Ο Πούτιν απαιτεί πολλές ουκρανικές παραχωρήσεις
Οι δηλώσεις του Ρώσου ηγέτη δείχνουν ότι θέλει να παρατείνει τις διαπραγματεύσεις ή να καταστήσει μια ανακωχή αδύνατη. Ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισε την απάντησή του «χειριστική». Ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, την Πέμπτη δεν απέρριψε την πρόταση των ΗΠΑ και της Ουκρανίας για εκεχειρία διάρκειας ενός μήνα, ωστόσο έθεσε μια σειρά από προϋποθέσεις που είτε θα καθυστερούσαν την επίτευξη της συμφωνίας είτε θα την καθιστούσαν ανέφικτη. Οι δηλώσεις του κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ανέδειξαν την ισορροπία που επιδιώκει: να παρουσιάσει τη Ρωσία ως κυρίαρχη στο πεδίο της μάχης, διατηρώντας παράλληλα τις συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε να μην διαταράξει τη σχέση του με τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, έχοντας αποστασιοποιηθεί από τους παραδοσιακούς συμμάχους της χώρας και διαμορφώνοντας μια εξωτερική πολιτική που ευνοεί τη Ρωσία, έχει αναδειχθεί σε κομβικό γεωπολιτικό εταίρο για τον Πούτιν.
Σε αιχμηρές δηλώσεις αργότερα την ίδια ημέρα, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ανέφερε ότι οι όροι του Πούτιν ήταν τόσο πολλοί που είτε δεν θα επιτευχθεί καμία συμφωνία είτε αυτή θα καθυστερήσει επ’ αόριστον. Οι δηλώσεις του Πούτιν έγιναν πριν από τη συνάντησή του με τον Στιβ Γουίτκοφ, απεσταλμένο του Τραμπ στη Μέση Ανατολή, για να συζητήσουν την πρόταση εκεχειρίας που η Ουκρανία είχε ήδη αποδεχθεί. Μέχρι νωρίς την Παρασκευή, ώρα Μόσχας, το Κρεμλίνο δεν είχε σχολιάσει την έκβαση της συνάντησης. Ωστόσο, ανακοινώθηκε ότι ο Πούτιν είχε επίσης τηλεφωνική επικοινωνία με τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, τον ντε φάκτο ηγέτη της Σαουδικής Αραβίας, για το ζήτημα της Ουκρανίας. Οι δηλώσεις του Ρώσου προέδρου έγιναν σε μια περίοδο που η Ρωσία διατηρεί τη στρατιωτική της δυναμική στη μάχη στην περιοχή του Κουρσκ, όπου οι ρωσικές δυνάμεις φαίνεται να πλησιάζουν στην εκδίωξη των Ουκρανών από τα εδάφη που είχαν καταλάβει το περασμένο καλοκαίρι. Μια τέτοια εξέλιξη θα μείωνε το διαπραγματευτικό πλεονέκτημα του Κιέβου σε ενδεχόμενες ειρηνευτικές συνομιλίες.
«Σωστή η ιδέα, αλλά υπάρχουν ερωτήματα»
«Η ιδέα αυτή καθαυτή είναι σωστή και φυσικά τη στηρίζουμε», είπε ο Πούτιν αναφερόμενος στην πρόταση για εκεχειρία. «Όμως υπάρχουν ερωτήματα που πρέπει να συζητήσουμε με τους Αμερικανούς συναδέλφους μας». Ο Πούτιν φάνηκε να θέτει ως όρους περιορισμούς στη δυνατότητα της Ουκρανίας να κινητοποιήσει περισσότερα στρατεύματα και να εισάγει όπλα κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας – όροι που θα την έφερναν σε ακόμα πιο μειονεκτική θέση σε περίπτωση επανέναρξης των συγκρούσεων. Ήταν η πρώτη φορά που ο Πούτιν σχολίασε τη συγκεκριμένη πρόταση, η οποία προέκυψε από διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας στη Σαουδική Αραβία. Οι δηλώσεις του υποδηλώνουν ότι ο Ρώσος ηγέτης βλέπει την εκεχειρία ως μέρος μιας ευρύτερης διαπραγμάτευσης με την Ουάσινγκτον και ότι επιδιώκει να εμφανιστεί ως πρόθυμος να εμπλακεί στις προσπάθειες του Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου, τον οποίο ο ίδιος ξεκίνησε με τη γενικευμένη εισβολή του πριν από τρία χρόνια.
