Γράφει η Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
«Η πίστη είναι απαραίτητη στον άνθρωπο. Αλίμονο σ’ αυτόν που δεν πιστεύει σε τίποτα»
Βίκτωρ Ουγκώ
«Η συνεργασία, η κοινή προσπάθεια και η ευλογία του Θεού, δίνουν λύση στα προβλήματα…»,, είπε στο πρόσφατο χριστουγεννιάτικο μήνυμά του ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και πως αυτός που βοηθάει, γαληνεύει, δίνει λύσεις, είναι ο Χριστός μας, τη γέννηση Του οποίου γιορτάσαμε προ ημερών. Πώς όμως, θα αναρωτηθεί κάποιος που παλινδρομεί ανάμεσα σε πίστη και απιστία, όπως σχεδόν οι περισσότεροι από όσους συνωστίζονται Χριστούγεννα και Πάσχα στην εκκλησία, κάνουν τον σταυρό τους ανάβοντας ένα κερί και αφήνουν τον «οβολό τους υπέρ των πτωχών», η προσευχή τους στον Θεό είναι αρκετή να λύσει όλα τους τα προβλήματα;
Οι αρχαίοι δεν είχαν ψευδαισθήσεις, προέτρεπαν τους πιστούς της εποχής σε… δράση: «Συν Αθηνά και χείρα κίνει», έλεγαν. Κανένα πρόβλημα δεν θα σου λύσουν οι θεοί, αν δεν αρχίσεις πρώτα εσύ τις προσπάθειες από μόνος σου κι εκείνοι, η Αθηνά και οι θεοί, θα έρθουν αρωγοί. Ο Ιησούς, που τέτοιες μέρες ήρθε στον κόσμο για να τον λυτρώσει από το προπατορικό αμάρτημα, με την διαχρονική αξία της Διδασκαλίας Του, είπε στην Επί του Όρους ομιλία Του αναφορικά με την δύναμη της πίστης πως μπορεί ο άνθρωπος να έχει αποτελέσματα που ο ανθρώπινος νους αδυνατεί να συλλάβει. «Αν έχητε πίστην ως κόκκον σινάπεως, ερείτε τω όρει τούτω μετάβηθι εντεύθεν εκεί και μεταβήσεται…» (Ματθ. ζ3).
Σήμερα όμως, οι διαβεβαιώσεις του Αρχιεπισκόπου, αλλά και της Εκκλησίας μας γενικότερα, πως η ευλογία του Θεού και αυτό που βοηθάει και δίνει λύσεις είναι ο Χριστός μας, πώς μπορεί να γίνει ακλόνητη πεποίθηση στον καθένα; Πώς η πίστη μας δηλαδή, που εκδηλώνεται μέσα από την προσευχή, την λατρεία, αλλά και με άλλους τρόπους, είναι αρκετή να έχουμε το αποτέλεσμα που επιθυμούμε; Κι αν δεν το έχουμε; Κλονίζεται η πίστη μας, αμφισβητείται η δύναμή της;
Αν η Θεολογία δεν είναι αρκετά πειστική, ώστε να υποστηρίξει τα δόγματά της πέρα από κάθε αμφισβήτηση, τότε έρχεται η Επιστήμη να αναπληρώσει αυτά τα κενά και τις όποιες ασάφειες. Σύμφωνα με την Ψυχολογία, η πίστη είναι μια ισχυρή δύναμη που αναπτύσσεται μέσα στον ίδιο τον άνθρωπο με την κατάλληλη διαπαιδαγώγηση και συστηματική καλλιέργεια, όχι πάντα εξαρτημένη από θρησκευτικές πεποιθήσεις και δοξασίες ή φετίχ. Αλλά μια εσωτερική δύναμη που μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην κατάκτηση στόχων, που πολλές φορές μοιάζουν ανέφικτοι και αποθαρρύνουν πολλούς ακόμη και από την παραμικρή προσπάθεια.
Και για να επέλθει αυτό το αποτέλεσμα, χρειάζεται ισχυρή πίστη. Η οποία όμως, σε αντίθεση με εκείνη της θρησκείας, είναι ένα μέγεθος μετρήσιμο. Που δοκιμάζεται μέσα από συνεχείς προκλήσεις, ίσως και κάποιες θυσίες που, όσο κάποιος τις αντιμετωπίζει και τις ξεπερνάει, τόσο η πίστη του πως θα πετύχει τους στόχους δυναμώνει. Κι αυτή είναι η πίστη στον εαυτό μας, η πίστη στον εαυτό του καθενός, η μεγαλύτερη εσωτερική κατάκτηση, η οποία σε συνδυασμό με την Πίστη στον Θεό, στον θεό του καθένα, σε κάθε γωνιά της Γης, μετουσιώνεται σε ακλόνητη πεποίθηση.
Τότε η επιθυμία, η ελπίδα, η προσδοκία μετατρέπονται σε βεβαιότητα, που απαλλάσσει τον άνθρωπο απ’ την αγωνία και την αμφιβολία, αρνητικά συναισθήματα που ενεργούν ως τροχοπέδη σε κάθε προσπάθεια. Ένας μαθητής που δίνει πανελλήνιες, είναι απόλυτα βέβαιος πως θα επιτύχει, αφού τόσο κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης, όσο και της ενισχυτικής διδασκαλίας, δεν άφησε κενά και επέμενε να κατανοήσει δύσκολα κομμάτια, εξάντλησε τις δυνατότητές του, έκανε όσα του αναλογούσαν.
Και άφησε τα υπόλοιπα στην βοήθεια του Θεού, που δεν θα την αρνηθεί φυσικά. Και επειδή, αυτές τις μέρες οι περισσότεροι, κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας, που γνωρίζουν και εκτιμούν την υπεραξία αυτού του αγαθού, μετά το τέλος των ευχών, συμπληρώνουν με την ίδια κοινή επιθυμία: Υγεία να έχουμε κι όλα καλά… Αλλά ακόμη και γι’ αυτήν την κοινή για όλους ευχή, θα πρέπει πριν καταφύγουμε στην επιστήμη, κάποιες φορές ακόμη και πριν ζητήσουμε και την βοήθεια του Θεού, να έχουμε κάνει όσα μας αναλογούν. Και για να προστατέψουμε την υγεία του σώματός μας, είναι απαραίτητη η συνεργασία της ψυχής μας, που θα πρέπει να την απαλλάξουμε, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό από κάθε είδους αρνητικά συναισθήματα – κάτι που δεν είναι ανέφικτο. Είναι όμως ανέφικτο για μάς να… αποφύγουμε την ίδια επωδό στις ευχές των ημερών; Υγεία να έχουμε κι όλα τα άλλα θα έρθουν.
Καλή Χρονιά!
