Τραμπ για Γάζα: Ανάλυση AP
Η πρόταση του πρώην προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, για τη μετακίνηση Παλαιστινίων από τη ρημαγμένη Λωρίδα της Γάζας σε γειτονικές χώρες, όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο. Η ιδέα, που παρουσιάστηκε ως προσωρινή ή μακροπρόθεσμη λύση, στοχεύει, σύμφωνα με τον ίδιο, να εξασφαλίσει τη σταθερότητα στην περιοχή και να αντιμετωπίσει την ανθρωπιστική κρίση. Ωστόσο, οι αντιδράσεις από τους Παλαιστινίους, αλλά και από τις κυβερνήσεις των δύο αραβικών χωρών, είναι κατηγορηματικές.
Η Αίγυπτος και η Ιορδανία, δύο χώρες που έχουν συνάψει ειρηνευτικές συμφωνίες με το Ισραήλ, αντιτίθενται σθεναρά στην πρόταση. Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας, Αϊμάν Σαφάντι, ξεκαθάρισε ότι η στάση της χώρας είναι «σταθερή και αταλάντευτη», ενώ ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι εξέφρασε φόβους για τις πιθανές επιπτώσεις στην ασφάλεια της χώρας του. Σύμφωνα με αναλυτές, η μόνιμη εγκατάσταση των Παλαιστινίων στη Σινά θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την περιοχή και να υπονομεύσει τις ειρηνευτικές συμφωνίες, όπως αυτή του Καμπ Ντέιβιντ, που αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της περιφερειακής ισορροπίας. Η πιθανότητα μεταφοράς μαχητών, όπως μέλη της Χαμάς, μαζί με τους πρόσφυγες, εντείνει τους φόβους για νέες συγκρούσεις. Η Ιορδανία, ήδη επιβαρυμένη με πάνω από 2 εκατομμύρια Παλαιστίνιους πρόσφυγες, και η Αίγυπτος, που φιλοξενεί εκατομμύρια μετανάστες από διάφορες χώρες, δηλώνουν πως η αποδοχή νέων εκτοπισμένων θα δημιουργήσει ανυπέρβλητα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα.
Η στάση του Ισραήλ
Η πρόταση φαίνεται να ευνοεί ακροδεξιούς κύκλους του Ισραήλ, που υποστηρίζουν την «εθελοντική μετανάστευση» Παλαιστινίων για την εδραίωση εβραϊκών οικισμών στη Γάζα και τα κατεχόμενα εδάφη. Ορισμένοι αναλυτές σημειώνουν πως μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να θεωρηθεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής «εθνοκάθαρσης». Ο Ομάρ Σακίρ, εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, προειδοποιεί ότι η πρόταση αυτή ενδέχεται να οδηγήσει σε περαιτέρω αποσταθεροποίηση της περιοχής και να επιδεινώσει τα δεινά του παλαιστινιακού λαού.
Η πρόταση του Τραμπ επαναφέρει μνήμες από προηγούμενες κρίσεις στην περιοχή. Κατά τη δεκαετία του 1970, οι ενέργειες της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) στον Λίβανο οδήγησαν σε εμφύλιο πόλεμο, ενώ οι συγκρούσεις της Ιορδανίας με την PLO το 1970 είχαν παρόμοιες συνέπειες. Αυτές οι ιστορικές εμπειρίες ενισχύουν τις ανησυχίες ότι η μετακίνηση μεγάλου αριθμού Παλαιστινίων μπορεί να πυροδοτήσει νέες συγκρούσεις και να αποσταθεροποιήσει την περιοχή.
Οι Παλαιστίνιοι εκφράζουν τον φόβο ότι η μαζική μετακίνησή τους θα οδηγήσει στην οριστική απώλεια του δικαιώματός τους να επιστρέψουν στη Γάζα και άλλα κατεχόμενα εδάφη. Η πρόσφατη σύγκρουση στη Γάζα, που κατέστρεψε ολόκληρες γειτονιές και ανάγκασε το 90% των κατοίκων να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, θεωρείται από πολλούς Παλαιστινίους ως μια νέα «Νάκμπα» (Καταστροφή). Ο φόβος τους είναι ότι η μετακίνησή τους σε άλλες χώρες θα αποτελέσει το τελευταίο βήμα προς την οριστική εξάλειψη της παλαιστινιακής υπόθεσης.
Η πρόταση του Τραμπ περιπλέκει περαιτέρω τις ήδη εύθραυστες σχέσεις στην περιοχή. Η πίεση στις κυβερνήσεις της Αιγύπτου και της Ιορδανίας θα μπορούσε να βλάψει τις σχέσεις των ΗΠΑ με παραδοσιακούς συμμάχους, ενώ παράλληλα θα επηρεάσει τις προσπάθειες για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας. Παράλληλα, οι αυξανόμενες ανησυχίες για την αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής καταδεικνύουν την ανάγκη για μια συνολική και βιώσιμη λύση που θα λαμβάνει υπόψη τα δικαιώματα και τις ανάγκες όλων των εμπλεκομένων
