Βόρεια Μακεδονία προκλήσεις: Οι ωμές προκλήσεις από τη Βόρεια Μακεδονία και το ευρωπαϊκό «φρένο»
Η Βόρεια Μακεδονία, υπό την ηγεσία του Χρίστιαν Μίτσκοσκι, επιμένει στην προκλητική γραμμή που αψηφά τις συμφωνίες και την εντολή της διεθνούς κοινότητας, προκαλώντας εκ νέου αντιδράσεις στην περιοχή, αλλά και όχι μόνο. Παρά τις δεσμεύσεις για ενσωμάτωση στη διεθνή κοινότητα και τις διαβεβαιώσεις για σεβασμό στη Συμφωνία των Πρεσπών, η νέα πολιτική ηγεσία της γειτονικής χώρας φαίνεται να ακολουθεί μια πορεία που συχνά υπονομεύει τη συμφωνία που έχει υπογραφεί με την Ελλάδα. Σε ομιλία του σε ομογενείς στις ΗΠΑ, ο Μίτσκοσκι επανέφερε το αφήγημα περί «μακεδονικού ζητήματος», αναφέροντας ότι η κυβέρνησή του παραμένει αποφασισμένη να ενισχύσει τους δεσμούς με τη «μακεδονική διασπορά» και να προχωρήσει σε πολιτικές δράσεις που αναζωπυρώνουν την παλιά συζήτηση. Ουσιαστικά, έδωσε νέες διαστάσεις στο αμφισβητούμενο ζήτημα της εθνοπολιτιστικής ταυτότητας και της ονομασίας, που η Συμφωνία των Πρεσπών είχε επιδιώξει να επιλύσει οριστικά.
Ο Μίτσκοσκι, ήδη πριν αναλάβει την πρωθυπουργία, είχε εκφράσει επανειλημμένα την αντίθεσή του προς την Συμφωνία των Πρεσπών, κάτι που συνεχίζει να διατρανώνει με την ανυποχώρητη αναφορά του στην απλώς «Μακεδονία», παραβλέποντας τη συνταγματική υποχρέωση για τη χρήση του πλήρους ονόματος «Βόρεια Μακεδονία». Αυτή η στάση υπονομεύει το ίδιο το πνεύμα της συμφωνίας, που δεν αφορά μόνο την ονομασία, αλλά και τη συνεχιζόμενη αποδοχή της μοναδικότητας και της κυριαρχίας των δύο κρατών.
Παράλληλα, η επίσημη ιστοσελίδα της Προεδρίας της Βόρειας Μακεδονίας συνεχίζει να παραβλέπει τη συνταγματική ονομασία, καθώς στην ιστοσελίδα της Προεδρίας η «Πρόεδρος» αναφέρεται χωρίς το «Βόρεια Μακεδονία». Η παραβίαση αυτή, παρά τις έντονες αντιδράσεις και τις επανειλημμένες επισημάνσεις, υπογραμμίζει την έλλειψη δέσμευσης στις θεσπισμένες συμφωνίες. Η σιωπή γύρω από αυτό το ζήτημα ενισχύει την ανησυχία ότι ο σεβασμός στις διεθνείς υποχρεώσεις δεν είναι απόλυτος. Η ελληνική κυβέρνηση, από την πλευρά της, έχει εκφράσει με σαφήνεια τη θέση της μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών, τονίζοντας ότι η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί κεκτημένο και ότι η χρήση της ονομασίας «Βόρεια Μακεδονία» είναι για όλες τις χρήσεις, όπως προβλέπει η συμφωνία «erga omnes» και όχι μόνο σε διεθνείς συμβάσεις. Η Ελλάδα, αν και αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει γίνει στην ενταξιακή διαδικασία της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ, τονίζει ότι οποιαδήποτε αμφισβήτηση της συμφωνίας καθιστά αδύνατη την πρόοδο και υπονομεύει την εμπιστοσύνη στις σχέσεις των δύο κρατών.
Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν αφορά μόνο το όνομα, αλλά και την οριοθέτηση των σχέσεων μεταξύ των δύο γειτονικών κρατών, διασφαλίζοντας την ειρηνική συμβίωση, τη σεβαστή αναγνώριση των πολιτιστικών ταυτοτήτων και την αποδοχή των αμοιβαίων κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η συμφωνία προβλέπει τη σαφή διάκριση μεταξύ της ελληνικής Μακεδονίας και της Βόρειας Μακεδονίας, αναγνωρίζοντας τις μοναδικές πολιτιστικές και ιστορικές κληρονομιές κάθε κράτους.
Επιπλέον, η συμφωνία εξασφαλίζει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μειονοτήτων και δίνει περιθώρια για συνεργασία σε τομείς όπως η οικονομία, η ασφάλεια και η πολιτιστική ανταλλαγή, με σκοπό την οικοδόμηση μιας σταθερής και ειρηνικής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών. Η Αθήνα επαναλαμβάνει πως η όποια περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις και η ολοκλήρωση της ενταξιακής διαδικασίας της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, την αποδοχή του σεβασμού στις διεθνείς συμφωνίες και την αποχή από οποιαδήποτε ενέργεια που υπονομεύει τη σταθερότητα στην περιοχή. Είναι κρίσιμο, λοιπόν, η ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας να κατανοήσει ότι η όποια αμφισβήτηση των συμφωνηθέντων όχι μόνο φθείρει τη σχέση με τη γειτονική χώρα, αλλά και θέτει σε κίνδυνο τις ευρωπαϊκές προοπτικές της. Στην πολιτική της ηγεσίας της γείτονος, οι διεθνείς υποχρεώσεις δεν είναι απλώς διαπραγματεύσιμες και πρέπει να επιδεικνύεται η απαραίτητη υπευθυνότητα.
