Μακρόν - Τραμπ: Πού συμφώνησαν και πού διαφώνησαν
Χθες συμπληρώθηκαν τρία ολόκληρα χρόνια από τη μέρα που η Ουκρανία ξύπνησε σε έναν εφιάλτη. Τρία χρόνια πολέμου, πόνου και καταστροφής, τρία χρόνια ζωών που άλλαξαν για πάντα, οικογενειών που χωρίστηκαν, πόλεων που έγιναν ερείπια. Και ενώ ο χρόνος κυλά, η ελπίδα για ειρήνη παραμένει ζωντανή, ακόμα και αν μοιάζει μακρινή. Παρά τις διαφορετικές τους προσεγγίσεις, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Γάλλος ομόλογός του, Εμανουέλ Μακρόν, βρήκαν σημεία επαφής που ενδέχεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην πορεία για τον τερματισμό της αιματοχυσίας.
⭕️ Donald Trump ile Emmanuel Macron’un ortak basın toplantısında iki liderin birbirinin dizine dokunduğu ve elini tuttuğu anlar sosyal medyada gündem oldu. pic.twitter.com/bqRbhVu5rn
— Medyanın Elli Tonu (@Medyanin50Tonu) February 25, 2025
Όταν ο Μακρόν έφτασε στην Ουάσιγκτον, οι σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον Τραμπ ήταν ήδη τεταμένες. Η πρόσφατη δήλωση του Αμερικανού προέδρου, στην οποία χαρακτήριζε τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι «δικτάτορα», είχε δυναμιτίσει το κλίμα. Παράλληλα, η ομιλία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, στο Μόναχο είχε εντείνει την ανησυχία των Ευρωπαίων για το μέλλον της αμερικανικής στήριξης προς την Ουκρανία. Η αρχή της επίσκεψης του Μακρόν δεν προμήνυε τίποτα θετικό. Ο Τραμπ δεν τον υποδέχτηκε προσωπικά στον Λευκό Οίκο, αναθέτοντας το καθήκον αυτό σε μία συνεργάτιδά του. Επιπλέον, αίσθηση προκάλεσε η ανακοίνωσή του ότι βρίσκεται σε συνομιλίες με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, για την παύση των εχθροπραξιών. Το περιεχόμενο των συνομιλιών αυτών, ωστόσο, ήταν μάλλον δύσκολο να βρει σύμφωνο τον Γάλλο πρόεδρο.
Παρότι οι αποκλίσεις στις θέσεις ΗΠΑ και Ευρώπης για την Ουκρανία παραμένουν έντονες, φάνηκαν και κάποιες πρώτες αχτίδες συμφωνίας. Ένα χαρακτηριστικό στιγμιότυπο αυτής της έντασης ήταν η δημόσια διόρθωση του Μακρόν προς τον Τραμπ, όταν εκείνος αναφέρθηκε στα χρήματα που έχουν διαθέσει οι δύο πλευρές για την υποστήριξη της Ουκρανίας. Ωστόσο, στη συνέχεια, οι δύο ηγέτες βρήκαν έναν κοινό παρονομαστή: τη διερεύνηση της πιθανότητας ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία, σε έναν αυστηρά «ειρηνευτικό» ρόλο, κάτι που -σύμφωνα με τον Τραμπ- δεν θα απέρριπτε ούτε ο Πούτιν. Ο Μακρόν, μάλιστα, έκανε λόγο για αποστολή δυνάμεων «εντελώς ειρηνικών», οι οποίες όμως θα χρειάζονταν αμερικανική υποστήριξη. Η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ευρώπη αναζητούν τρόπους για να μειώσουν την άμεση εμπλοκή τους στο πεδίο των μαχών, χωρίς ωστόσο να εγκαταλείψουν την Ουκρανία στην τύχη της.
