Τι και αν η μικρή παράκτια πόλη Σίντσου στην Ταϊβάν μετρά πάνω από τρεις αιώνες ζωής; Eκεί χτίζεται σε σημαντικό βαθμό το παρόν και το μέλλον της τεχνολογίας παγκοσμίως. Δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή αποκαλείται «Silicon Valley» της Ταϊβάν κι έχει προσελκύσει δεκάδες ξένους επενδυτές, μεταξύ των οποίων ηχηρά ονόματα της παγκόσμιας τεχνολογίας, ενώ μόλις 45 χρόνια πριν δεν ήταν παρά μια ήσυχη πόλη, γνωστή μόνο «εντός των τειχών», κυρίως χάρη στα πανεπιστήμιά της. Όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ του το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ) που επισκέφτηκε την «Κοιλάδα του Πυριτίου» της Ταϊβάν, το Σίντσου αποτελεί εμβληματική περίπτωση στο λεγόμενο «οικονομικό θαύμα» της Ταϊβάν, η οποία κέρδισε τον τίτλο μιας από τις τέσσερις Ασιατικές Τίγρεις, αναγεννώμενη από τις στάχτες της μετά την κρίσιμη δεκαετία του 1970.
Σήμερα η εικόνα είναι ριζικά διαφορετική. Εκκινώντας ουσιαστικά από το μηδέν, η Ταϊβάν έφτασε να παράγει πάνω από το 90% των πιο προηγμένων τσιπ παγκοσμίως -των ημιαγωγών δηλαδή που κάνουν δυνατή την ανάπτυξη εξελιγμένης Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) και καθορίζουν τη λειτουργία αεροσκαφών, υποβρυχίων, πυρηνικών όπλων και υπερηχητικών πυραύλων- αλλά και σημαντικότατο ποσοστό των λεγόμενων «θεμελιωδών τσιπ». Και η καρδιά αυτής της παραγωγής χτυπάει στο Σίντσου.
«Καρδιά» της ανάπτυξης το Σιντσού
Στην πόλη βρίσκονται εργοστάσια και τμήματα Έρευνας και Ανάπτυξης (R & D) η TSMC, μεγαλύτερη παραγωγός προηγμένων ημιαγωγών του κόσμου, η UMC, παγκόσμια δύναμη στα λεγόμενα «ώριμα» ή «θεμελιώδη» τσιπ και η παγκοσμίως γνωστή MediaTek, αλλά και η Διαστημική Υπηρεσία της Ταϊβάν (TASA) και μικρότερες ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες από άλλους τεχνολογικούς κλάδους, όπως η TronFuture, που παράγει συστήματα anti-drones, η ζήτηση για τα οποία έχει αυξηθεί κατακόρυφα, ιδίως μετά τη χρήση κάθε είδους UAVs (μη επανδρωμένων αεροσκαφών) στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η πόλη, που απέχει περίπου μία ώρα οδήγησης από την Ταϊπέι (περίπου 90 χλμ), κινείται σε μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι η υπόλοιπη Ταϊβάν σε πολλά πεδία. Κι εισφέρει σημαντικά στο ΑΕΠ της νησιωτικής περιοχής της Ανατολικής Ασίας, που αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο κράτος μόνο από 11 χώρες και το Βατικανό. Η έρευνα που παράγεται στο Σίντσου είναι εντυπωσιακού επιπέδου και στοχευμένη κυρίως στον χώρο των ημιαγωγών∙ οι μισθοί των τεχνολογικών στελεχών είν’ υψηλοί και οι γεννήσεις αυξημένες, χάρη στην οικονομική ισχύ των νοικοκυριών που βγάζουν τα προς το ζην από την ισχυρή βιομηχανία ημιαγωγών. Ενδεικτικό είναι πως το 2023 μία και μόνο εταιρεία με έδρα το Σίντσου εισέφερε περίπου το 2% των συνολικών γεννήσεων βρεφών, που κατεγράφησαν σε ολόκληρη την Ταϊβάν: πρόκειται για την ΤSMC, οι εργαζόμενοι στην οποία καλωσόρισαν 2.463 νεογέννητα στην Ταϊβάν, σύμφωνα τουλάχιστον με στοιχεία που δημοσιοποίησε η εταιρεία.
Υψηλοί μισθοί, αλλά και ψυχολογικό στρες
Τι σημαίνει εργασιακή κουλτούρα σκληρής εργασίας για τα δεδομένα της Ταϊβάν; Το ΑΠΕ-ΜΠΕ συζήτησε με τον νεαρό μηχανικό C.C., που ζητά να δημοσιευτούν μόνο τα αρχικά του. Ο C.C εργάζεται την τελευταία εννεαετία στο Σίντσου, αρχικά για την TSMC και μετέπειτα για τον ολλανδικό κολοσσό ASML, ο οποίος πρωτοστατεί στην παραγωγή μηχανών EUV (ακραίας υπεριώδους ακτινοβολίας) για την κατασκευή των πιο εξελιγμένων ημιαγωγών παγκοσμίως, όπως εκείνοι που χρησιμοποιούνται στις συσκευές “MacBook Pro” και “iPad Pro” της Apple.
