με τα Πρότυπα και τα Πειραματικά σχολεία αλλά θα είναι ένας νέος τύπος σχολείου. «Η ιδέα είναι να επενδύσουμε σε αυτή την πολυτυπία. Να μπορέσουμε, δηλαδή, να έχουμε στο σύστημα έναν πλουραλισμό», εξήγησε. Όσο για τους μαθητές, που ήδη φοιτούν στα σχολεία αυτά, θα παραμείνουν αλλά στην πορεία θα αλλάζει ο τρόπος εισαγωγής αυτών – όπως συμβαίνει αντίστοιχα στα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία. Θα λειτουργήσουν με βάση τη φιλοσοφία των Προτύπων και Πειραματικών, η οποία βασίζεται σε εκπαιδευτικές καινοτομίες οπότε μετά την εφαρμογή τους, διαχέονται συνολικότερα στο σύστημα εκπαίδευσης. Στα Ωνάσεια, «η λογική αυτή θα εξυπηρετηθεί και με άλλες καινοτομίες, όπως για παράδειγμα, στην ανάπτυξη των εκπαιδευτικών και της συνολικής διαδρομής τους στο εκπαιδευτικό σύστημα, θα έχουν να κάνουν με ομίλους και προγράμματα που θα γίνονται και πέρα από το ωρολόγιο πρόγραμμα».
Σχετικά με την εκπαιδευτική στρατηγική
Η ίδρυση των Ωνασείων Δημόσιων Σχολείων δεν είναι παρά το κομμάτι ενός παζλ, ένα κομμάτι μόνο μίας ευρύτερης στρατηγικής, που περιλαμβάνει πολλά πράγματα, όπως η εισαγωγή του Διεθνούς Απολυτηρίου στα Πρότυπα και Πειραματικά ή η δημιουργία Αθλητικών Σχολείων. «Η στρατηγική της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης περιλαμβάνει πάρα πολλά σημεία για να μπορέσει να πιάσει», τόνισε ο κ.Πιερρακάκης για να προσθέσει: «Βλέπουμε και τα αποτελέσματα εκθέσεων, τα αποτελέσματα της PISA, που αφορούν στο σύνολο της δυτικής Ευρώπης – δεν είναι θετικά. Θεωρήθηκε ότι υπήρξε συνολική πτώση λόγω του κόβιντ αλλά αυτό δεν είναι δικαιολογία ακινησίας. Ξέρουμε ότι πρέπει να κάνουμε πάρα πολλά πράγματα και πάρα πολύ γρήγορα. Και στις υποδομές θα επενδύσουμε, και τα βιβλία θα αλλάξουν από το Σεπτέμβριο του 26, τα προγράμματα σπουδών».
Ο υπουργός αναγνώρισε την ένταση του ανταγωνισμού στα εκπαιδευτικά συστήματα διεθνώς για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. «Στόχος μας είναι να μειωθεί η απομνημόνευση και το στρες στο σύστημα. Τα προγράμματα σπουδών και όλες οι αλλαγές που έχουμε δρομολογήσει είναι προς αυτή την κατεύθυνση είναι», δήλωσε ο ίδιος, επισημαίνοντας πως πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα καθώς πρόκειται για την ισορροπία ανάμεσα σε διαχρονικά κεκτημένα, όπως το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων και ταυτόχρονα, διόρθωση προβληματικών πτυχών αυτών. «Θα πρέπει ταυτόχρονα να κρατήσουμε τα καλά του συστήματος ενώ μεταρρυθμίζουμε τις πιο προβληματικές πτυχές του. Τα νέα προγράμματα σπουδών με τα νέα βιβλία, τα οποία θα δούμε από το Σεπτέμβριο του 26, θα είναι προς αυτή την κατεύθυνση», είπε.
Σχετικά με τη διεθνοποίηση
Στη διεθνοποίηση της τριτοβάμιας εκπαίδευσης συνολικά, αναφέρθηκε, στη συνέχεια, ο υπουργός Παιδείας. Μίλησε για την επιτυχημένη δημιουργία μικρών και μεσαίων περιφερειακών εκπαιδευτικών κέντρων στην ευρύτερη ‘γειτονιά μας’, όπως την Ιταλία και συγκεκριμένα τη Φλωρεντία, στην οποία λειτουργούν 41 παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων αλλά και την Κύπρο, στην οποία αν και μέχρι πριν μερικές δεκαετίες δεν υπήρχαν καν ξένοι φοιτητές και τώρα η κατάσταση έχει αλλάξει άρδην. «Η Ελλάδα σ’ αυτό, απέτυχε», παραδέχθηκε ο υπουργός και συνέχισε: « Ήρθε η ώρα να το καταφέρουμε τώρα γιατί έχουμε εξαιρετικό έμψυχο υλικό στα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια και εξαιρετική ακαδημαϊκή διασπορά. Έχουμε καθηγητές, ερευνητές σε όλο τον κόσμο».
