Τραμπ - Γάζα: Ο ρόλος της παλαιστινιακής αρχής και το «όχι» της Χαμάς
Οι ηγέτες και των έξι χωρών του Κόλπου θα συναντηθούν την Παρασκευή για να χαράξουν στρατηγική με τους Αιγύπτιους και Ιορδανούς ομολόγους τους, ενόψει μιας ευρύτερης αραβικής συνόδου κορυφής στις αρχές του επόμενου μήνα. Οι ηγέτες των αραβικών κρατών του Κόλπου αναμένεται να συντονιστούν με τους Αιγύπτιους και Ιορδανούς ομολόγους τους την Παρασκευή, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσουν την αμφιλεγόμενη πρόταση του Προέδρου Τραμπ να αναπτυχθεί εκ νέου η Γάζα υπό αμερικανικό έλεγχο και να εκτοπιστούν οι Παλαιστίνιοι κάτοικοί της. Η συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, το Ριάντ, είναι προπαρασκευαστική για τη σύνοδο κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου που θα διεξαχθεί στην Αίγυπτο στις 4 Μαρτίου. Η πρόταση του κ. Τραμπ τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδέχεται να αναλάβουν τον έλεγχο της Γάζας, να την μετατρέψουν στη «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» και να μετεγκαταστήσουν τους Παλαιστίνιους κατοίκους της σε γειτονικές χώρες όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, προκάλεσε κατάπληξη και οργή στον αραβικό κόσμο. Στη συνέχεια, οι σύμβουλοί του προσπάθησαν να την παρουσιάσουν ως μια πρόκληση προς τους ηγέτες της Μέσης Ανατολής, προτρέποντάς τους να καταθέσουν μια καλύτερη εναλλακτική λύση.
«Όλες αυτές οι χώρες λένε πόσο ενδιαφέρονται για τους Παλαιστίνιους», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο Υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο. «Αν οι αραβικές χώρες έχουν ένα καλύτερο σχέδιο, τότε αυτό είναι υπέροχο». Τώρα, οι αραβικές κυβερνήσεις βρίσκονται σε πυρετώδεις διαβουλεύσεις για να διαμορφώσουν μια τέτοια εναλλακτική. Η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα συνεργάζονται για να διαμορφώσουν μια πρόταση σύμφωνα με την οποία οι αραβικές χώρες θα χρηματοδοτήσουν και θα επιβλέψουν την ανοικοδόμηση της Γάζας, διατηρώντας παράλληλα τους δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιους κατοίκους στον τόπο τους και διαφυλάσσοντας την πιθανότητα ενός παλαιστινιακού κράτους, σύμφωνα με διπλωμάτες και αξιωματούχους που έχουν ενημερωθεί σχετικά.
Έχουν διατυπωθεί αρκετά φιλόδοξα σχέδια για την επόμενη μέρα στη Γάζα, αλλά κανένα δεν έχει αποκτήσει ιδιαίτερη δυναμική. Το πιο πρόσφατο προήλθε από τον Εμιρατινό μεγιστάνα ακινήτων, Χαλάφ αλ-Χαμπτούρ, ο οποίος παρουσίασε ένα φιλόδοξο σχέδιο με στόχο την ανοικοδόμηση της περιοχής μέσα σε «λίγα χρόνια και όχι δεκαετίες». Ωστόσο, το κύριο αδιέξοδο παραμένει το ζήτημα της μεταπολεμικής διακυβέρνησης στη Γάζα. Ένα προτεινόμενο αιγυπτιακό σχέδιο πιθανότατα θα περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας επιτροπής Παλαιστίνιων τεχνοκρατών και τοπικών ηγετών, οι οποίοι δεν θα συνδέονται με τη Χαμάς, για να διοικούν τη Γάζα μετά τον πόλεμο. Ωστόσο, οι Ισραηλινοί ηγέτες έχουν δηλώσει ότι θα αντιταχθούν σε οποιοδήποτε μεταπολεμικό σχέδιο που θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την παλαιστινιακή κυριαρχία. Οι Άραβες ηγέτες επιμένουν ότι θα υποστηρίξουν μόνο μια πρόταση που τουλάχιστον ονομαστικά θα θέτει τα θεμέλια για ένα παλαιστινιακό κράτος.
Για οποιαδήποτε αραβική στρατηγική όσον αφορά τη διακυβέρνηση της Γάζας, οι Άραβες ηγέτες θα επιδιώξουν την έγκριση της Παλαιστινιακής Αρχής, του διεθνώς αναγνωρισμένου φορέα που διοικούσε τη Γάζα μέχρι που η Χαμάς ανέλαβε τον έλεγχο της περιοχής σχεδόν δύο δεκαετίες πριν. Ωστόσο, ο πρόεδρος της Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, εμφανίζεται επιφυλακτικός απέναντι σε οποιοδήποτε σχέδιο που δεν του παραχωρεί τον πλήρη έλεγχο της Γάζας. Οι αξιωματούχοι της Χαμάς έχουν δηλώσει ότι είναι διατεθειμένοι να παραδώσουν τον έλεγχο των πολιτικών υποθέσεων σε άλλη αρχή, αλλά μέχρι στιγμής αρνούνται να διαλύσουν τον στρατιωτικό τους βραχίονα, μια στάση που θεωρείται απαράδεκτη τόσο από το Ισραήλ όσο και από τον Πρόεδρο Τραμπ.
Όλα τα μέλη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου αναμένεται να παραστούν στη συνάντηση στο Ριάντ την Παρασκευή, μαζί με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι. Ο Αιγύπτιος ηγέτης αναμενόταν στο Ριάντ από την Πέμπτη για προκαταρκτικές συνομιλίες με τον διάδοχο του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους την Τετάρτη πριν από την αναχώρησή του για τη Σαουδική Αραβία, ο κ. αλ-Σίσι υπογράμμισε ότι οι προτάσεις της Αιγύπτου «δεν θα περιλαμβάνουν αναγκαστική μετακίνηση» των Παλαιστινίων. Το αραβικό σχέδιο θα επικεντρωθεί σε λύσεις που διατηρούν τους Παλαιστίνιους στη Γάζα, ώστε να αντικρούσει την πρόταση του κ. Τραμπ για μετεγκατάστασή τους στην Αίγυπτο και την Ιορδανία, μια πρόταση που όλες οι αραβικές χώρες έχουν απορρίψει. Πολλοί στον αραβικό κόσμο θεωρούν ότι οποιαδήποτε αναγκαστική μετακίνηση των Παλαιστινίων από τη Γάζα θα ισοδυναμούσε με εθνοκάθαρση και έγκλημα πολέμου, ενώ θα αποτελούσε και την ταφόπλακα για οποιοδήποτε μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος. Ορισμένες χώρες, όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος, ενδέχεται επίσης να ανησυχούν ότι η αυξημένη μετανάστευση Παλαιστινίων θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομικές και πολιτικές αναταράξεις στο εσωτερικό τους. Ο απεσταλμένος του κ. Τραμπ στη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε την Πέμπτη σε επενδυτικό φόρουμ στο Μαϊάμι ότι το σχέδιο του προέδρου για τη Γάζα δεν αφορά την εκδίωξη των Παλαιστινίων, αλλά την αλλαγή της υπάρχουσας σκέψης και τη βελτίωση των προοπτικών για τον παλαιστινιακό λαό.
