Ανησυχία για τον «συνδυασμό» εποχικής γρίπης με τη «γρίπη των πτηνών»
Ο φετινός χειμώνας χαρακτηρίζεται από μια ιδιαιτερότητα στη δημόσια υγεία: ο ιός της γρίπης φαίνεται να προκαλεί περισσότερες ανησυχίες από τον COVID-19, σύμφωνα με ειδικούς. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια οι χειμώνες ήταν κυρίως συνδεδεμένοι με έξαρση του κορωνοϊού, φέτος η γρίπη παρουσιάζει τριπλάσιο ποσοστό νοσηλειών σε σχέση με τον COVID-19. Ο COVID-19, αν και εξακολουθεί να υπάρχει, εμφανίζει πολύ ηπιότερη δραστηριότητα φέτος, όπως δείχνουν οι χαμηλές συγκεντρώσεις του ιού στα λύματα και οι μειωμένες νοσηλείες στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. «Αυτή τη στιγμή, η γρίπη είναι ο οδηγός», ανέφερε ο Δημήτρης Δασκαλάκης, υπεύθυνος των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) στις ΗΠΑ για τις μολυσματικές ασθένειες του αναπνευστικού. Παράλληλα, επισήμανε ότι αν και ο COVID-19 παραμένει υπό παρακολούθηση, η εξασθενημένη παρουσία του δεν προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία.
Η επιδημιολόγος Jennifer Nuzzo, διευθύντρια του Κέντρου Πανδημίας του Πανεπιστημίου Brown, αποδίδει την εξασθένιση του COVID-19 αυτόν τον χειμώνα στο ισχυρό καλοκαιρινό κύμα λοιμώξεων το 2024. «Αυτό το κύμα άφησε πίσω του υψηλά επίπεδα ανοσίας στον πληθυσμό», εξηγεί. Τα άτομα που είχαν προσβληθεί από τον ιό κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είχαν λιγότερες πιθανότητες να μολυνθούν ξανά ή να μεταδώσουν τον ιό. Επιπλέον, ο κορωνοϊός αντιμετωπίζει δυσκολίες να εξελιχθεί αρκετά ώστε να παρακάμψει την υπάρχουσα ανοσία από εμβολιασμούς και προηγούμενες λοιμώξεις. Σύμφωνα με τον Δασκαλάκη, «ο ιός φαίνεται να κινείται σε έναν πιο σταθερό άξονα χωρίς δραματικές μεταλλάξεις».
Ο ιός της γρίπης φέτος έχει τραβήξει την προσοχή λόγω των υψηλών ποσοστών νοσηλείας και των ανησυχιών για το στέλεχος H5N1 της γρίπης των πτηνών. Ο Μάικλ Όστερχολμ, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας και Πολιτικής Λοιμωδών Νοσημάτων στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, εξηγεί ότι η σοβαρότητα της γρίπης εξαρτάται από τον συνδυασμό του στελέχους που κυκλοφορεί και τα επίπεδα ανοσίας του πληθυσμού. Οι ειδικοί προειδοποιούν για τον κίνδυνο συνδυασμού στελεχών, αν κάποιος μολυνθεί ταυτόχρονα από εποχική γρίπη και H5N1. «Αυτός ο συνδυασμός θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία ενός νέου στελέχους που πιθανόν να εξαπλώνεται πιο εύκολα μεταξύ ανθρώπων», σημειώνουν.
Ο ρόλος των λυμάτων
Τα λύματα συνεχίζουν να αποτελούν βασική πηγή δεδομένων για τον επιπολασμό του κορωνοϊού. Όπως εξηγεί η Marlene Wolfe, συν-κύρια ερευνήτρια της πρωτοβουλίας WastewaterSCAN, τα επίπεδα του ιού στα λύματα στις ΗΠΑ είναι πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τις κορυφώσεις των προηγούμενων χειμώνων. «Αυτό μας δίνει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα της πραγματικής κυκλοφορίας του ιού, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι πλέον δεν υποβάλλονται σε διαγνωστικά τεστ», σημειώνει. Παρά την εξασθένηση του COVID-19, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι βασικές πρακτικές προστασίας παραμένουν απαραίτητες, ειδικά για την αντιμετώπιση της γρίπης. Οι συστάσεις περιλαμβάνουν:
Εμβολιασμό για τη γρίπη και τον COVID-19 (εάν δεν έχει ήδη γίνει).
Παραμονή στο σπίτι σε περίπτωση ασθένειας.
Καλή υγιεινή των χεριών, ειδικά για την αποφυγή μετάδοσης ιών όπως ο νοροϊός.
Η τήρηση αυτών των απλών μέτρων μπορεί να συμβάλει στη μείωση της διασποράς των ιών κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Καθώς οι χειμώνες εξελίσσονται, η δυναμική μεταξύ COVID-19 και γρίπης συνεχίζει να μεταβάλλεται. Φέτος, η γρίπη έχει καταλάβει τον πρωταγωνιστικό ρόλο, αλλά οι ειδικοί παραμένουν σε επαγρύπνηση, παρακολουθώντας στενά την εξέλιξη και των δύο ιών. Η ισχυρή ανοσία απέναντι στον COVID-19 και η συνεχιζόμενη παρακολούθηση της γρίπης υπογραμμίζουν τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ των φορέων δημόσιας υγείας και της κοινωνίας.
