Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Ένας φωτισμένος άνθρωπος
Ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος, ένας από τους πιο επιδραστικούς και αγαπητούς ιεράρχες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 95 ετών, αφήνοντας πίσω του μια πλούσια παρακαταθήκη έργου και προσφοράς. Γεννημένος στον Πειραιά στις 4 Νοεμβρίου 1929 ως Αναστάσιος Γιαννουλάτος, αφιέρωσε τη ζωή του στη διακονία της πίστης και της ανθρωπότητας, κερδίζοντας τον παγκόσμιο σεβασμό. Το 1992, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος ανέλαβε το δύσκολο έργο της ανασύστασης της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, η οποία είχε καταστραφεί μετά από δεκαετίες κρατικού αθεϊσμού. Κατάφερε να συγκροτήσει πάνω από 400 ενορίες και ίδρυσε τη Θεολογική-Ιερατική Σχολή “Ανάστασις” στο Δυρράχιο, καθώς και πολλά άλλα εκπαιδευτικά και κοινωνικά ιδρύματα. Υπό την καθοδήγησή του, ανοικοδομήθηκαν 150 νέοι ναοί, αναστηλώθηκαν 70 μοναστήρια και εκκλησίες-πολιτιστικά μνημεία και επισκευάστηκαν περισσότερα από 160 εκκλησιαστικά κτίρια. Παράλληλα, ίδρυσε την πρώτη ορθόδοξη αλβανική εφημερίδα και δημιούργησε 50 Κέντρα Νεολαίας.
Η πορεία του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου ξεκίνησε από τον Πειραιά, όπου σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετέπειτα, συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία, όπου ειδικεύτηκε στη θρησκειολογία, την εθνολογία και την ιεραποστολική. Το 1960 χειροτονήθηκε Διάκονος και Πρεσβύτερος, ενώ το 1972 έγινε Επίσκοπος Ανδρούσης. Κατά τη διάρκεια της ιερατικής του πορείας, ανέπτυξε πλούσια ιεραποστολική δραστηριότητα στην Αφρική, ιδρύοντας δεκάδες ναούς, σχολεία και ιατρικούς σταθμούς. Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος αφιέρωσε τη ζωή του στη διάδοση του μηνύματος της ειρηνικής συμβίωσης μεταξύ κοινοτήτων με διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις. Κατά τη βράβευσή του από το Ρωμαιοκαθολικό Κίνημα Φοκολιάρ το 2020, δήλωσε: “Το αντίδοτο στον εγωκεντρισμό, που τορπιλίζει την ειρηνική συμβίωση, είναι η ενδυνάμωση της αγάπης μέσα στις καρδιές των ανθρώπων”. Η πίστη του στην αγάπη και τη δικαιοσύνη αποτέλεσε τη βάση του έργου του και τον ανέδειξε σε παγκόσμια πνευματική μορφή.
Η επιστημονική του κατάρτιση και η γλωσσομάθειά του (γνώριζε αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, αλβανικά, λατινικά, ισπανικά, ιταλικά, ρωσικά και σουαχίλι) τον κατέστησαν μοναδική προσωπικότητα στον θρησκευτικό και ακαδημαϊκό χώρο. Είχε μελετήσει βαθιά τα θρησκεύματα του κόσμου και δίδαξε Ιστορία των Θρησκευμάτων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, συμβάλλοντας στην κατανόηση και τον διάλογο μεταξύ των θρησκειών. Η φιλανθρωπική μέριμνα ήταν αναπόσπαστο μέρος του έργου του. Διένειμε εκατοντάδες τόνους τροφίμων, ρουχισμού και φαρμάκων, ενώ βοήθησε χιλιάδες πρόσφυγες κατά την κρίση του Κοσσυφοπεδίου το 1999. Παράλληλα, ανέπτυξε προγράμματα στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της αγροτικής ανάπτυξης.
Η προσφορά του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου αναγνωρίστηκε με πλήθος βραβείων και διακρίσεων. Ήταν επίτιμος διδάκτορας σε πολλά πανεπιστήμια παγκοσμίως, ενώ τιμήθηκε με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας, καθώς και με άλλες ανώτατες διακρίσεις από θρησκευτικά και πολιτικά ιδρύματα. Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος θα παραμείνει στη μνήμη ως ένας από τους σημαντικότερους ιεράρχες της Ορθοδοξίας, με βαθιά πίστη στην αγάπη και τον διάλογο. Το έργο του αποτελεί φωτεινό παράδειγμα για τις επόμενες γενιές, τόσο στον εκκλησιαστικό όσο και στον κοινωνικό τομέα.
