Σαν σήμερα, 25η Μαρτίου οι Έλληνες υψώνουν με περίσσια γενναιότητα και ανδρεία το ανάστημά τους στον επί 400 χρόνια τούρκο κατακτητή
Η Επανάσταση του 1821 ξεσπά με ορμή στην ηπειρωτική Ελλάδα, πυροδοτώντας ένα κύμα ελευθερίας που γρήγορα φτάνει μέχρι τα πιο απομακρυσμένα μέρη του ελληνικού κόσμου. Στην Κρήτη, η φλόγα της εξέγερσης σιγοκαίει εδώ και αιώνες, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή για να φουντώσει ξανά. Οι Σφακιανοί, αιώνιοι ανυπότακτοι, στέκονται για άλλη μια φορά στην πρώτη γραμμή, αποφασισμένοι να σηκώσουν το λάβαρο του αγώνα και να γράψουν τη δική τους σελίδα στην ιστορία.
Με δυσκολίες στην επικοινωνία και πενιχρά μέσα, οι Κρητικοί γνωρίζουν πως η μάχη τους δεν θα είναι εύκολη. Παρόλα αυτά, η απόφαση έχει παρθεί: η 29η Μαΐου 1821, ημερομηνία γεμάτη συμβολισμό λόγω της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης το 1453, γίνεται η ημέρα της επίσημης κήρυξης της επανάστασης στην Κρήτη. Από τα Γλυκά Νερά και το Λουτρό, μέχρι την Παναγία Θυμιανή, η Μεγαλόνησος παίρνει τη θέση της στον Αγώνα.
Η πρώτη μάχη δεν αργεί να έρθει. Στις 14 Ιουνίου 1821, στο χωριό Λούλος Χανίων, οι επαναστάτες έρχονται αντιμέτωποι με τις οθωμανικές δυνάμεις, δίνοντας το σήμα ότι η Κρήτη δεν προτίθεται να μείνει στη σκιά των γεγονότων. Η νίκη όμως δεν είναι εύκολη. Μέχρι τον Μάιο του 1822, οι Οθωμανοί, ανίκανοι να καταστείλουν την επανάσταση, καλούν σε βοήθεια τον ισχυρότερο σύμμαχό τους: τον Μωχάμετ Άλι της Αιγύπτου.
Η άφιξη του αιγυπτιακού στρατού σηματοδοτεί την αρχή μιας από τις πιο σκληρές περιόδους για την Κρήτη. Παρόλα αυτά, οι Κρητικοί συνεχίζουν να μάχονται, πληρώνοντας βαρύ τίμημα. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού του νησιού εξοντώνεται, ενώ χιλιάδες άλλοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και να μετακινηθούν προς την ελεύθερη Ελλάδα.
Παρά τις αμέτρητες θυσίες, η Κρήτη δεν καταφέρνει να ενταχθεί στο ελληνικό κράτος μετά το τέλος της επανάστασης. Ο αγώνας όμως δεν σταματά. Για δεκαετίες, το νησί θα ξεσηκώνεται ξανά και ξανά, με επαναστάσεις που κρατούν ζωντανή την ελπίδα για ένωση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Το σύνθημα «Ένωση ή Θάνατος» θα γίνει η κραυγή μιας ολόκληρης γενιάς Κρητικών, που δεν έπαψαν ποτέ να διεκδικούν την ελευθερία τους.
Τελικά, μετά από δεκαετίες αιματηρών αγώνων, το όνειρο γίνεται πραγματικότητα. Το 1913, η Κρήτη ενώνεται με την Ελλάδα, δίνοντας δικαίωση σε όσους αγωνίστηκαν και έπεσαν για την πατρίδα. Το ταξίδι προς την ελευθερία ήταν μακρύ και γεμάτο θυσίες, αλλά η Κρήτη απέδειξε πως δεν ήταν ποτέ νησί υποταγμένων – ήταν και θα παραμείνει γη ελεύθερων ανθρώπων.