Σε δύο παράλληλους δρόμους πρόκειται να κινηθεί η διεθνοποίηση στη χώρα μας, με ταυτόχρονη έναρξη: ο ένας δρόμος έχει να κάνει με τις συμπράξεις των ελληνικών δημοσίων πανεπιστημίων με κορυφαία ξένα πανεπιστήμια, όπως το Γέηλ ή το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, επάνω σε μεταπτυχιακά προγράμματα. «Έχουν κατατεθεί πάνω από 100 προτάσεις, φοβερά ενδιαφέρουσες», δήλωσε ο κ. Πιερρακάκης, δεσμευόμενος ότι πολύ σύντομα θα ανακοινώσει τις συμπράξεις αυτές. Ο δεύτερος δρόμος της διεθνοποίησης, αφορά στην ίδρυση των παραρτημάτων μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, τα οποία θα λειτουργήσουν ως αυτόνομα τμήματα πανεπιστημίων με δικές τους υποδομές. «Για τα παραρτήματα, έχει ξεκινήσει η διαδικασία των αιτήσεων, των οποίων η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί στο τέλος της άνοιξης. Τότε θα ξέρουμε για τα μη κρατικά πανεπιστήμια».
Ο κ. Πιερρακάκης έκανε μνεία στα μελλοντικά οφέλη, τόσο σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, όσο και σε αμιγώς εκπαιδευτικό. Επιπλέον, μίλησε για τη σημασία δημιουργίας ενός δικτύου ‘πρεσβευτών’ της χώρας μας: «Είναι πολύ σπουδαίο να δημιουργήσουμε και πρεσβευτές της χώρας μας, γιατί όταν κάποιος σπουδάζει σε μία χώρα του εξωτερικού, μαθαίνει να την αγαπά και να τη σέβεται, να την επισκέπτεται… πόσοι πρεσβευτές θα δημιουργηθούν για τη χώρα μας;».
Αναφορικά με την αξιολόγηση των αιτήσεων, ο υπουργός υπογράμμισε ότι «θα αξιολογηθούν από την Ανεξάρτητη Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης – όχι από τον υπουργό Παιδείας…. Θα δούμε ποιοι φτάνουν στο ποιοτικό κριτήριο, που έχουμε θέσει. Θυμίζω ότι ο νόμος έχει θέσει τα πιο σκληρά ποιοτικά κριτήρια για να μπορέσει ένα παράρτημα ξένου πανεπιστημίου να εγκατασταθεί στη χώρα μας», κατέληξε.
Σχετικά με την Ανώτατη Σχολή Παραστατικών Τεχνών
Στη συζήτηση για την ίδρυση της Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Σχολών, στράφηκε ακολούθως ο υπουργός Παιδείας, εξηγώντας ότι – εκτός των άλλων – έρχεται να καλύψει την ανάγκη για ικανοποίηση των επαγγελματικών δικαιωμάτων. Η ΑΣΠΤ θα δημιουργηθεί απορροφώντας πέντε υφιστάμενες σχολές, ακολουθώντας το μοντέλο της Σχολής Καλών Τεχνών: «Απορροφώντας σχολές που ήδη υπάρχουν αλλά και χτίζοντας πάνω σε αυτό, όπως στη Σχολή του Εθνικού, θα έρθουμε να δημιουργήσουμε την Ανώτατη Σχολή Παραστατικών Τεχνών με το μοντέλο της Καλών Τεχνών. Θα είναι μέσα υφιστάμενες σχολές, οι οποίες θα απορροφηθούν – η Σχολή του Εθνικού, η σχολή που είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Και θα έρθουμε να κάνουμε αυτό, το οποίο έχει γίνει σε άλλες χώρες της δυτικής Ευρώπης εδώ και πάρα πολλά χρόνια και δεν είχε γίνει στη χώρα μας. Συνεργάζομαι στενά με τη Λίνα Μενδώνη, το υπουργείο Πολιτισμού, για να διαμορφώσουμε τις πτυχές αυτού το νόμου. Πολύ σύντομα το νομοσχέδιο θα είναι στη δημόσια διαβούλευση», διαβεβαίωσε ο κ.Πιερρακάκης.
