Ο Μασκ δεν συνόδευσε την ανάρτηση με κάποιο σχόλιο, αλλά η ίδια η πράξη της κοινοποίησής της ήταν αρκετή για να ξεσπάσει θύελλα αντιδράσεων
Ο Έλον Μασκ, ο μεγιστάνας της τεχνολογίας και ιδιοκτήτης της πλατφόρμας X (πρώην Twitter), βρέθηκε για άλλη μια φορά στο επίκεντρο της διαμάχης. Αυτή τη φορά, ήταν ένα ποστ που μοιράστηκε – και στη συνέχεια έσβησε – το οποίο επιχειρούσε να αποσείσει την ευθύνη από τους μεγαλύτερους δικτάτορες του 20ού αιώνα για τις γενοκτονίες που διαπράχθηκαν υπό τη διακυβέρνησή τους. Η ανάρτηση, η οποία ισχυριζόταν ότι ο Ιωσήφ Στάλιν, ο Αδόλφος Χίτλερ και ο Μάο Τσετούνγκ δεν ήταν υπεύθυνοι για τους θανάτους εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά ότι οι δημόσιοι υπάλληλοί τους ήταν αυτοί που διέπραξαν τις μαζικές δολοφονίες, προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις. Ο Μασκ δεν συνόδευσε την ανάρτηση με κάποιο σχόλιο, αλλά η ίδια η πράξη της κοινοποίησής της ήταν αρκετή για να ξεσπάσει θύελλα αντιδράσεων. Μέσα σε λίγες ώρες, την κατέβασε, αλλά το ίχνος της έμεινε – τόσο στην πλατφόρμα όσο και στη δημόσια συζήτηση.
Ο Μασκ δεν είναι άγνωστος σε αντιπαραθέσεις. Το 2023 είχε υποστηρίξει ένα αντισημιτικό ποστ, το οποίο περιέγραψε ως «την απόλυτη αλήθεια» για τη δράση της εβραϊκής κοινότητας, προκαλώντας φυγή διαφημιστών από την πλατφόρμα του. Και όταν πέρυσι σημειώθηκε απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ, ο Μασκ έκανε – και στη συνέχεια διέγραψε – ένα σχόλιο που υπονοούσε ότι ήταν «περίεργο» το γεγονός πως δεν είχε γίνει αντίστοιχη απόπειρα εναντίον του Προέδρου Τζο Μπάιντεν ή της Αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις.
Η τάση του Μασκ να υποστηρίζει ισχυρούς ηγέτες με αυταρχικές τάσεις είναι γνωστή. Έχει εκφράσει τη στήριξή του σε ηγέτες όπως ο Χαβιέρ Μιλέι της Αργεντινής, ο Ζαΐρ Μπολσονάρου της Βραζιλίας και ο Ναρέντρα Μόντι της Ινδίας, χώρες στις οποίες έχει και επιχειρηματικά συμφέροντα. Πρόσφατα, έδειξε ανοιχτά τη στήριξή του στο ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία, διοργανώνοντας μάλιστα διαδικτυακή συνάντηση με τον υποψήφιό του για την καγκελαρία. Δεν είναι μόνο η ιδεολογική του στάση που προκαλεί ανησυχία, αλλά και η συνεχής προσπάθεια να αναμορφώσει το X σε έναν χώρο όπου η παραπληροφόρηση και η ρητορική μίσους βρίσκουν πρόσφορο έδαφος. Από τη στιγμή που απέκτησε την πλατφόρμα, έχει καταργήσει πολλούς κανόνες για τον έλεγχο της ρητορικής μίσους και της παραπληροφόρησης, επαναφέροντας μάλιστα χιλιάδες λογαριασμούς που είχαν αποκλειστεί από την προηγούμενη διοίκηση – συμπεριλαμβανομένου και του Ντόναλντ Τραμπ.
