Έχετε ποτέ αναρωτηθεί αν το κινητό σας ακούει κρυφά; Μιλάτε με τους φίλους σας για ένα ταξίδι στην Ιταλία και, χωρίς να το έχετε ψάξει στη Google, αρχίζετε να βλέπετε διαφημίσεις για φτηνές πτήσεις. Προτείνετε στον σύντροφό σας να επισκεφθείτε ένα νέο εστιατόριο και ξαφνικά το smartphone σας εμφανίζει προτάσεις και παρουσιάσεις του μαγαζιού. Και μετά, διαβάζετε ότι η Apple καταδικάστηκε να πληρώσει 95 εκατομμύρια δολάρια επειδή η Siri ηχογραφούσε συνομιλίες χρηστών χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Είναι, λοιπόν, αλήθεια ότι τα κινητά μας καταγράφουν τις συζητήσεις μας, ή μήπως πρόκειται για έναν ακόμα τεχνολογικό μύθο; Σύμφωνα με έρευνα της Washington Post, σύγχρονες εφαρμογές και τεχνολογίες, όπως τα chatbots και οι φωνητικοί βοηθοί, συλλέγουν πληροφορίες για την τοποθεσία, τη δραστηριότητα και τη φωνή μας – και, σε κάποιες περιπτώσεις, τις καταγράφουν χωρίς τη συγκατάθεσή μας. Αυτές οι πληροφορίες χρησιμοποιούνται όχι μόνο για διαφημιστικούς σκοπούς, αλλά και για άλλες, λιγότερο γνωστές χρήσεις.
Ωστόσο, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Νορθουέστερν, David Choffnes, πιστεύει ότι είναι απίθανο οι διαφημίσεις που βλέπουμε να σχετίζονται με όσα «άκουσε» το μικρόφωνο του κινητού μας. Εξηγεί ότι οι εταιρείες έχουν ήδη συγκεντρώσει τεράστιες ποσότητες δεδομένων για τις προτιμήσεις και τις αναζητήσεις μας, οπότε δεν χρειάζεται να παρακολουθούν τις συνομιλίες μας για να μας στοχεύσουν διαφημιστικά.
Ακόμα και αν εμείς δεν έχουμε αναζητήσει κάτι συγκεκριμένο, μπορεί να το έχει κάνει κάποιος από το οικιακό μας δίκτυο. Επιπλέον, οι διαφημιστικοί αλγόριθμοι αναλύουν το ψηφιακό μας προφίλ και εκτιμούν ποιο περιεχόμενο μπορεί να μας ενδιαφέρει, βάσει προηγούμενων αναζητήσεων και προτιμήσεων. Οι ειδικοί τονίζουν ότι αν οι εταιρείες όντως κατέγραφαν και αναλύαν τις συνομιλίες μας διαρκώς, η μπαταρία του κινητού μας θα εξαντλούταν ταχύτατα λόγω της συνεχούς λειτουργίας του μικροφώνου. Ωστόσο, η υπόθεση της Apple απέδειξε πως ο τρόπος συλλογής και χρήσης των προσωπικών μας δεδομένων δεν είναι πάντα απόλυτα διαφανής.
Παρά τις διαβεβαιώσεις, υπάρχουν περιστατικά που δείχνουν ότι κάποια ηχητικά αρχεία επεξεργάζονται όχι μόνο από λογισμικό, αλλά και από ανθρώπινους υπαλλήλους εταιρειών, προκειμένου να βελτιωθεί η απόδοση των φωνητικών βοηθών. Επιπλέον, η έρευνα του Choffnes το 2020 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι voice assistants ενεργοποιούνται πολλές φορές κατά λάθος, καταγράφοντας ήχους σε ανύποπτες στιγμές. Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι μόνο αν τα κινητά μας «ακούνε» αλλά και πώς ακριβώς οι εταιρείες διαχειρίζονται τα δεδομένα μας. Μπορεί να μην υπάρχει σαφής απόδειξη ότι το μικρόφωνό μας είναι διαρκώς ανοιχτό, όμως η ιδέα ότι το κινητό μας γνωρίζει περισσότερα για εμάς από όσα νομίζουμε, δεν είναι καθόλου καθησυχαστική.
