Μούδιασμα και σοκ με την επιβολή δασμών 25% στα αυτοκίνητα εκτός ΗΠΑ που ανακοίνωσε ο Τραμπ -Οι πρώτες αντιδράσεις
Ο Ντόναλντ Τραμπ το έκανε ξανά. Με μια ανακοίνωση-βόμβα που αιφνιδίασε συμμάχους και αγορές, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ και πιθανός επόμενος ένοικος του Λευκού Οίκου γνωστοποίησε την πρόθεσή του να επιβάλει δασμούς ύψους 25% σε όλα τα αυτοκίνητα που δεν κατασκευάζονται εντός αμερικανικού εδάφους, αφήνοντας εκτός μόνο τα οχήματα εγχώριας παραγωγής. Η εφαρμογή του μέτρου, που προγραμματίζεται για τις 2 Απριλίου και φέρει τον χαρακτηρισμό «Ημέρα Απελευθέρωσης», σηματοδοτεί νέα ένταση στον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, με την αυτοκινητοβιομηχανία στο επίκεντρο. Πίσω από την εκρηκτική αυτή εξαγγελία, βρίσκεται η κεντρική στρατηγική του Τραμπ για την ανασυγκρότηση της αμερικανικής βιομηχανίας. Οι δασμοί εμφανίζονται ως εργαλείο για την αντιστροφή της αποβιομηχάνισης, την αύξηση των κρατικών εσόδων και τη χρηματοδότηση των γενναίων φορολογικών περικοπών. Η διοίκηση Τραμπ υπολογίζει ότι από το μέτρο μπορεί να αντληθούν πάνω από 100 δισ. δολάρια ετησίως.
Οι επιπτώσεις ήταν άμεσες: οι μετοχές εταιρειών όπως η Toyota, η Nissan, η Honda, η Mitsubishi και η Hyundai βρέθηκαν σε καθοδική τροχιά, καθώς η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα συγκαταλέγονται στους μεγαλύτερους εξαγωγείς οχημάτων στις ΗΠΑ. Για την Ιαπωνία, όπου η αυτοκινητοβιομηχανία αποτελεί σχεδόν το ένα τρίτο των εξαγωγών προς την αμερικανική αγορά, οι δασμοί συνιστούν μετωπικό πλήγμα. Ο πρόεδρος του Ιαπωνικού Συνδέσμου Αυτοκινητοβιομηχανιών (JAMA) προειδοποίησε ότι θα απαιτηθούν επώδυνες «προσαρμογές στην παραγωγή». Η Toyota ήδη ανακοίνωσε ότι εντείνει την εγχώρια παραγωγή με νέο εργοστάσιο στις ΗΠΑ, όμως παραδέχθηκε ότι η παραγωγή στον Καναδά και το Μεξικό απειλείται. Στο ίδιο μήκος κύματος, η Hyundai επιτάχυνε το επενδυτικό της πρόγραμμα στην Αμερική για να μετριάσει τις συνέπειες.
Οργή και αντιδράσεις: Ευρώπη, Ιαπωνία, Καναδάς στο στόχαστρο
Η απόφαση του Τραμπ έστειλε κύμα ανησυχίας και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς ο κλάδος των αυτοκινήτων αποτελεί αιχμή του ευρωπαϊκού εξαγωγικού προφίλ. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τόνισε ότι η ΕΕ θα προσπαθήσει να αποκλιμακώσει την ένταση με διπλωματικά μέσα, αλλά οι Βρυξέλλες δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους. Το ενδεχόμενο επιβολής δασμών σε ευρωπαϊκά οχήματα φέρνει στο προσκήνιο νέα εμπορική αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ. Η Ιαπωνία προειδοποίησε ότι θα απαντήσει με «κατάλληλα μέτρα», με τον πρωθυπουργό Σιγκέρου Ισίμπα να δηλώνει ότι εξετάζονται όλες οι επιλογές. Το μήνυμα είναι σαφές: η Ιαπωνία δεν θα δεχτεί αμαχητί πλήγμα στον πυλώνα της εξαγωγικής της δύναμης. Αλλά και ο Καναδάς δεν έμεινε σιωπηλός. Ο πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ κατηγόρησε τον Τραμπ για «απευθείας επίθεση στους Καναδούς εργαζόμενους», τονίζοντας ότι η επιβολή δασμών παραβιάζει το πνεύμα της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ΗΠΑ – Καναδά – Μεξικού (USMCA). Ο Καναδάς είναι βασικός κρίκος στην εφοδιαστική αλυσίδα της αυτοκινητοβιομηχανίας για την αμερικανική αγορά, και η απειλή αφορά χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Αν και ο Τραμπ εμφανίζεται βέβαιος ότι οι δασμοί θα ενισχύσουν την εγχώρια παραγωγή και θα φέρουν πίσω θέσεις εργασίας, η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη. Οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι το κόστος των αυτοκινήτων θα αυξηθεί, με άμεσο αντίκτυπο στους Αμερικανούς καταναλωτές. Οι εταιρείες θα χρειαστούν χρόνο και τεράστιες επενδύσεις για να προσαρμόσουν τη γραμμή παραγωγής, ενώ ενδέχεται να σημειωθούν καθυστερήσεις και αναστολές σε εμπορικές σχέσεις. Επιπλέον, η απόφαση αυτή εντάσσεται σε ένα ευρύτερο δόγμα εμπορικής απομόνωσης, με προηγούμενα παραδείγματα τις εμπορικές κόντρες των ΗΠΑ με Κίνα, Καναδά και Μεξικό. Η στρατηγική του Τραμπ έχει ως στόχο όχι μόνο τη βιομηχανική ανασύνταξη, αλλά και την αναδιάταξη των διεθνών οικονομικών σχέσεων, με την Ουάσιγκτον να θέτει όρους στους εταίρους της.
Η «Ημέρα Απελευθέρωσης» και το πραγματικό δίλημμα
Η 2α Απριλίου, που ο Τραμπ αποκαλεί «Ημέρα Απελευθέρωσης», προορίζεται να γίνει συμβολικό ορόσημο στην εκστρατεία του. Αλλά απελευθέρωση από τι; Για τους υποστηρικτές του, είναι η απεξάρτηση από τις εισαγωγές και η επιστροφή της βιομηχανικής ισχύος. Για τους επικριτές του, πρόκειται για μια κίνηση που μπορεί να οδηγήσει σε απορρύθμιση των αγορών, αύξηση των τιμών και εμπόλεμο κλίμα στο διεθνές εμπόριο. Σε κάθε περίπτωση, η αμερικανική αγορά εισέρχεται σε περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας. Οι πολιτικές επιλογές του Τραμπ, ακόμα και πριν την κάλπη, ήδη αλλάζουν το παγκόσμιο οικονομικό τοπίο.
President Donald Trump announces a ‘25% tariff on all cars that are not made in the US.’https://t.co/qrsZoGzHtF
📺 Sky 501, Virgin 602, Freeview 233 and YouTube pic.twitter.com/I2c5KJfxso
— Sky News (@SkyNews) March 26, 2025