Ο Πούτιν άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να συνομιλήσει με τον Τραμπ. «Ίσως να έχουμε ένα τηλεφώνημα με τον Πρόεδρο Τραμπ και να το συζητήσουμε μαζί του», είπε. Όταν ρωτήθηκε αργότερα αν θα μιλούσε με τον Ρώσο πρόεδρο, ο Τραμπ απάντησε ότι «θα ήθελε πολύ να τον συναντήσει». «Θα θέλαμε να δούμε μια εκεχειρία από τη Ρωσία», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους, ενώ βρισκόταν με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, στο Οβάλ Γραφείο. Ο Αμερικανός πρόεδρος αποκάλυψε ότι οι ΗΠΑ είχαν συζητήσει με την Ουκρανία πιθανές εδαφικές παραχωρήσεις ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. «Έχουμε συζητήσει με την Ουκρανία για το ποια εδάφη θα διατηρηθούν και ποια θα χαθούν, καθώς και για άλλες πτυχές μιας τελικής συμφωνίας», είπε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι «πολλά από τα βασικά σημεία της συμφωνίας έχουν ήδη τεθεί στο τραπέζι».
Τα ρωσικά αιτήματα και η στρατηγική καθυστέρησης
Ο Πούτιν φαίνεται να επιδιώκει να παραμείνει σε καλές σχέσεις με τον Τραμπ, δεδομένου ότι ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ήδη προσφέρει σημαντικές γεωπολιτικές νίκες στο Κρεμλίνο. Ωστόσο, οι δηλώσεις του Ρώσου ηγέτη έδειξαν ότι η Μόσχα εκτιμά πως βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση στο πεδίο της μάχης και ότι έχει συμφέρον να καθυστερήσει τις διαπραγματεύσεις. Ο ίδιος δήλωσε ότι η Ρωσία συνεχίζει να απαιτεί μια ειρηνευτική συμφωνία που θα αντιμετωπίζει τα «αρχικά αίτια» του πολέμου, αφήνοντας να εννοηθεί ότι εξακολουθεί να πιέζει για δυτικές παραχωρήσεις, όπως η μείωση της παρουσίας του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη. Ο Ζελένσκι χαρακτήρισε την απάντηση του Πούτιν «απολύτως προβλέψιμη και χειριστική».
«Ο Πούτιν φυσικά φοβάται να πει ευθέως στον Πρόεδρο Τραμπ ότι θέλει να συνεχίσει αυτόν τον πόλεμο, ότι θέλει να σκοτώσει Ουκρανούς», είπε ο Ουκρανός ηγέτης στο βραδινό του διάγγελμα. Ο Πούτιν ξεκαθάρισε ότι μια γρήγορη εκεχειρία θα ήταν πολύ πιο επωφελής για την Ουκρανία παρά για τη Ρωσία. «Υπό αυτές τις συνθήκες, θεωρώ ότι μια εκεχειρία, ακόμα και για 30 ημέρες, θα ήταν πολύ καλή για την Ουκρανία», είπε. «Και εμείς τη στηρίζουμε. Αλλά υπάρχουν κάποιες λεπτομέρειες».
Στη συνέχεια, ανέφερε ότι η Ρωσία δεν θα επέτρεπε στις ουκρανικές δυνάμεις στο Κουρσκ να αποσυρθούν ειρηνικά – αντιθέτως, πρότεινε ότι η ουκρανική ηγεσία θα μπορούσε να τις διατάξει να παραδοθούν. Επίσης, άφησε να εννοηθεί ότι ενδέχεται να απαιτήσει την παύση της στρατιωτικής βοήθειας από τη Δύση προς την Ουκρανία κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας. Η Ντάρα Μασικότ, ειδική σε θέματα ρωσικού στρατού στο Carnegie Endowment for International Peace, χαρακτήρισε τις νέες απαιτήσεις του Πούτιν «πολύ επικίνδυνες για την Ουκρανία». «Ουσιαστικά, ο Πούτιν πιέζει για μια κατάσταση όπου η Δύση δεν θα μπορεί να στηρίξει την Ουκρανία, ενώ η Ρωσία θα συνεχίζει να ενισχύει τον στρατό της», είπε.
