Χωρίς χαρτί υγείας και χωρίς ιδιωτικότητα
Η απόφαση του προέδρου Τραμπ να επιβάλει την υποχρεωτική επιστροφή των ομοσπονδιακών υπαλλήλων στα γραφεία τους έχει προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις. Ενώ ο ίδιος υπερασπίζεται την πολιτική αυτή ως μέσο διασφάλισης της αποδοτικότητας του δημόσιου τομέα, δεν κρύβει ότι βλέπει ως επιθυμητό αποτέλεσμα την αποχώρηση μεγάλου αριθμού υπαλλήλων, κάτι που –όπως λέει– θα καταστήσει το κράτος «μικρότερο και πιο αποτελεσματικό». Όμως, για πολλούς υπαλλήλους, η επιστροφή στο γραφείο συνοδεύτηκε από αναρχία: μερικοί χρειάστηκε να καθαρίζουν τουαλέτες ή να βγάζουν τα σκουπίδια, άλλοι αναγκάστηκαν να εργαστούν μέσω τηλεδιάσκεψης… από το γραφείο. Υπήρξαν περιπτώσεις όπου υπάλληλοι επέστρεψαν μόνο και μόνο για να τους σταλεί πίσω στο σπίτι, ή ακόμα και να κάθονται στο πάτωμα επειδή δεν υπήρχαν διαθέσιμες θέσεις.
Στο κτίριο της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) στο White Oak, μόλις άνοιξαν οι πόρτες, δημιουργήθηκαν ουρές, δεν υπήρχαν αρκετές θέσεις στάθμευσης και σύντομα τελείωσε το χαρτί υγείας και τα χαρτομάντιλα στις τουαλέτες. Οι προμήθειες στην καφετέρια ήταν ανεπαρκείς και οι βασικές γραφειακές ανάγκες ανικανοποίητες. Μια επιστήμονας της FDA, η οποία προσλήφθηκε για εργασία εξ αποστάσεως, πλέον αναγκάζεται να μοιράζεται χώρο με άλλους συναδέλφους ενώ διαχειρίζεται ευαίσθητα δεδομένα, εγείροντας ζητήματα δεοντολογίας και ασφάλειας.
Στα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) στην Ατλάντα, οι εργαζόμενοι ενημερώθηκαν για ελλείψεις χώρων στάθμευσης. Σε μία από τις εγκαταστάσεις, μόνο για να φύγει κανείς από το πάρκινγκ χρειάζονται έως και 90 λεπτά. Ο υπερπληθυσμός οφείλεται στο γεγονός ότι οι υποδομές δεν έχουν σχεδιαστεί για πλήρη πληρότητα, αφού εδώ και χρόνια το CDC είχε στραφεί στη μείωση φυσικών εγκαταστάσεων υπέρ της τηλεργασίας. Στην Εφορία (IRS), πολλοί εργαζόμενοι επέστρεψαν στα γραφεία στις 10 Μαρτίου μόνο και μόνο για να τους πουν να… φύγουν. Κάποιοι ενημερώθηκαν μόλις το προηγούμενο σαββατοκύριακο ότι θα συνεχίσουν την τηλεργασία. Υπήρξαν και εργαζόμενοι που, λόγω έλλειψης χώρου, εργάστηκαν καθισμένοι στο πάτωμα…
Από γιατροί σε… διαχειριστές εξοπλισμού
Γιατροί στο Υπουργείο Υποθέσεων Βετεράνων ανέφεραν ότι αντί να επιστρέψουν στη φροντίδα ασθενών, ασχολούνται με κατανομές χώρου, εύρεση εξοπλισμού και σχεδιασμό ωραρίων – εργασίες έξω από το αντικείμενό τους, που επιβαρύνουν το έργο τους και μειώνουν την παραγωγικότητα. Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε προτείνει επιστροφή των εργαζομένων στο γραφείο για δύο-τρεις ημέρες την εβδομάδα. Η διοίκηση Τραμπ όμως επέβαλε πλήρη επιστροφή, ακόμη και για όσους είχαν προσληφθεί αποκλειστικά για τηλεργασία.
Χωρίς έδρα, χωρίς πρόσβαση και χωρίς internet
Για ορισμένους υπαλλήλους της Δασικής Υπηρεσίας, το χάος ήταν ακόμη μεγαλύτερο. Εργαζόμενη που προσλήφθηκε σε θέση αποκλειστικά εξ αποστάσεως, διαπίστωσε ότι πλέον της ζητείται να προσέρχεται σε κάποιο ομοσπονδιακό κτίριο, ακόμη κι αν αυτό δεν ανήκει στην υπηρεσία της. Στην επίσημη σύμβασή της, η «τοποθεσία καθήκοντος» ήταν το… σπίτι της. Οδηγία προς τους εργαζομένους ήταν να βρουν οποιοδήποτε ομοσπονδιακό γραφείο σε ακτίνα 80 χιλιομέτρων. Έτσι, σήμερα εργάζονται σε χώρους όπου απλώς υπάρχει διαθέσιμο γραφείο, χωρίς καμία σύνδεση με το αντικείμενο τους. Όλες οι συναντήσεις συνεχίζονται διαδικτυακά, όπως και στην τηλεργασία, μόνο που τώρα συχνά δεν έχουν καν πρόσβαση σε ισχυρό Wi-Fi. Το αποτέλεσμα: αδυναμία σύνδεσης, χαμένες κλήσεις, μηνύματα που δεν παραδίδονται.