Το γεγονός ότι ο Μασκ διαθέτει 219 εκατομμύρια ακολούθους στο X σημαίνει ότι κάθε του ανάρτηση έχει τεράστια εμβέλεια. Και πλέον, οι απόψεις του δεν αφορούν μόνο την τεχνολογία ή τις επιχειρήσεις – έχει μετατραπεί σε σύμβουλο του Ντόναλντ Τραμπ, παίζοντας ρόλο στον σχεδιασμό κυβερνητικών πολιτικών, ιδίως στον τομέα της μείωσης των δαπανών. Το συγκεκριμένο ποστ που μοιράστηκε ταυτίζεται με την πρόσφατη προσωπική του σταυροφορία ενάντια στους δημόσιους υπαλλήλους, τους οποίους έχει κατηγορήσει ότι κρύβουν απάτες και ότι θα έπρεπε να παραιτηθούν από τις θέσεις τους. Δεν είναι τυχαίο ότι ανάμεσα σε αυτούς που αντέδρασαν ήταν και τα εργατικά συνδικάτα του δημόσιου τομέα. Ο πρόεδρος της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Κρατικών και Δημοτικών Υπαλλήλων, Λι Σόντερς, δήλωσε: «Οι δημόσιοι υπάλληλοι της Αμερικής – οι νοσοκόμοι μας, οι δάσκαλοί μας, οι πυροσβέστες μας, οι βιβλιοθηκονόμοι μας – επέλεξαν να προσφέρουν στην κοινωνία αντί να γίνουν πλούσιοι. Δεν είναι, όπως υπαινίσσεται ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, γενοκτόνοι δολοφόνοι.»
Ο Μασκ δεν σταμάτησε να υπερασπίζεται τον εαυτό του. Μετά την κατακραυγή, αντέδρασε μοιράζοντας μια σειρά από ποστ στα οποία ισχυριζόταν ότι οι επικριτές του ήταν αυτοί που ταυτίζονταν με τον ναζισμό. Παράλληλα, έχει κατηγορηθεί για μια σειρά από πράξεις και δηλώσεις που ερμηνεύονται ως ακροδεξιά σύμβολα. Πρόσφατα, βρέθηκε στο στόχαστρο όταν έκανε μια χειρονομία που έμοιαζε με τον ρωμαϊκό χαιρετισμό, μια κίνηση που αργότερα υιοθετήθηκε από τους φασίστες και τους ναζί.
Σε ένα από τα τελευταία του ποστ, έγραψε: «Δείτε τι έκαναν στον Πρόεδρο @realDonaldTrump. Τον αγαπούσαν οι Δημοκρατικοί μέχρι που έβαλε υποψηφιότητα για Πρόεδρος. Τώρα τον αποκαλούν Χίτλερ, Μουσολίνι, Στάλιν και προσπαθούν να τον σκοτώσουν.» Αυτή η ανάρτηση, που ουσιαστικά εξισώνει τις πολιτικές επιθέσεις που δέχεται ο Τραμπ με την ιστορική κληρονομιά των πιο αιμοσταγών δικτατόρων της σύγχρονης ιστορίας, δείχνει για ακόμη μία φορά τον τρόπο με τον οποίο ο Μασκ χειρίζεται την τεράστια επιρροή του.
Ο Έλον Μασκ δεν είναι απλώς ένας δισεκατομμυριούχος με ισχυρές απόψεις. Είναι ένας άνθρωπος με απεριόριστη επιρροή στη δημόσια συζήτηση και πλέον, μέσω των επιχειρηματικών του σχέσεων και της συνεργασίας του με πολιτικά πρόσωπα, έχει και ενεργό ρόλο στη χάραξη πολιτικών αποφάσεων. Η ελευθερία του λόγου είναι θεμελιώδης αρχή, αλλά συνοδεύεται από ευθύνη – ειδικά όταν μιλάμε για κάποιον που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι αν ο Έλον Μασκ θα συνεχίσει να προκαλεί αντιδράσεις. Το ερώτημα είναι: ποιο θα είναι το κόστος αυτής της ανεξέλεγκτης επικοινωνίας του για την κοινωνία και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την αλήθεια.
