Η κίνηση του Ντόναλντ Τραμπ να αναστείλει την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία αλλάζει δραματικά τα δεδομένα της σύγκρουσης και θέτει το Κίεβο σε μια εξαιρετικά δύσκολη θέση. Παρότι το πάγωμα της βοήθειας δεν αναμένεται να επηρεάσει άμεσα τις μάχες στο πεδίο, καθώς η Ουκρανία έχει προμήθειες που μπορούν να διαρκέσουν για εβδομάδες ή και μήνες, η μακροπρόθεσμη επίδραση μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική. Πριν από την αλλαγή ηγεσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε στείλει μεγάλες ποσότητες στρατιωτικού εξοπλισμού στο Κίεβο, εξασφαλίζοντας μια προσωρινή γραμμή άμυνας. Ωστόσο, τα αμερικανικά προηγμένα οπλικά συστήματα – όπως οι πύραυλοι ATACMS – αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της στρατηγικής της Ουκρανίας. Χωρίς τη συνεχή ροή αυτών των όπλων, οι δυνατότητες του Κιέβου να εξαπολύει επιθέσεις σε ρωσικά εδάφη θα μειωθούν δραστικά.
Η Ευρώπη ενδέχεται να ενισχύσει την υποστήριξή της, αναλαμβάνοντας να καλύψει μέρος του κενού που αφήνει η Ουάσιγκτον. Ωστόσο, οι δυνατότητες των ευρωπαϊκών χωρών να προμηθεύσουν προηγμένα οπλικά συστήματα είναι περιορισμένες, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες για τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα της ουκρανικής άμυνας. Ο Μαρκ Κάνσιαν, ανώτερος σύμβουλος του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, εκτιμά ότι οι επιπτώσεις της απόφασης Τραμπ θα γίνουν αισθητές εντός δύο έως τεσσάρων μηνών. Παρότι η Ευρώπη θα μπορούσε να διατηρήσει προσωρινά τη δυναμική του Κιέβου, η έλλειψη κρίσιμων οπλικών συστημάτων θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαρροές στην πρώτη γραμμή, αναγκάζοντας την Ουκρανία να αποδεχθεί μια δυνητικά δυσμενή ειρηνευτική συμφωνία. «Όταν τα εφόδιά σου μειώνονται στο μισό, αυτό γίνεται τελικά αισθητό στο πεδίο της μάχης. Η πρώτη γραμμή θα συνεχίσει να λυγίζει και, αν η κατάσταση δεν αλλάξει, ενδέχεται τελικά να σπάσει», προειδοποίησε ο Κάνσιαν.
Ο Ζελένσκι υπό πίεση
Η απόφαση της Ουάσιγκτον φαίνεται πως αποτελεί μέρος μιας στρατηγικής πίεσης προς τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Σύμφωνα με το BBC, η κυβέρνηση Τραμπ φέρεται να επιθυμεί μια δημόσια συγγνώμη από τον Ζελένσκι για την πρόσφατη ένταση που δημιουργήθηκε στη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο. Επιπλέον, ο Τραμπ πιέζει για μια συμφωνία σχετικά με την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας, προσθέτοντας έναν οικονομικό παράγοντα στην εξίσωση της αμερικανικής πολιτικής. Παρόλο που η Ουάσιγκτον υποστηρίζει πως επιδιώκει τον γρήγορο τερματισμό του πολέμου, η τακτική της «καρότο και μαστίγιο» δείχνει πως ο Τραμπ θέλει να οδηγήσει την Ουκρανία σε διαπραγματεύσεις με όρους που πιθανώς θα ευνοούν τη Ρωσία. «Δεν μπορείς να φέρεις τον Πούτιν στο τραπέζι αν συνεχίζεις να τον προσβάλλεις», δήλωσε χαρακτηριστικά αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης στο Politico.
Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται έχει δημιουργήσει μια αίσθηση επείγοντος στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η Βρετανία και η Γαλλία έχουν εντείνει τις διπλωματικές τους προσπάθειες, προσπαθώντας να καταστρώσουν ένα σχέδιο που θα διασφαλίζει την προστασία της Ουκρανίας σε περίπτωση που η αμερικανική βοήθεια αποσυρθεί οριστικά. Ωστόσο, οι ενδείξεις δείχνουν ότι ο Τραμπ ενδέχεται να επιδιώκει μια συνολική επαναδιαπραγμάτευση της αμερικανικής στάσης έναντι της Ουκρανίας, κάτι που ανησυχεί ιδιαίτερα τους Ευρωπαίους συμμάχους. «Η Ευρώπη έχει ελάχιστο χρόνο στη διάθεσή της να εμπλακεί ουσιαστικά, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος να βρεθεί εκτός στρατηγικού σχεδιασμού», δήλωσε ο Ίαν Μπρέμερ, πρόεδρος του Eurasia Group. Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Ίβο Ντάαλντερ, προειδοποίησε πως η τακτική του Τραμπ ενδέχεται να φέρει πιο κοντά την Ουκρανία και την Ευρώπη, αλλά ταυτόχρονα να αποδυναμώσει τη σχέση των ΗΠΑ με το Κίεβο. «Όταν δεν παρέχεις εγγυήσεις ασφαλείας και προσβάλλεις τον ηγέτη της χώρας, χάνεις τη διαπραγματευτική σου ισχύ», τόνισε.
Η επόμενη περίοδος θα είναι κρίσιμη για την Ουκρανία, καθώς το Κίεβο βρίσκεται αντιμέτωπο με σκληρές αποφάσεις: να διατηρήσει τη στρατηγική του και να συνεχίσει τον αγώνα χωρίς την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ ή να προχωρήσει σε συμβιβασμούς που ενδέχεται να αποβούν εις βάρος της εδαφικής του ακεραιότητας. Ο Τραμπ, από την πλευρά του, φαίνεται να χρησιμοποιεί την κατάσταση ως μοχλό διαπραγμάτευσης τόσο με την Ουκρανία όσο και με τη Ρωσία. Αν και διατείνεται ότι θέλει να φέρει την ειρήνη, η αβεβαιότητα που δημιουργείται γύρω από τις προθέσεις του έχει ήδη αρχίσει να επηρεάζει τη γεωπολιτική ισορροπία. Το μεγάλο ερώτημα παραμένει: είναι αυτή η αρχή μιας νέας στρατηγικής προσέγγισης ή απλώς ένα ακόμη διαπραγματευτικό χαρτί στα χέρια του Ντόναλντ Τραμπ; Οι επόμενοι μήνες θα κρίνουν την πορεία της Ουκρανίας και τις ισορροπίες στη διεθνή σκηνή.