Βόρεια Μακεδονία φωτιά: Οργή και επεισόδια για τους 59 νεκρούς σε ντίσκο

Η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται σε αναβρασμό μετά την τραγωδία που σημειώθηκε στις 16 Μαρτίου 2025, όταν πυρκαγιά σε νυχτερινό κέντρο στο Κότσανι στοίχισε τη ζωή σε 59 ανθρώπους και τραυμάτισε περισσότερους από 150. Οι εικόνες καταστροφής και ο θρήνος των οικογενειών έχουν πυροδοτήσει εκτεταμένες διαδηλώσεις, με χιλιάδες πολίτες να βγαίνουν στους δρόμους ζητώντας δικαιοσύνη και καταλογισμό ευθυνών για την αμέλεια που οδήγησε στην τραγωδία.

Στο Κότσανι, οι κάτοικοι θρηνούν τα θύματα και σκάβουν νέους τάφους, ενώ παράλληλα οι διαδηλωτές επιτέθηκαν στο δημαρχείο της πόλης, πετώντας αυγά και μπουκάλια, σπάζοντας πόρτες και παράθυρα. Ζήτησαν να συναντηθούν με τον δήμαρχο Λιούπτσο Παπαζόφ, ο οποίος είχε ήδη παραιτηθεί, και βρέθηκαν αντιμέτωποι με την αστυνομία που τους εμπόδισε να εισέλθουν στο κτίριο. Η οργή των συγκεντρωμένων στράφηκε και προς τον ιδιοκτήτη του νυχτερινού κέντρου «Pulse», με εξαγριωμένους πολίτες να επιτίθενται στο δεύτερο κατάστημά του, καταστρέφοντας τις τζαμαρίες. Με πανό και συνθήματα όπως «Δεν πεθαίνουμε από ατυχήματα, πεθαίνουμε από διαφθορά» και «Όλα είναι νόμιμα εδώ αν έχεις διασυνδέσεις», εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για την εκτεταμένη διαφθορά που επέτρεψε τη λειτουργία ενός χώρου-παγίδας.

Η πυρκαγιά αποκάλυψε μια σοκαριστική πραγματικότητα. Το «Pulse» λειτουργούσε με πλαστή άδεια, η οποία είχε εκδοθεί το 2024 από το Υπουργείο Οικονομικών, με ψεύτικα πρωτόκολλα και υπογραφές. Ο χώρος, που παλαιότερα ήταν στάβλος και αποθήκη χαλιών, δεν διέθετε κανένα απολύτως μέτρο ασφαλείας. Δεν υπήρχε σύστημα πυρόσβεσης, οι πυροσβεστήρες ήταν ελάχιστοι, τα δομικά υλικά ήταν εξαιρετικά εύφλεκτα, ενώ η μοναδική έξοδος κινδύνου ήταν κλειδωμένη και χωρίς λαβή. Στο εσωτερικό του βρίσκονταν στοιβαγμένοι 500 άνθρωποι, σχεδόν διπλάσιοι από τη μέγιστη επιτρεπόμενη χωρητικότητα.

Οι αρχές προχώρησαν σε δεκάδες συλλήψεις, με πάνω από 20 άτομα να τίθενται υπό κράτηση, μεταξύ των οποίων και ο πρώην υπουργός Οικονομικών, ενώ αναμένεται να προσαχθούν και άλλα 15 άτομα. Ο υπουργός Εσωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, Πάντσε Τοσκόφσκι, δήλωσε ότι η υπόθεση σχετίζεται με εκτεταμένη διαφθορά και ότι η συγκεκριμένη άδεια, όπως και πολλές άλλες στη χώρα, εξασφαλίστηκε μέσω δωροδοκιών. Ο πρωθυπουργός Χρίστιαν Μίτσκοσκι επιβεβαίωσε πως το σύστημα αδειοδότησης ήταν διάτρητο και υποσχέθηκε σαρωτικούς ελέγχους σε όλα τα κέντρα διασκέδασης της χώρας.

Πέντε σε κρίσιμη κατάσταση στο Παπανικολάου

Οι τραυματίες της τραγωδίας αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, με την ιατρική κοινότητα να δίνει μάχη για τη ζωή τους. Ελλείψει επαρκών υποδομών, οι σοβαρότερα τραυματίες μεταφέρονται σε νοσοκομεία γειτονικών χωρών. Ύστερα από επικοινωνία του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, με τον ομόλογό του, η Ελλάδα ανέλαβε τη νοσηλεία 18 εγκαυματιών που ζητήθηκαν μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού πολιτικής προστασίας. Τρεις πολυεγκαυματίες μεταφέρθηκαν με αεροσκάφος της Πολεμικής Αεροπορίας C-27 και διακομίστηκαν στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο στην Αθήνα, ενώ πέντε άλλοι βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση στο νοσοκομείο «Παπανικολάου» της Θεσσαλονίκης. Άλλοι δύο τραυματίες με σοβαρά εγκαύματα και αναπνευστικά προβλήματα νοσηλεύονται στο 424 Στρατιωτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.

Η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας προχώρησε σε αναστολή των εργασιών του κοινοβουλίου, ενώ ξεκίνησαν μαζικοί έλεγχοι σε όλα τα νυχτερινά κέντρα για εντοπισμό πιθανών παραβιάσεων ασφαλείας. Η Πρόεδρος της χώρας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα, τόνισε ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί η θυσία ανθρώπων για το οικονομικό όφελος λίγων. Οι πολίτες, όμως, παραμένουν δύσπιστοι και απαιτούν παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων, φοβούμενοι πως η τραγωδία θα ξεχαστεί όπως τόσες άλλες στο παρελθόν.

Η κοινωνική οργή δεν φαίνεται να καταλαγιάζει, καθώς οι διαδηλωτές επιμένουν πως η τραγωδία αυτή δεν ήταν ατύχημα αλλά το αποτέλεσμα της διαφθοράς και της κρατικής αδιαφορίας. Η Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία βαθιά πολιτική και θεσμική κρίση, ενώ οι επόμενες ημέρες θα κρίνουν αν θα υπάρξει πραγματική απόδοση ευθυνών ή αν οι φωνές διαμαρτυρίας θα χαθούν μέσα στη γραφειοκρατία και τις πολιτικές σκοπιμότητες.