Ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, συμφώνησε για πρώτη φορά την Τρίτη σε μια περιορισμένη κατάπαυση του πυρός που θα σταματήσει τις επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές, υπό την προϋπόθεση ότι και η Ουκρανία θα κάνει το ίδιο, όπως ανέφερε το Κρεμλίνο σε ανακοίνωσή του. Ωστόσο, στη διάρκεια μιας τηλεφωνικής επικοινωνίας διάρκειας δυόμισι ωρών με τον Πρόεδρο Τραμπ, ο Ρώσος ηγέτης αρνήθηκε προς το παρόν να δεχθεί μια ευρύτερη 30ήμερη εκεχειρία, όπως είχαν προτείνει Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι. Αυτό σημαίνει ότι οι επιθέσεις εναντίον Ουκρανών αμάχων, πόλεων και λιμανιών θα συνεχιστούν, καθώς οι δύο πλευρές συνεχίζουν να διεκδικούν εδαφικά πλεονεκτήματα και κυριαρχία στις διαπραγματεύσεις.
Παρόλα αυτά, αν η παύση των επιθέσεων σε ενεργειακές υποδομές εφαρμοστεί και από τις δύο πλευρές, θα πρόκειται για την πρώτη αμοιβαία συμφωνημένη αναστολή επιθέσεων στον τριετή πόλεμο. Ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε αυτή την εξέλιξη ως ένα πρώτο βήμα προς μια ευρύτερη ειρηνευτική διαδικασία. Ωστόσο, ορισμένοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης ιδιωτικά εξέφρασαν την ανησυχία ότι ο Πούτιν απλώς κερδίζει χρόνο, κάνοντας μόλις αρκετά για να φαίνεται ότι συμμετέχει στις ειρηνευτικές συνομιλίες, ενώ συνεχίζει να επιδιώκει πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης. Η κατάπαυση του πυρός για ενεργειακούς στόχους δεν θα ωφελούσε μόνο την Ουκρανία, η οποία αντιμετωπίζει τις συνεχιζόμενες ρωσικές επιθέσεις στο ενεργειακό της δίκτυο, αλλά και τη Ρωσία. Η Ουκρανία έχει εξαπολύσει εκτεταμένες επιθέσεις σε ρωσικές πετρελαϊκές και φυσικού αερίου εγκαταστάσεις, πλήττοντας έναν από τους σημαντικότερους τομείς κρατικών εσόδων της Μόσχας.
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι αναμένει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο Τραμπ για να ενημερωθεί για τις λεπτομέρειες της συνομιλίας του με τον Πούτιν, αλλά επισήμανε ότι είναι ανοιχτός σε μια εκεχειρία που αφορά τις ενεργειακές υποδομές. «Η Ρωσία και η Ουκρανία, μέσω της διαμεσολάβησης των ΗΠΑ, μπορούν να συμφωνήσουν να μην επιτίθενται σε ενεργειακές υποδομές», δήλωσε ο Ζελένσκι στο ουκρανικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο Suspilne το βράδυ της Τρίτης. «Η πλευρά μας θα το στηρίξει. Αλλά δεν μπορεί να συμβεί να επιτίθεται η Ρωσία στον ενεργειακό μας τομέα και εμείς να παραμένουμε σιωπηλοί. Θα απαντήσουμε». Σε μεταγενέστερη δήλωσή του, ανέφερε ότι ο Πούτιν «ουσιαστικά απέρριψε την πρόταση για πλήρη κατάπαυση του πυρός» και κατηγόρησε τη Ρωσία ότι συνεχίζει τις επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας επίθεσης με drone σε νοσοκομείο στην πόλη Σούμι στα βορειοανατολικά της Ουκρανίας. Η πληροφορία αυτή δεν ήταν δυνατόν να επιβεβαιωθεί ανεξάρτητα.
Διαφορές στις αφηγήσεις ΗΠΑ-Ρωσίας
Οι αμερικανικές και ρωσικές αναφορές στη συνομιλία ανέδειξαν τις βαθιές διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών. Ο Πούτιν επέμεινε ότι μια μακροπρόθεσμη ειρήνη εξαρτάται από την πλήρη διακοπή της στρατιωτικής και πληροφοριακής βοήθειας προς το Κίεβο, σύμφωνα με το Κρεμλίνο. Με άλλα λόγια, ο Πούτιν απαιτούσε την πλήρη διακοπή της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία, την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους παρέχουν εδώ και τρία χρόνια. Ο Πρόεδρος Τραμπ και ο Αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς έχουν εκφράσει σκεπτικισμό για τα δισεκατομμύρια δολάρια που οι ΗΠΑ έχουν ξοδέψει στον πόλεμο, αλλά ο Λευκός Οίκος δεν αναφέρθηκε σε αυτή την απαίτηση στη συνοπτική αναφορά της συνομιλίας. Η Ευρώπη έχει δεσμευτεί να παράσχει ακόμη περισσότερη βοήθεια.
Ούτε υπήρξε κάποια αναφορά από τον Λευκό Οίκο σχετικά με το ποια εδάφη μπορεί να διατηρήσει η Ρωσία μετά την κατάληψη περίπου του 20% της Ουκρανίας, αρχής γενομένης από την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Το αποτέλεσμα της τηλεφωνικής επικοινωνίας φάνηκε να μην ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του Προέδρου Τραμπ, ο οποίος είχε αφήσει να εννοηθεί ότι μια ειρηνευτική συμφωνία ήταν κοντά. Παρά την αισιοδοξία του, που εξέφρασε και μέσω ανάρτησής του στα κοινωνικά μέσα, δεν ορίστηκε ημερομηνία για συνάντηση των δύο ηγετών ούτε υπήρξε κοινή δήλωση αρχών για τον τερματισμό του πολέμου.
Σημάδια καλής θέλησης
Ωστόσο, υπήρξαν κάποια θετικά σημεία. Ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι η Ρωσία θα απελευθερώσει 23 σοβαρά τραυματισμένους Ουκρανούς στρατιώτες και ότι θα πραγματοποιηθεί ανταλλαγή αιχμαλώτων με την Ουκρανία αργότερα μέσα στον μήνα, με 175 αιχμαλώτους από κάθε πλευρά. Η επικοινωνία έλαβε χώρα έπειτα από μια δημόσια σύγκρουση μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι, η οποία ευνόησε τη Ρωσία. Η κυβέρνηση Τραμπ είχε προσωρινά αναστείλει τη στρατιωτική και πληροφοριακή βοήθεια προς την Ουκρανία, κάτι που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Ωστόσο, η βοήθεια αποκαταστάθηκε μετά από συνάντηση Αμερικανών και Ουκρανών αξιωματούχων στη Σαουδική Αραβία. Ο Λευκός Οίκος ανέφερε επίσης ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν την «ανάγκη περιορισμού της διάδοσης στρατηγικών όπλων» και την πιθανότητα μελλοντικής οικονομικής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας. Επιπλέον, ο Τραμπ συμφώνησε σε πρόταση του Πούτιν να διοργανωθούν τουρνουά χόκεϊ μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων παικτών.Παρά τα σημάδια καλής θέλησης, η Ρωσία συνεχίζει να πιέζει για όρους που η Ουκρανία θεωρεί απαράδεκτους, ενώ ο χρόνος που κερδίζει η Μόσχα επιτρέπει τη συνέχιση των επιθέσεων.