Μια ειρήνη που δεν θα είναι συνθηκολόγηση
Ο Γάλλος πρόεδρος έσπευσε να διευκρινίσει ότι η ειρήνη δεν μπορεί να έρθει με όρους που θα σημαίνουν συνθηκολόγηση για την Ουκρανία. «Δεν μπορεί να είναι μια απλή κατάπαυση του πυρός χωρίς εγγυήσεις. Πρέπει να διασφαλίζει την κυριαρχία της Ουκρανίας», τόνισε. Ο Μακρόν, μιλώντας στο Fox News, υποστήριξε ότι μια προσωρινή ανακωχή θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσα στις «προσεχείς εβδομάδες». Ο ίδιος είπε ότι ελπίζει να έχει πείσει τον Τραμπ πως η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να ξεκινήσει ταυτόχρονα εμπορικό πόλεμο τόσο με την Κίνα όσο και με την Ευρώπη. «Δεν μπορείτε να πολεμάτε σε δύο μέτωπα ταυτόχρονα», ήταν το μήνυμά του προς τον Αμερικανό πρόεδρο.
Ο Τραμπ, οι σπάνιες γαίες και η Ουκρανία
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, έδειξε να εμμένει στη δική του οπτική γωνία. Όπως δήλωσε στους δημοσιογράφους, αναμένει τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον τις επόμενες εβδομάδες, προκειμένου να υπογράψει συμφωνία που θα αφορά -μεταξύ άλλων- την εκμετάλλευση των σπάνιων γαιών της Ουκρανίας. Ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε, μάλιστα, τη θέση του ότι ένας πόλεμος που διαρκεί για χρόνια θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο. «Αν είμαστε έξυπνοι, ο πόλεμος μπορεί να τελειώσει μέσα σε λίγες εβδομάδες», είπε χαρακτηριστικά.
Ο Πούτιν ανοίγει την πόρτα στην Ευρώπη
Την ίδια στιγμή, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία δεν αποκλείει τη συμμετοχή της Ευρώπης στη διαπραγματευτική διαδικασία για την Ουκρανία, αν και υποστήριξε ότι ήταν οι ευρωπαϊκές χώρες εκείνες που είχαν διακόψει τις επαφές με τη Μόσχα. Παράλληλα, δεν έκρυψε την απέχθειά του για τον Ζελένσκι, χαρακτηρίζοντάς τον «τοξική μορφή». Κατηγόρησε τον Ουκρανό πρόεδρο για «γελοίες διαταγές» που οδηγούν σε αδικαιολόγητες ανθρώπινες απώλειες, καθώς και για την άρνησή του να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία.
Τρία χρόνια μετά: Μια ευκαιρία για ελπίδα;
Καθώς η Ουκρανία μπαίνει στον τέταρτο χρόνο του πολέμου, η αγωνία για το μέλλον είναι πιο έντονη από ποτέ. Τρεις χειμώνες πέρασαν μέσα σε ερείπια και φόβο, τρία καλοκαίρια με τα παιδιά να μην μπορούν να παίξουν ανέμελα στους δρόμους. Το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι αν αυτή η νέα προσπάθεια ειρηνευτικών συνομιλιών θα αποδειχθεί πραγματική ευκαιρία για τον τερματισμό της τραγωδίας ή αν θα χαθεί, όπως τόσες άλλες, μέσα στον κυκεώνα της γεωπολιτικής στρατηγικής. Η ειρήνη, όμως, δεν είναι απλώς μια διπλωματική συμφωνία. Είναι το δικαίωμα ενός λαού να ξαναβρεί το χαμόγελό του. Είναι οι δρόμοι που πρέπει να γεμίσουν ζωή και όχι ερείπια. Είναι τα παιδιά που πρέπει να γυρίσουν στα σχολεία τους και όχι να μεγαλώνουν κάτω από τον ήχο των σειρήνων. Ίσως αυτή τη φορά, ο κόσμος να ακούσει πραγματικά την κραυγή της Ουκρανίας. Και ίσως, επιτέλους, η ειρήνη να μην είναι μια μακρινή ελπίδα, αλλά μια απτή πραγματικότητα.
