Τα αναψυκτικά, τα επεξεργασμένα σνακ, τα γλυκά και τα ενεργειακά ποτά έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής διατροφής. Παρά τις προειδοποιήσεις σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις τους στην υγεία, όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης, μια νέα έρευνα έρχεται να προσθέσει έναν ακόμη ανησυχητικό παράγοντα: τη συμβολή της φρουκτόζης στην ανάπτυξη καρκινικών όγκων. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις, η φρουκτόζη που προέρχεται από το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης (High Fructose Corn Syrup – HFCS) φαίνεται να προωθεί την ανάπτυξη όγκων σε ποντίκια που εξετάζονταν για μελάνωμα, καρκίνο του μαστού και καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Ωστόσο, αντί η φρουκτόζη να τροφοδοτεί απευθείας τα καρκινικά κύτταρα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το ήπαρ τη μετατρέπει σε θρεπτικά συστατικά που στη συνέχεια γίνονται «τροφή» για τους όγκους. Αυτό το εύρημα μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους για τη θεραπεία του καρκίνου, προσφέροντας νέες στρατηγικές στόχευσης του μεταβολισμού των όγκων.
Οι επιστήμονες πραγματοποίησαν πειράματα σε ποντίκια με καρκινικούς όγκους, παρέχοντάς τους διατροφή πλούσια σε φρουκτόζη. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η φρουκτόζη προωθούσε την ανάπτυξη των όγκων, χωρίς όμως να επηρεάζει το σωματικό βάρος, τα επίπεδα γλυκόζης ή ινσουλίνης νηστείας. Αρχικά, οι ερευνητές πίστευαν ότι τα καρκινικά κύτταρα θα χρησιμοποιούσαν άμεσα τη φρουκτόζη για να δημιουργήσουν νέα κυτταρικά συστατικά, όπως το DNA. Αντίθετα, παρατήρησαν ότι η φρουκτόζη δεν μεταβολιζόταν σημαντικά από τα καρκινικά κύτταρα. Αντίθετα, το ήπαρ τη μετέτρεπε σε λιπίδια, τα οποία κατέληγαν στο αίμα και χρησιμοποιούνταν από τα καρκινικά κύτταρα για την ανάπτυξή τους.
«Γρήγορα συνειδητοποιήσαμε ότι τα καρκινικά κύτταρα από μόνα τους δεν λένε όλη την ιστορία. Το ήπαρ διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο, μετατρέποντας τη φρουκτόζη σε δομικά θρεπτικά συστατικά που ενισχύουν την ανάπτυξη των όγκων», εξηγεί ο Δρ. Ronald Fowle-Grider, κύριος συγγραφέας της μελέτης.
Φρουκτόζη και διατροφή: Κρυμμένος κίνδυνος
Η φρουκτόζη, όπως και η γλυκόζη, είναι ένας κοινός τύπος σακχάρου, αλλά μεταβολίζεται διαφορετικά από το σώμα. Ενώ η γλυκόζη επεξεργάζεται σε όλο το σώμα, η φρουκτόζη μεταβολίζεται κυρίως από το ήπαρ και το λεπτό έντερο. Αν και βρίσκεται φυσικά σε φρούτα και λαχανικά, η βιομηχανία τροφίμων χρησιμοποιεί ευρέως το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης ως γλυκαντικό σε πλήθος προϊόντων, όπως αναψυκτικά, επεξεργασμένα τρόφιμα, σάλτσες και έτοιμα γεύματα.
Η κατανάλωση της φρουκτόζης έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. «Αν ψάξετε στα ντουλάπια σας, θα διαπιστώσετε ότι πολλά προϊόντα περιέχουν σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης – όχι μόνο γλυκά και αναψυκτικά, αλλά και τρόφιμα που δεν θεωρούνται ‘ανθυγιεινά’, όπως οι σάλτσες ζυμαρικών και η κέτσαπ», σημειώνει ο Δρ. Gary Patti, καθηγητής Χημείας και Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον.
Αν και η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι η φρουκτόζη προκαλεί άμεσα τον καρκίνο, ενισχύει τη θεωρία ότι μπορεί να επιδεινώσει την ανάπτυξη των όγκων. «Αν κάποιος έχει ήδη διαγνωστεί με καρκίνο, η μείωση της πρόσληψης φρουκτόζης μπορεί να είναι ωφέλιμη. Ωστόσο, η αποφυγή της είναι πιο δύσκολη από ό,τι νομίζουμε, λόγω της διαδεδομένης χρήσης της στα επεξεργασμένα τρόφιμα», προειδοποιεί ο Δρ. Patti. Η νέα αυτή γνώση υπογραμμίζει την ανάγκη για περισσότερη έρευνα σχετικά με τον ρόλο της διατροφής στην καρκινογένεση και ενισχύει τη σημασία της υιοθέτησης μιας ισορροπημένης και προσεκτικής διατροφής.
