Η ομιλία του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις στην Ευρώπη, με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς να απαντά δυναμικά. “Θα αποφασίσουμε μόνοι μας πώς θα συνεχίσουμε τη Δημοκρατία μας”, τόνισε, απορρίπτοντας κάθε απόπειρα αμερικανικής παρέμβασης. “Δεν δεχόμαστε να μας υπαγορεύουν εξωτερικοί παράγοντες τον τρόπο λειτουργίας των θεσμών μας”, σημείωσε. Ο Σολτς δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις αιχμές του Βανς για την ακροδεξιά, δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι “δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο συνεργασίας με το νεοναζιστικό μόρφωμα AfD”. “Η Γερμανία είναι μια ισχυρή δημοκρατία, και ως τέτοια, η ακροδεξιά δεν έχει θέση στην πολιτική σκηνή. Δεν θα υπάρξει συνεργασία μαζί τους”, είπε, καταδικάζοντας κάθε απόπειρα εξίσωσης της δημοκρατικής διαδικασίας με ακραίες πολιτικές δυνάμεις.
Αμείωτη στήριξη στην Ουκρανία
Αναφερόμενος στον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Σολτς επανέλαβε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα συνεχίσουν να στηρίζουν το Κίεβο για όσο χρειαστεί, ακόμα και πέρα από μια ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία. “Η ειρήνη δεν μπορεί να υπαγορευθεί από τη Ρωσία. Θα υπάρξει μόνο όταν διασφαλιστεί πλήρως η κυριαρχία της Ουκρανίας”, τόνισε, στέλνοντας σαφές μήνυμα στη Μόσχα. Κατέστησε επίσης σαφές ότι η Ευρώπη δεν θα δεχθεί πιέσεις για συμβιβασμούς που θα υπονομεύουν τα εθνικά συμφέροντα της Ουκρανίας.
Λίγο πριν τις γερμανικές εκλογές, ο Σολτς προανήγγειλε πιθανή εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους αυστηρούς δημοσιονομικούς περιορισμούς της χώρας. “Η ασφάλεια είναι ύψιστη προτεραιότητα και η Γερμανία θα λάβει τα αναγκαία μέτρα για την ενίσχυση των αμυντικών της δυνατοτήτων”, δήλωσε, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η επόμενη κυβέρνηση θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν ειδικό μηχανισμό χρηματοδότησης για την άμυνα.
Ο Γερμανός καγκελάριος υπογράμμισε επίσης την ανάγκη ανάπτυξης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, ενώ διαβεβαίωσε πως η Γερμανία θα συνεχίσει να αγοράζει στρατιωτικό εξοπλισμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες. “Χρειαζόμαστε μια ισχυρή ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, αλλά δεν πρόκειται να εγκαταλείψουμε τη διατλαντική συνεργασία. Θα συνεχίσουμε να προμηθευόμαστε στρατιωτικό υλικό από τις ΗΠΑ”, επισήμανε.
“Ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ” γράφει ο γερμανικός Τύπος
Η ομιλία του Βανς δεν πέρασε απαρατήρητη από τον γερμανικό Τύπο, που μιλά για “ταχεία επιδείνωση” στις σχέσεις Ευρώπης-Ηνωμένων Πολιτειών. Η Frankfurter Allgemeine Zeitung χαρακτήρισε τις δηλώσεις του Βανς “ψυχρολουσία” για τους Ευρωπαίους ηγέτες, ενώ η Handelsblatt έκανε λόγο για “ανοιχτό ξεκαθάρισμα λογαριασμών” με τους Ευρωπαίους. Η Die Welt περιέγραψε τη σκηνή ως “ανοιχτή αντιπαράθεση”, ενώ η Tageszeitung χαρακτήρισε την τοποθέτηση του Βανς “πολιτισμικό πόλεμο εναντίον της Ευρώπης”.
Ιδιαίτερα αιχμηρή ήταν η Süddeutsche Zeitung, η οποία χαρακτήρισε την τοποθέτηση Βανς “προσβολή”, επικρίνοντας τη σύστασή του προς τα γερμανικά κόμματα να συνεργαστούν με το AfD. “Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος προτείνει συνεργασία με την ακροδεξιά μόλις μία μέρα μετά την επίσκεψή του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου. Η ειρωνεία είναι εξοργιστική”, σχολίασε η εφημερίδα. Η Frankfurter Allgemeine Zeitung έκανε σύγκριση με την αμερικανική πολιτική αποναζιστικοποίησης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επισημαίνοντας πως “αντί να προειδοποιούν για τους κινδύνους του φασισμού, οι ΗΠΑ τώρα ενθαρρύνουν τη συνεργασία με ακροδεξιά κόμματα”.
Η σύγκρουση Ευρώπης-ΗΠΑ φαίνεται πως μόλις ξεκινά, καθώς η ομιλία του Βανς στέλνει σαφές μήνυμα ότι η Ουάσινγκτον αναδιαμορφώνει τη στρατηγική της για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Από την πλευρά του, ο Σολτς και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες δείχνουν αποφασισμένοι να μην αποδεχθούν αμαχητί τις αμερικανικές νουθεσίες, σηματοδοτώντας μια περίοδο ψυχρότερων σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού.