Αν υπάρχει ένας «μαραθώνιος ζωής», τότε οι γυναίκες κρατούν σταθερά τα σκήπτρα στον τερματισμό. Για την ακρίβεια, το 85% των ανθρώπων που φτάνουν και ξεπερνούν τα 100 χρόνια ζωής είναι γυναίκες. Μόλις το 15% των υπεραιωνόβιων είναι άνδρες. Τυχαίο; Οι επιστήμονες λένε όχι. Ο καθηγητής γηριατρικής Νοσίρα Πάντγια συνοψίζει εύστοχα τη μεγάλη αντίθεση: «Οι άνδρες είναι ίσως πιο δυνατοί στο σώμα, οι γυναίκες όμως έχουν αντοχή στην ψυχή και τον χρόνο». Και αυτό, όπως εξηγεί, δεν έχει μόνο να κάνει με την ανατομία και τις ορμόνες, αλλά και με κοινωνικά, συμπεριφορικά και ψυχολογικά χαρακτηριστικά.
1. Το σώμα της γυναίκας «σχεδιάστηκε» να αντέχει
Η φύση φρόντισε να εξοπλίσει τον γυναικείο οργανισμό με ένα μυστικό όπλο: τα οιστρογόνα. Οι ισχυρές αυτές ορμόνες όχι μόνο συμβάλλουν στην καρδιαγγειακή υγεία, αλλά λειτουργούν και ως φυσική ασπίδα ενάντια στο οξειδωτικό στρες, φλεγμονές και πρόωρη γήρανση. Ειδικά σε περιόδους αυξημένης παραγωγής (όπως η εγκυμοσύνη), οι γυναίκες βιώνουν ένα χημικό «θαύμα» που ενισχύει τον οργανισμό τους σε βάθος. Ο δρ Πάντγια το λέει ξεκάθαρα: «Η προστατευτική δράση των οιστρογόνων στην υγεία εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί οι γυναίκες υπερτερούν σε μακροβιότητα».
2. Ο «ρόλος της γιαγιάς» είναι πιο δυνατός απ’ όσο νομίζουμε
Η λεγόμενη «υπόθεση της γιαγιάς» δεν είναι απλά συγκινητική, είναι και επιστημονικά ενδιαφέρουσα: η φύση φαίνεται να έχει εξελίξει τον γυναικείο οργανισμό για να παραμένει ενεργός πολύ πέρα από την αναπαραγωγική ηλικία. Γιατί; Για να υποστηρίζει τα παιδιά της και τα εγγόνια της. Οι γυναίκες είναι, ιστορικά και πρακτικά, οι στυλοβάτες της οικογένειας. Και για να φροντίζουν όλους τους άλλους, φροντίζουν πρώτα τον εαυτό τους – πάνε στον γιατρό, παίρνουν φάρμακα όταν πρέπει, προσέχουν. Όπως λέει και η Μότι Γκαμπούρντ, CEO της CARE Homecare: «Οι γυναίκες έχουν μάθει από μικρές να είναι υπεύθυνες για όλους. Και για να το κάνουν αυτό, χρειάζονται υγεία και δύναμη. Την καλλιεργούν μέσα τους, χρόνια πριν χρειαστεί».
3. Οι συνήθειες κάνουν τη διαφορά
Η μακροζωία δεν είναι θέμα τύχης. Είναι καθημερινές επιλογές. Και οι γυναίκες αποδεικνύονται πιο σταθερές στις καλές συνήθειες: πάνε πιο συχνά στον γιατρό, αποφεύγουν επικίνδυνες συμπεριφορές, καπνίζουν και πίνουν λιγότερο, τρώνε καλύτερα. Αντίθετα, οι άνδρες συχνά αγνοούν τα σημάδια του σώματός τους, αποφεύγουν τις ιατρικές εξετάσεις και έχουν υψηλότερα ποσοστά ατυχημάτων και εξαρτήσεων. Ειδικά στις νεότερες ηλικίες, οι άνδρες συχνά γοητεύονται από το ρίσκο – ένα ρίσκο που κοστίζει χρόνια ζωής.
4. Οι γυναίκες είναι κοινωνικές – κι αυτό σώζει ζωές
Μπορεί να μη φαίνεται, αλλά η συντροφικότητα και οι ανθρώπινες σχέσεις είναι εξίσου σημαντικές με μια ισορροπημένη διατροφή. Μελέτες έχουν δείξει ότι η απομόνωση είναι τόσο βλαβερή για τον οργανισμό όσο το κάπνισμα 15 τσιγάρων την ημέρα! Οι γυναίκες έχουν το προβάδισμα και εδώ. Δημιουργούν φιλίες, διατηρούν σχέσεις, μοιράζονται τα βάρη τους. Δεν μένουν μόνες – και αυτό ενισχύει την ψυχική τους υγεία, μειώνει το άγχος και κρατάει το ανοσοποιητικό τους «ξύπνιο».
Η μακροζωία δεν είναι μόνο θέμα DNA. Είναι και θέμα τρόπου ζωής. Γι’ αυτό, είτε είστε 25 είτε 75, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε:
- Κινηθείτε! Ακόμα και ένα καθημερινό περπάτημα κάνει θαύματα.
- Τρώτε ισορροπημένα. Όχι με στέρηση, αλλά με μέτρο.
- Κοιμηθείτε καλά – ο ύπνος είναι γιατρός.
- Πείτε όχι στο κάπνισμα, και ναι σε ένα ποτήρι κρασί την ημέρα (το πολύ!).
- Και πάνω από όλα: αγαπήστε, μοιραστείτε, γελάστε. Οι σχέσεις σώζουν ζωές.
Γιατί τελικά, η μακροζωία δεν μετριέται μόνο σε χρόνια, αλλά σε στιγμές γεμάτες φροντίδα, νόημα και αγάπη.