Τον ρωτάμε αν έχει ποτέ βιώσει ψυχολογικό στρες ή εξάντληση εξαιτίας της δουλειάς του. “Η δεύτερη χρονιά που εργαζόμουν στην TSMC ήταν πραγματικά πολύ δύσκολη. Ξυπνούσα στις 6.30 το πρωί, έφτανα στο γραφείο πριν τις 7.30 και έφευγα 14 ώρες μετά, στις 21.30. Κι αυτό συνέβαινε καθημερινά (…) Όταν ξυπνούσα, τα παιδιά μου δεν είχαν ακόμα σηκωθεί απ’ το κρεβάτι. Κι όταν επέστρεφα από τη δουλειά, είχαν πέσει για ύπνο. Δεν είχα χρόνο για την οικογένειά μου κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολύ κακές οικογενειακές σχέσεις” διηγείται. Στην ταϊβανέζικη TSMC ο C.C. εργαζόταν μέχρι και 58 ώρες την εβδομάδα, όταν είχε υπηρεσία τα Σαββατοκύριακα. Στην ASML, μια ευρωπαϊκή εταιρεία, το ωράριο είναι καλύτερο -περίπου 40 ώρες εβδομαδιαίως και πενθήμερη εργασία, εκτός αν συμβεί κάτι έκτακτο- αλλά και ο μισθός χαμηλότερος, στο 80%-85% του αντίστοιχου στην TSMC.
Όταν ένα επιστημονικό πάρκο εισφέρει το 6% του ΑΕΠ της χώρας
Σήμερα, πέραν της TSMC, εντός του Επιστημονικού Πάρκου του Σίντσου δραστηριοποιούνται 630 επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων 90 ξένοι επενδυτές, ενώ οι άμεσες θέσεις εργασίας υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε 175.000. Οι βασισμένες στην επιστήμη (science-based) επιχειρήσεις που εγκαθίστανται στο Πάρκο πρέπει να συμμορφώνονται αυστηρά με τον βασικό κανονισμό του: την πρώτη τριετία λειτουργίας τους μέσα στο πάρκο καλούνται να τοποθετήσουν σε Έρευνα και Ανάπτυξη αναλογικά τριπλάσια (τουλάχιστον) κονδύλια επί του συνολικού τζίρου τους, σε σχέση με εκείνα που επενδύουν οι παραγωγικές βιομηχανίες εκτός πάρκου. Η πρακτική αυτή έχει “γεννήσει” καινοτόμες τεχνολογίες σε όλες τις εταιρείες του. Το 2023 ο τζίρος του πάρκου ανήλθε σε περίπου 1,42 τρισεκατομμύρια ταϊβανέζικα δολάρια- NTD (1 NTD ισούται με 0,029 ευρώ), ποσό ίσο με το 6% του ΑΕΠ της Ταϊβάν την ίδια χρονιά.
«Οι σειρήνες της Κίνας»
Οι εργαζόμενοι στις τεχνολογικές εταιρείες του Σίντσου και ιδίως στην TSMC είναι περιζήτητοι εκτός των συνόρων της Ταϊβάν, καθώς εργάζονται στα κορυφαία foundries (χυτήρια ημιαγωγών) της υφηλίου, έχοντας αποκτήσει ανεκτίμητη τεχνογνωσία. Ιδιαίτερη ζήτηση έχουν στην Κίνα, που προσπαθεί επίμονα ν’ αναπτύξει τη δική της βιομηχανία ημιαγωγών. Οι κινεζικές εταιρείες απαγορεύεται να διαφημίσουν στο νησί θέσεις εργασίας, για να προσελκύσουν Ταϊβανέζους μηχανικούς, ως μέτρο για να αποφευχθεί η διαρροή εγκεφάλων, πνευματικής ιδιοκτησίας και βιομηχανικών μυστικών στην άλλη πλευρά του Στενού της Ταϊβάν. Ωστόσο, το inbox των εξειδικευμένων εργαζομένων γεμίζει μηνύματα με προσφορές θέσεων εργασίας στην Κίνα, έναντι υψηλής αμοιβής και άλλων οικονομικών οφελών, που συχνά αθροίζονται σε τριπλάσιες αποδοχές, σε σχέση με τις αντίστοιχες στην Ταϊβάν. Το οικονομικό κίνητρο όμως, φαίνεται πως δεν είναι αρκετό για να πείσει τους Ταϊβανέζους μηχανικούς να μεταναστεύσουν.
Ο J.J, υψηλόβαθμο στέλεχος σε εταιρεία ημιαγωγών, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι, παρότι είναι ήδη “φτασμένος”, δέχεται τακτικά σχετικές κρούσεις από κινεζικές εταιρείες, κυρίως μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τουλάχιστον μία φορά τον μήνα. “Πριν από πέντε χρόνια, ένα 5%-10% των στελεχών έπαιρνε την απόφαση να φύγει για την Κίνα, λόγω των πολύ υψηλότερων αποδοχών και κινήτρων. Ωστόσο, στη συνέχεια πολλοί το μετάνιωσαν γιατί δεν υπάρχει αρκετή ελευθερία στην Κίνα και θέλησαν να επιστρέψουν.
Δυστυχώς, άπαξ κι εργαστείς στην Κίνα, είναι πάρα πολύ δύσκολο να προσληφθείς ξανά στην Ταϊβάν” σημειώνει ο άντρας, που επίσης επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του. Από την πλευρά του, ο C.C εξομολογείται πως όσο εργαζόταν στην TSMC δεχόταν μία ή δύο προσφορές εργασίας κάθε τρίμηνο. Σήμερα που εργάζεται στην ολλανδική ASML, και πάλι στο Σίντσου, οι κρούσεις έχουν πληθύνει, αφού τον προσεγγίζουν δύο έως τρεις “head-hunters” μηνιαίως για θέσεις εργασίας στην Κίνα.
