Αθήνα

°C

kairos icon

Κυριακή

23

Φεβρουαρίου 2025

alphafreepress.gr / ΚΟΣΜΟΣ / Ντόναλντ Τραμπ: Δεν περνάει πια η τακτική Μακρόν – Στάρμερ
ΚΟΣΜΟΣ

Ντόναλντ Τραμπ: Δεν περνάει πια η τακτική Μακρόν – Στάρμερ

Ντόναλντ Τραμπ: Οι κανόνες αλλάζουν

Όταν οι ηγέτες της Γαλλίας και της Βρετανίας συναντηθούν με τον Πρόεδρο Τραμπ στο Λευκό Οίκο αυτή την εβδομάδα, μπορούν να στηριχθούν σε ένα καλά δοκιμασμένο «σχέδιο δράσης» για να αντιμετωπίσουν τον μεταβαλλόμενο ξενιστή τους. Ωστόσο, δεν είναι σαφές ότι τα παλιά κόλπα αρκούν για να ανταποκριθούν στη νέα πρόκληση. Μετά από μια εβδομάδα κατά την οποία ο κ. Τραμπ χαρακτήρισε τον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι της Ουκρανίας ως δικτάτορα, ο Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας και ο Πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ της Βρετανίας δεν απλώς διαχειρίζονται πλέον έναν πρόεδρο που αψηεί τους κανόνες και έχει απώτερη απήγηση για τις πολυμερείς θεσμικές δομές και την επίσημη διπλωματία. Προσπαθούν επίσης να διασώσουν μια διατλαντική συμμαχία που έχει βυθιστεί σε υπαρξιακή κρίση.

Οι εχθρικές δηλώσεις του κ. Τραμπ, σε συνδυασμό με την προσέγγισή του προς τον Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν της Ρωσίας για να παρακάμψει την Ευρώπη και να επιτύχει μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, έχουν αναγκάσει κάποιους Ευρωπαίους να αναρωτιούνται εάν η συμμαχία που προστάτευε την ήπειρο για πάνω από επτά δεκαετίες έχει ήδη καταρρεύσει. Έτσι, το να προσκαλέσεις τον κ. Τραμπ σε μια γαλλική στρατιωτική παρέλαση, όπως έκανε ο κ. Μακρόν την Ημέρα της Βαστίλης το 2017, ή σε ένα πολυτελές γεύμα στο Buckingham Palace, όπως έκανε η Βασίλισσα Ελισάβετ Β’ της Βρετανίας τον Ιούνιο του 2019, ίσως δεν είναι αρκετό για να επαναφέρουν τα πράγματα στη σωστή πορεία.

«Αυτή είναι η στιγμή της αλήθειας», δήλωσε σε συνέντευξη ο πρώην Πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Malcolm Turnbull. «Απλώς πρέπει να έχουν το κουράγιο να αντισταθούν στον Τραμπ και να του πουν την αλήθεια, δηλαδή ότι η στήριξη του Πούτιν εναντίον της Ουκρανίας αποτελεί καταστροφικό πλήγμα για το κύρος και τη θέση της Αμερικής στον κόσμο.» Ο Turnbull, ο οποίος είχε και δικές του συγκρούσεις με τον Τραμπ για το θέμα των προσφύγων στις αρχές της πρώτης θητείας του προέδρου, τόνισε πως οι προσπάθειες να τον γοητεύσουν ή να τον πείσουν για ένα τόσο θεμελιώδες ζήτημα πιθανότατα δεν θα πάνε πουθενά. «Αν το κόστος για να συμφωνήσετε με τον Τραμπ είναι η εγκατάλειψη των συμμάχων σας, τότε το τίμημα είναι πολύ υψηλό», πρόσθεσε.

Ένα κρίσιμο πρόβλημα, σύμφωνα με διπλωμάτες που δούλεψαν με τον Τραμπ στην πρώτη του θητεία, είναι ότι δεν είναι πια ο ίδιος ηγέτης που ήταν τότε. «Όταν έφτασε ο Τραμπ το 2017, δεν γνώριζε τίποτα και κανέναν», είπε ο Gérard Araud, πρώην πρέσβης της Γαλλίας στη Ουάσινγκτον, ο οποίος συνόδευσε τον Μακρόν σε πολλές συναντήσεις με τον Τραμπ. «Τώρα πιστεύει ότι γνωρίζει τα πάντα, είναι πιο ριζοσπαστικός όσον αφορά το περιεχόμενο και περιβάλλεται από ανθρώπους που του λένε «ναι» σε κάθε του λέξη.»