Απολύσεις, περικοπές και… καθαριότητα από το προσωπικό
Στην προσπάθεια επιβολής περικοπών, η κυβέρνηση Τραμπ έχει παγώσει συμβάσεις καθαρισμού και συντήρησης. Σε πολλές περιπτώσεις, οι δημόσιοι υπάλληλοι καθαρίζουν οι ίδιοι τις τουαλέτες, αδειάζουν σκουπίδια και φροντίζουν για την υγιεινή του χώρου. Αντί να ασκούν τα επαγγελματικά τους καθήκοντα, επιτελούν εργασίες υποστήριξης, μειώνοντας την παραγωγικότητά τους. Οι συνδικαλιστικές συμβάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν ρήτρες για την τηλεργασία, αγνοούνται πλήρως. Το νέο πλαίσιο δεν προβλέπει εξαιρέσεις. Μέχρι τον Μάιο του 2024, περισσότεροι από τους μισούς πολιτικούς υπαλλήλους είχαν ήδη επιστρέψει σε φυσική παρουσία, σύμφωνα με το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού των ΗΠΑ (OMB). Ωστόσο, οι περισσότερες ομοσπονδιακές υπηρεσίες δεν έχουν δημοσιοποιήσει επίσημα στοιχεία. Το Υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι μέχρι τα τέλη Μαρτίου, το 85% των υπαλλήλων του εργάζονταν πλέον με φυσική παρουσία. Σημαντικά ποσοστά επιστροφής καταγράφονται και στη Διοίκηση Μικρών Επιχειρήσεων (SBA), στην Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA) – όπου το 68% των υπαλλήλων στην Ουάσινγκτον επέστρεψε στα γραφεία – και στο Υπουργείο Υποθέσεων Βετεράνων, με 10.000 υπαλλήλους να έχουν επιστρέψει από τον Ιανουάριο. Επιπλέον, 120.000 πολιτικοί υπάλληλοι του Πενταγώνου έχουν επανέλθει σε φυσική εργασία.
Η υποχρεωτική επιστροφή δεν αποτελεί μεμονωμένο μέτρο, αλλά μέρος μιας ευρύτερης αναδιοργάνωσης του ομοσπονδιακού κρατικού μηχανισμού που έχει αναλάβει να διευθύνει ο δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ, μέσω του νεοσύστατου Υπουργείου «Κρατικής Αποδοτικότητας». Το αποτέλεσμα όμως, όπως λένε πολλοί υπάλληλοι, κάθε άλλο παρά αποδοτικό είναι: μαζικές απολύσεις και επαναπροσλήψεις, επαναφορά προσωπικού μετά από δικαστικές αποφάσεις, παγώματα δαπανών, περικοπές υπηρεσιών. Το εργασιακό τοπίο έχει μετατραπεί σε ασταθές και απρόβλεπτο.
Η ανατροπή της καθημερινότητας έχει επιφέρει πρακτικά και οικογενειακά προβλήματα. Υπάλληλοι προσπαθούν να διαχειριστούν τις νέες ώρες μετακίνησης, τη φροντίδα παιδιών και την ένταξή τους σε σχολικά προγράμματα, όλα αυτά εν μέσω αβεβαιότητας για το αν θα διατηρήσουν τη θέση τους. Στο Υπουργείο Ενέργειας, για παράδειγμα, ζητείται από υπαλλήλους που εργάζονται σε εγκαταστάσεις χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Ουάσινγκτον να επιστρέψουν… στην Ουάσινγκτον έως τις 5 Μαΐου. Κι όλα αυτά, χωρίς να γνωρίζουν καν αν θα συμπεριληφθούν στο επόμενο κύμα απολύσεων. Αυτό που περιγράφεται από δεκάδες εργαζομένους σε ομοσπονδιακές υπηρεσίες είναι ένα κλίμα σύγχυσης, έλλειψης προγραμματισμού και συνεχούς ανασφάλειας. Η υποτιθέμενη «μεταρρύθμιση» του δημόσιου τομέα έχει φέρει το αντίθετο από αυτό που διακηρύσσει: λιγότερη αποδοτικότητα, καταρρακωμένο ηθικό, περισσότερες δυσλειτουργίες. Και ενόσω η διοίκηση Τραμπ συνεχίζει να επιδιώκει τη δραστική ανασυγκρότηση του κρατικού μηχανισμού με αιχμή την υποχρεωτική φυσική παρουσία, χιλιάδες εργαζόμενοι παραμένουν όμηροι μιας πολιτικής που φέρνει περισσότερο χάος απ’ ό,τι λύσεις.
