Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόταση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να ενεργοποιηθεί η ρήτρα διαφυγής, επιτρέποντας την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς. Σε ανάρτησή του, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πως η Ελλάδα στηρίζει διαχρονικά αυτή τη θέση, θεωρώντας την αναγκαία για την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας των κρατών-μελών και, κατ’ επέκταση, της συνολικής ασφάλειας της Ευρώπης.
Η πρόταση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Μιλώντας στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνισε την ανάγκη για μεγαλύτερες επενδύσεις στην άμυνα, επισημαίνοντας ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να βασίζεται σε τρίτους για την ασφάλειά της. Η ίδια πρότεινε την αύξηση των αμυντικών δαπανών της ΕΕ από το σημερινό επίπεδο, που βρίσκεται λίγο κάτω από το 2% του ΑΕΠ, σε ποσοστό άνω του 3%. Αυτή η προσαρμογή, όπως είπε, συνεπάγεται την ανάγκη για επιπλέον επενδύσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Για να καταστεί αυτό εφικτό, η φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε πως θα προτείνει την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας, δίνοντας τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες χωρίς να επιβαρύνουν τους δημοσιονομικούς τους στόχους. Όπως διευκρίνισε, η εφαρμογή του μέτρου θα γίνει «ελεγχόμενα και υπό όρους».
Επιπλέον, προανήγγειλε ένα ευρύτερο πακέτο αμυντικών επενδύσεων, προσαρμοσμένο στις ανάγκες κάθε κράτους-μέλους. Τόνισε ότι η δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τον καθορισμό των επενδυτικών προτεραιοτήτων είναι ζωτικής σημασίας, ώστε να διασφαλιστεί η στήριξη αμυντικών έργων κοινού ενδιαφέροντος που θεωρούνται απαραίτητα για την ασφάλεια της ΕΕ.
Greece has long advocated to exempt defence investments from fiscal constraints. We welcome the proposal by President @vonderleyen to activate the escape clause, enabling EU member states to strengthen their defence capabilities. A crucial step for our collective security.
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) February 14, 2025