Αυτό θα δυσκολέψει τους Ευρωπαίους ηγέτες να απομακρύνουν τον Τραμπ από την εσφαλμένη του θέση, σύμφωνα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες, δίνοντας δισεκατομμύρια δολάρια στρατιωτικής υποστήριξης στην Ουκρανία, ήταν ουσιαστικά θύματα απάτης από έναν αδημοκρατισμένο, αηδίαστο στην πλειοψηφία ουκρανό ηγέτη. Ούτε θα είναι εύκολο, λένε οι διπλωμάτες, να προειδοποιηθεί ο Τραμπ για τους κινδύνους της υπερβολικής παραχώρησης προς τον Πούτιν σε διαπραγματεύσεις.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι ηγέτες δεν θα προσπαθήσουν. Ο Μακρόν, που φτάνει στο Λευκό Οίκο τη Δευτέρα, είπε σε ζωντανή μετάδοση στα κοινωνικά μέσα την περασμένη εβδομάδα: «Θα του πω ουσιαστικά: ‘Δεν μπορείς να δείξεις αδυναμία απέναντι στον Πρόεδρο Πούτιν. Δεν είναι αυτό που σε χαρακτηρίζει, ούτε είναι προς το συμφέρον σου.’» Ο Στάρμερ, που θα βρεθεί στη Ουάσινγκτον την Πέμπτη, δεν έχει αποκαλύψει δημόσια τη στρατηγική του για την αντιμετώπιση του Τραμπ, αλλά οι Βρετανοί διπλωμάτες αναμένεται να τονίσουν τη διάθεση της Βρετανίας να παρέχει επιπλέον στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, συνεισφέροντας στρατεύματα σε μια ειρηνευτική αποστολή, υπό την προϋπόθεση ότι οι ΗΠΑ θα λειτουργήσουν ως «ασφαλιστική γραμμή». «Ο Τραμπ δεν δείχνει ευγνωμοσύνη», ανέφερε η Kim Darroch, πρώην πρέσβης της Βρετανίας στη Ουάσινγκτον. «Αλλά τουλάχιστον θα λάβετε κάποια αναγνώριση ως η πιο προοδευτική από τις ευρωπαϊκές χώρες όσον αφορά την αποδοχή της ιδέας του για μια ειρηνευτική συμφωνία.»

Βρετανοί αξιωματούχοι ανέφεραν πως ο Στάρμερ θα ενημερώσει τον Τραμπ ότι η Βρετανία εξετάζει επιπλέον στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία και σχεδιάζει να αυξήσει τις δαπάνες για την άμυνά της. Ο Darroch τόνισε πως ο Στάρμερ πρέπει να δεσμευτεί να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες της Βρετανίας στο 2,5% του ΑΕΠ μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία (ο Στάρμερ έχει υποσχεθεί ότι θα φτάσει σε αυτό το όριο, αλλά δεν έχει ορίσει προθεσμία). Ο πρωθυπουργός πρέπει επίσης να πιέσει τον Τραμπ να περιγράψει την ειρηνευτική συμφωνία που επιδιώκει με τη Ρωσία και ποια πίεση θα ασκήσει στον Πούτιν για να την επιτύχει. Ενώ αναμένεται η Βρετανία να ανακοινώσει επιπλέον κυρώσεις κατά της Ρωσίας πριν ο Στάρμερ ταξιδέψει στη Ουάσινγκτον, ο Τραμπ έχει δείξει διάθεση να τερματίσει την οικονομική και διπλωματική απομόνωση της Ρωσίας.

Ο Στάρμερ έδειξε κάποιες διαφορές μεταξύ του και του Τραμπ μετά την καταδίκη του προέδρου για τον Ζελένσκι, λέγοντας τηλεφωνικά στον ουκρανό πρωθυπουργό ότι ήταν «δημοκρατικά εκλεγμένος ηγέτης» με το δικαίωμα να «αναστείλει τις εκλογές κατά τη διάρκεια πολέμου, όπως έκανε το Ηνωμένο Βασίλειο κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.» Μετά την έκφραση της άποψής του, ο Darroch τόνισε πως ο Στάρμερ πρέπει να αποφύγει μια συζήτηση με τον Τραμπ σχετικά με το ποιος ξεκίνησε τον πόλεμο ή αν ο Ζελένσκι είναι δικτάτορας, και να εστιάσει στην εικόνα του Τραμπ ως ειρηνοποιού.

Ο Araud συμφώνησε, λέγοντας: «Θα ήταν λάθος για τους Ευρωπαίους να επιχειρήσουν να αντιπαρατεθούν στον Τραμπ για το ποιος ξεκίνησε τον πόλεμο ή για το αν ο Ζελένσκι είναι δικτάτορας. Αυτό δεν είναι βιώσιμο για μια προσέγγιση του τύπου του Τραμπ.» Ο Araud ανέφερε ότι περίμενε ο Μακρόν να πιέσει τον Τραμπ για εγγυήσεις ασφαλείας, σε αντάλλαγμα για την συγκρότηση μιας αποτρεπτικής δύναμης στην Ευρώπη, προσπαθώντας να πείσει τη Σουηδία, τη Δανία, τις Κάτω Χώρες και τις Βαλτικές χώρες να ενταχθούν σε αυτήν.

