Ο 38χρονος Γιόκο ζυγίζει 60 κιλά και είναι σχεδόν φαφούτης
Για δύο χρόνια, ο Γιόκο έζησε μόνος του. Ζωγράφιζε με χρωματιστές ξυλομπογιές, παρακολουθούσε τηλεόραση, έτρωγε με μαχαιροπίρουνα. Όμως, κάτι έλειπε από τη ζωή του: η συντροφιά των ομοίων του. Στα 38 του χρόνια, αυτός ο «ανθρώπινος» χιμπατζής, που μεγάλωσε σε συνθήκες που δεν του άρμοζαν, ξεκίνησε ένα ταξίδι γεμάτο ελπίδα. Από την Κολομβία, τη χώρα που για δεκαετίες τον κρατούσε αιχμάλωτο, βρέθηκε στη Βραζιλία, όπου μια δεύτερη ευκαιρία τον περίμενε. Ο Γιόκο, που ζυγίζει 60 κιλά και έχει ελάχιστα δόντια μετά από χρόνια κακής διατροφής, μεταφέρθηκε σε ένα καταφύγιο για πρωτεύοντα στη Σοροκάμπα του Σάο Πάολο. Εκεί, ανάμεσα σε 40 άλλους χιμπατζήδες, οι φροντιστές του ελπίζουν ότι θα μπορέσει να ξαναβρεί τη χαμένη του ταυτότητα. Για πρώτη φορά μετά από καιρό, θα έχει την ευκαιρία να ζήσει όπως πραγματικά έπρεπε: ως χιμπατζής.
Η μεταφορά του, μια επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Κιβωτός του Νώε», είχε ως στόχο να του προσφέρει τη ζωή που του στέρησαν. Μεγαλωμένος σε αιχμαλωσία, αρχικά από έναν διακινητή ναρκωτικών που τον απέκτησε παράνομα, ο Γιόκο δεν έμαθε ποτέ να κοινωνικοποιείται με τους ομοίους του. Συνήθισε το ανθρώπινο περιβάλλον, την άνεση των πολυτελών ρούχων που του φορούσαν, τη γεύση του φαστ-φουντ, ακόμα και το κάπνισμα. Όταν η αστυνομία τον κατέσχεσε το 2017 και τον έστειλε στο Βιοπάρκο Ουκουμαρί, φάνηκε ξεκάθαρα πως η πραγματική του ταυτότητα είχε χαθεί.
«Αυτά τα ζώα δεν ανήκουν εδώ. Δεν έχουν θέση σε αιχμαλωσία»
Το 2023, οι μόνοι του φίλοι, η Τσίτα και ο Πάντσο, δραπέτευσαν από το ζωολογικό κήπο της Περέιρα, αλλά σκοτώθηκαν λίγο αργότερα, με τις αρχές να υποστηρίζουν ότι συνιστούσαν κίνδυνο. Η απώλεια αυτή άφησε τον Γιόκο εντελώς μόνο. Χωρίς συντροφιά, απομονωμένος και μπερδεμένος, είχε ανάγκη από μια νέα αρχή. Η Κολομβία, μια χώρα όπου οι μαφιόζοι συχνά κρατούσαν εξωτικά ζώα ως σύμβολα εξουσίας, έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που αποφάσισε να απελευθερώσει όλους τους πρωτεύοντες από αιχμαλωσία. Η μεταφορά του Γιόκο στη Σοροκάμπα ήταν ένα ισχυρό συμβολικό βήμα. «Η αναχώρησή του είναι ένα ορόσημο», δήλωσε η γερουσιαστής Αντρέα Παντίγια, που βοήθησε στη μεταφορά του. «Αυτά τα ζώα δεν ανήκουν εδώ. Δεν έχουν θέση σε αιχμαλωσία».
Ωστόσο, το μεγάλο ερώτημα παραμένει: θα μπορέσει ο Γιόκο να προσαρμοστεί στη νέα του ζωή; Ο Σέζαρ Γκόμες, βιολόγος του Βιοπάρκου Ουκουμαρί, ανησυχεί. «Ο Γιόκο είναι ένας χιμπατζής που δεν είναι χιμπατζής. Έχει μάθει να συμπεριφέρεται σαν άνθρωπος», εξηγεί. Οι χιμπατζήδες επικοινωνούν διαφορετικά, αντιλαμβάνονται τις εκφράσεις του προσώπου με άλλο τρόπο. Αυτό που για τον άνθρωπο είναι ένα χαμόγελο, για έναν χιμπατζή μπορεί να είναι απειλή. Ο Γιόκο δεν γνωρίζει αυτούς τους κώδικες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το νέο του σπίτι είναι το καλύτερο μέρος που θα μπορούσε να βρεθεί. Εκεί, με την καθοδήγηση ειδικών, θα έχει την ευκαιρία να ξαναβρεί τον χαμένο του εαυτό. Η ιστορία του δεν είναι μόνο μια ιστορία διάσωσης, αλλά και μια υπενθύμιση του πόσο καταστροφική μπορεί να είναι η ανθρώπινη παρέμβαση στη ζωή των ζώων. Ο Γιόκο, το τελευταίο αιχμάλωτο πρωτεύον της Κολομβίας, ελπίζει σε ένα νέο ξεκίνημα – αυτή τη φορά, με τους δικούς του.