Άλλοι Γάλλοι αξιωματούχοι ανησυχούν ότι ο Τραμπ θα επιμείνει να επιβληθεί μια εκεχειρία στην Ουκρανία μέσα σε λίγες εβδομάδες, με στόχο τον εορτασμό της σε Κόκκινη Πλατεία στη Μόσχα την 9η Μαΐου – την ημέρα που τιμά τη νίκη των Σοβιετικών επί της ναζιστικής Γερμανίας. Θα ήταν ο πρώτος πρόεδρος που θα επισκεπτόταν τη Ρωσία για περισσότερα από δέκα χρόνια, γεγονός που θα αποτελούσε εντυπωσιακή ένδειξη της διπλωματικής αποκατάστασης του Πούτιν. Με ελάχιστο χρόνο για να αποτραπεί αυτό, οι Γάλλοι αξιωματούχοι εργάζονται βιαστικά για να περιορίσουν τις ζημιές, φοβούμενοι ότι ο Τραμπ θα προσπαθήσει να επιβάλει εκλογές στην Ουκρανία, ανοίγοντας το δρόμο για υποστηρικτές της Ρωσίας, διαδικτυακές εκστρατείες δυσφήμισης και άλλες μορφές επέμβασης.

Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι ηγέτες πρέπει να απευθυνθούν στις άλλες προτεραιότητες του Τραμπ, κυρίως στον ανταγωνισμό της Αμερικής με την Κίνα. Η υπερβολική παραχώρηση στον Πούτιν, λένε, θα μπορούσε να ενθαρρύνει την Κίνα στις επιδιώξεις της εναντίον της Ταϊβάν, ενώ θα της δώσει κίνητρο να πλησιάσει τη Ρωσία σε μια συμμαχία κατά των Ηνωμένων Πολιτειών. «Αν επιβάλλεις ειρήνη στην Ευρώπη και στην Ουκρανία με όρους ευνοϊκούς για τη Ρωσία, αυτό καθιστά πιο δύσκολη την αντιμετώπιση της Κίνας», δήλωσε ο Nigel Gould-Davies, πρώην πρέσβης της Βρετανίας στο Λευκορωσία και ανώτερος συνεργάτης στο International Institute for Strategy στο Λονδίνο. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν ο Gould-Davies και άλλοι αναλυτές, η εμπλοκή του Τραμπ σε συζητήσεις για γενική στρατηγική έχει τα όριά της. «Για τον Τραμπ, ακόμη περισσότερο από τους περισσότερους ηγέτες, το προσωπικό είναι το πολιτικό», είπε.

Την Παρασκευή, ο Τραμπ περιέγραψε τον Μακρόν ως φίλο, αλλά παραπονέθηκε ότι ούτε αυτός ούτε ο Στάρμερ είχαν «κάνει τίποτα» για να τερματίσουν τον πόλεμο. Ο Στάρμερ και ο Μακρόν έχουν και οι δύο εργαστεί για να δημιουργήσουν σχέσεις με τον Τραμπ. Ο Στάρμερ γνώρισε τον Τραμπ σε δείπνο στο Trump Tower στη Νέα Υόρκη τον περασμένο Σεπτέμβριο, και οι δύο φαίνεται να τα πάνε καλά. «Μου αρέσει πάρα πολύ», πρόσφατα είπε ο Τραμπ, «είναι φιλελεύθερος, κάτι που διαφέρει από εμένα, αλλά νομίζω ότι είναι πολύ καλός άνθρωπος.»

Η σχέση του Μακρόν με τον Τραμπ έχει βαθύτερες ρίζες και έχει περάσει από περισσότερες δυσκολίες. Μετά από μια περίοδο «μήνους του μέλιτος» που χαρακτηρίστηκε από την παρουσία του Τραμπ σε γαλλική στρατιωτική παρέλαση, οι δύο ηγέτες συγκρούστηκαν για την απόφαση του Τραμπ να αποσυρθεί από τη συμφωνία για το κλίμα του Παρισιού και τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Ο Μακρόν συνεχίζει να προσπαθεί να επικοινωνήσει· τον Δεκέμβριο, προσκάλεσε τον Τραμπ στο ξανανοίγμα της Καθεδρικής του Νατροντ-Νταμ στο Παρίσι, και επιδίωξε να μπεί στο πρόγραμμά του στη Ουάσινγκτον πριν από τον Στάρμερ, ο οποίος έχει προγραμματίσει το ταξίδι του εδώ και μερικές εβδομάδες. Κανένα από αυτά δεν εγγυάται όμως ότι οι διπλωματικές προσπάθειες θα αποδώσουν αυτή τη φορά. Κατά τη διάρκεια κρατικής επίσκεψης στη Ουάσινγκτον το 2018, ο Araud θυμήθηκε ότι ο Μακρόν πίστευε εσφαλμένα πως είχε πείσει τον Τραμπ να μην αποσυρθεί από τη συμφωνία με το Ιράν. «Υπάρχει ένα στοιχείο απροσδιόριστης συμπεριφοράς και αναξιοπιστίας. Ό,τι λέει την πρώτη μέρα δεν σημαίνει τίποτα τη δεύτερη», είπε.

By Mark Landler, from New York Times 

Ακολουθήστε μας στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις